آلبرت بغزیان: واقعا خجالتآور است که دوباره به مرحله «کالابرگ» برگردیم
کارشناس و تحلیلگر مسائل اقتصادی کشور می گوید: «نکته دیگر این است که استفاده از کالابرگ و ... خود مشکلاتی دارد چون نیز به زیرساخت دارد و مشغله دولت را شروع میکند. حتما هم از نان شروع شده و بعد به گوشت و مرغ و ... میرسد که واقعا خجالتآور است، دوباره به این مرحله برگردیم. به نظر من باید به نحو دیگری این موضوع را مدیریت میکردند».
به گزارش دیده بان ایران؛ حذف ارز ترجیحی و گرانیهایی که در پی آن خواهد آمد، یکی از اصلیترین دغدغههای مردم است. به خصوص که هنوز چیزی نشده با افزایش قیمت نان باگت و ماکارونی و بیسکوییت و ... هم مواجه بودیم. آقایان مسئول از سیاستهای حمایتی که معلوم نیست یارانه باشد یا کالابرگ میگویند و اصرار دارند که اجازه گران شدن اقلامی مثل نان را نمیدهند اما این وعده وعیدهها نه از نگرانی مردم میکاهد و نه کارشناسان حوزه اقتصاد را خوشبین میکند.
آلبرت بغزیان، اقتصاددان در همین رابطه گفت: «من از اول مخالف برقراری ارز 4200 تومانی بودم چون روشن بود نرخ ارز ثابت نیست و بیشتر میشود، بنابراین وقتی فاصله قیمت ارز با این 4200 تومان بیشتر شود، رانت و فساد مالی بیشتر شده و این مبلغ به جای سفره مردم به جیب سودجویان میریزد. به هرحال این اشتباه صورت گرفت. اما اشتباه دوم این است که ما میخواهیم این را حذف کنیم».
وی با اشاره به نقش تعیین کننده ارز 4200 تومانی در زندگی مردم و تامین اقلامی مثل نان، ماکرونی ، بیسکوییت و ... ، گفت: « به نظر من نمیتوان این ارز را یک باره حذف کرد و بهتر بود که به صورت تدریجی عمل میشد. اقدامی که الان دولت انجام میدهد اما حذف یکباره است لذا باید حمایتهایش نیز به صورت یکباره باشد. یعنی اگر این ارز 4200 تومانی الان به یک خانوار به طور مثال هزار تومان منفعت میرساند، باید همین هزار تومان را توسط کالابرگ یا یارانه و ... تامین کرد اما دولتها ثابت کردهاند که نمیتوانند به موقع و به اندازه حمایت کنند لذا نباید این ارز را به صورت یکباره حذف کنیم».
این کارشناس مسائل اقتصادی گفت: «دیدیم که بلافاصله بر قیمت کالاهایی مثل ماکارونی و روغن و ... اثر گذاشته شد و حتی در بازار کم شدند. اگر میشد که نان را هم جمع کرد حتما نان باگت را هم جمع میکردند».
وی تاکید کرد: «بهترین راه این بود که دولت به تدریج این ارز را گران کرده و به همان نسبت هم حمایتهای خود را افزایش دهد. ضمن اینکه باید با سودجویانی که گفته میشود از این ارز سوءاستفاده کردند، برخورد شود. به هرحال اینطور نیست که حساب و کتابی نباشد و معلوم نباشد که چه افرادی از این رانت استفاده کردهاند».
بغزیان همچنین گفت: «نکته دیگر این است که استفاده از کالابرگ و ... خود مشکلاتی دارد چون نیز به زیرساخت دارد و مشغله دولت را شروع میکند. حتما هم از نان شروع شده و بعد به گوشت و مرغ و ... میرسد که واقعا خجالتآور است، دوباره به این مرحله برگردیم. به نظر من باید به نحو دیگری این موضوع را مدیریت میکردند».
این کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به اینکه حتما حمایتها از آسیبهای حذف ارز 4200 تومانی بیشتر خواهد بود، گفت: «متاسفانه روش تدریجی به کار گرفته نشد و الان هم آنقدر ابهام وجود ندارد که اصلا نمیدانیم متولی کیست و باید حرف وزیر اقتصاد را باور کرد یا رئیس مجلس یا معاون اول را».
وی درباره عواقب و نتیجه این رویکرد دولت، گفت: «سالی که نکو است از بهارش پیدا است. به محض اینکه بحث حذف ارز 4200 تومانی مطرح شد، برخی کالاها نایاب شد و این نشان دادن که توزیع کنندگان کالاها از دولت یک قدم جلوتر هستند و خیلی زود کمبود را ایجاد میکنند. این کمبود کالا موجب افزایش قیمت و افزایش نارضایتیها هم خواهد شد. شبکههای اجتماعی هم گاها مساله را هیجانی میکنند. من درباره واکنشهای عمومی و مسائل امنیتی اظهار نظر نمیکنم اما مسلم است که قشر فقیری که تا دیروز سه تا بال مرغ میخرید حالا باید نصف باگت بخرد و این وضعیت برای کسی که حقوقش بیشتر نشده و اجاره خانه هم دارد و ... قابل تحمل نیست. حتما زنده میماند و نمیخرد اما کیفیت زندگی او پایین میآید. سطح بهداشت و رفاه کم میشود، معضلات اجتماعی و جرایم بیشتر میشود و همه اینها بار هزینهای برای مجموعه نظام دارد. در مجموع حذف ارز ترجیحی بار مالی دولت را کم نخواهد کرد، مشغله دولت را افزایش میدهد و معمولا هم در توزیع کالابرگ و ... فساد ایجاد خواهد شود. واقعا نمیتوان تصور کرد که این طرح بتواند با موفقیت همراه باشد».