سفیدی، استاد دانشگاه: آتش‌سوزی لس‌آنجلس نتیجه پاسخ طبیعت به دستکاری‌های انسانی است/ تغییر اقلیم می‌تواند آتش‌سوزی‌های گسترده‌تری را در جنگل‌های ایران رقم بزند
کیومرث سفیدی، دانشیار گروه علوم و مهندسی جنگل دانشگاه محقق اردبیلی با تاکید بر این که وقوع اتفاقاتی مانند آتش‌سوزی گسترده جنگل‌های لس‌آنجلس، نتیجه پاسخ طبیعت به دستکاری‌های انسانی است، به دیده‌بان ایران گفت: آنچه بیش از همه باعث گسترش آتش‌سوزی اخیر و ناتوانی آمریکایی‌ها در مهار حریق لس‌آنجلس شده، این است که این آتش‌سوزی در فصل زمستان رخ داده و مسئولان آمریکایی، انتظار وقوع چنین حریقی در این فصل از سال را نداشتند و به‌نوعی غافلگیر شدند./ وی افزود: متاسفانه در ایران، تغییرات اقلیمی را جدی نمی‌گیرند و هنوز هم تلاشی برای تاب‌آور کردن اکوسیستم‌های کشورمان برای مقابله با تبعات تغییر اقلیم انجام نمی‌دهیم که این مساله می‌تواند، اتفاقات به‌مراتب بدتری از آتش‌سوزی‌های کالیفرنیا را در جنگل‌های ایران رقم بزند.
دیده‌بان ایران؛ محمدحسین خودکار – در روزهای اخیر، جهان شاهد یکی از بزرگترین و عجیب‌ترین آتش‌سوزی‌ها در ایالات متحده آمریکا است که از آن به عنوان پیشرفته‌ترین کشور دنیا یاد می‌شود. حدود شش روز است که مناطق مختلف شهر لس‌آنجلس به‌ویژه محله‌هایی که در داخل یا در حاشیه عرصه‌های جنگلی اطراف این شهر واقع شده‌اند، در حال سوختن هستند. آتش‌سوزی در مرکز ایالت کالیفرنیا، ابتدا صبح سه‌شنبه به وقت محلی در محله «پالیسیدیز» که در عرصه‌های جنگلی حاشیه اقیانوس آرام قرار گرفته است، آغاز شد، اما بلافاصله وقوع حریق در نقاط دیگری از جنگل‌های داخل یا اطراف لس‌آنجلس نیز گزارش شد. کانون‌های آتش‌سوزی در ۵ نطقه مختلف دارای فاصله از یکدیگر در سطح شهر لس‌آنجلس و حومه آن قرار گرفته‌اند و پس از گذشت شش روز، حریق همچنان در تمام کانون‌های بحران ادامه دارد.
نکته قابل توجه درباره ساختار شهری لس‌آنجلس که دومین شهر بزرگ آمریکا محسوب می‌شود، این است که این شهر در حاشیه اقیانوس آرام واقع شده و در بخش‌های وسیعی از آن، جنگل‌های طبیعی قرار گرفته است. به عبارت دیگر، عملا مناطق زیادی از لس‌آنجلس که عمدتا محله‌های مرفه‌نشین این شهر هستند، در دل جنگل‌های طبیعی یا در حاشیه این جنگل‌ها قرار گرفته است؛ یعنی از گذشته، شهرسازی لس‌آنجلس در برخی مناطق آن کاملا در دل جنگل بوده است. همین موضوع سبب شده که وقوع آتش‌سوزی در جنگل‌های لس‌آنجلس به دلیل شدت بالای وزش باد، به‌سرعت به مناطق شهری سرایت کند و باعث بروز خرابی‌های وسیع در سطح شهر شود؛ به نحوی که تخمین زده می‌شود که حداقل ۱۲ هزار سازه اعم از ساختمان‌های مسکونی، مدارس و دیگر سازه‌های شهری، بر اثر آتش‌سوزی به طور کلی یا جزئی تخریب شده‌اند.
در میان سازه‌های تخریب‌شده، خانه‌های چند میلیون دلاری بسیاری از ستاره‌های معروف هالیوود نیز قرار گرفته‌اند و همین مساله، توجه رسانه‌های دنیا به آتش‌سوزی‌های لس‌آنجلس را افزایش داده است. براساس گزارش‌هایی که در روزهای اخیر در رسانه‌های گوناگون جهان منتشر شده است، حدود ۱۷۰ هزار نفر از اهالی لس‌آنجلس ناچار به تخلیه خانه‌های خود شده‌اند و تخریب خانه‌ها و زیرساخت‌های شهری، منجر به وارد شدن خسارتی حداقل ۱۳۵ میلیارد دلاری به اقتصاد کالیفرنیا شده است. همچنین برآورد می‌شود که بیش از ۱۴۰ کیلومتر مربع از مساحت شهر لس‌آنجلس و اطراف آن دچار آتش‌سوزی شده که معادل حدود یک‌پنجم مساحت شهر تهران است. عجیب‌ترین نکته درباره آتش‌سوزی لس‌آنجلس این است که این حریق گسترده، در فصل سرد سال رخ داده است.
تغییرات اقلیمی باعث گسترش آتش‌سوزی جنگل‌ها در مناطق دارای اقلیم مدیترانه‌ای شده است
اگرچه وزش شدید بادهای گرم «سانتا آنا» با سرعت بیش از ۹۷ کیلومتر در ساعت مهمترین عامل شدت گرفتن آتش‌سوزی‌های اخیر لس‌آنجلس و ناتوان شدن امدادگران در اطفای حریق عنوان شده است، ولی متخصصان حوزه محیط‌زیست، عامل اصلی شروع حریق در جنگل‌های کالیفرنیای جنوبی را کمبود باران، خشکیدگی درختان و انباشت گیاهان خشکیده در عرصه‌های طبیعی، آن هم پس از سپری شدن تابستانی گرم و طولانی در این منطقه دانسته‌اند. این کارشناسان می‌گویند که تغییرات اقلیمی و افزایش متوسط دمای هوا که به‌ویژه در سال گذشته میلادی در اغلب نقاط جهان از جمله در ایالت کالیفرنیا بی‌سابقه بود، احتمال وقوع چنین آتش‌سوزی‌هایی را حتی در فصل زمستان افزایش می‌دهد. اداره ملی اقیانوس‌شناسی و شرایط جوی آمریکا نیز اعلام کرده است که «تغییرات اقلیمی، از جمله افزایش گرما، خشکسالی طولانی و کاهش رطوبت هوا، عوامل اصلی افزایش خطر و گستردگی آتش‌سوزی‌های جنگلی در غرب ایالات متحده است.»
در چنین شرایطی از کیومرث سفیدی، بوم‌شناس و دانشیار گروه علوم و مهندسی جنگل دانشگاه محقق اردبیلی درباره علت وقوع و گسترش آتش‌سوزی‌های اخیر لس‌آنجلس پرسیدیم، که او نیز در گفت‌وگو با خبرنگار دیده‌بان ایران توضیح داد: تغییرات اقلیمی باعث شده است که الگوی آتش‌سوزی در جنگل‌ها در سراسر جهان دچار دگرگونی‌هایی شود. البته در آمریکا و همچنین در قاره اروپا، به‌ویژه در حاشیه دریای مدیترانه از جمله در کشورهایی مثل اسپانیا، ایتالیا، پرتغال و حتی ترکیه، همه‌ساله شاهد آتش‌سوزی جنگل‌ها بوده‌ایم، اما تغییرات اقلیمی باعث تغییر زمان وقوع حریق در عرصه‌های طبیعی این کشورها شده است؛ به نحوی که در گذشته، کمتر انتظار می‌رفت که در ایام سرد سال در این مناطق آتش‌سوزی رخ دهد و به همین دلیل، اقدامات احتیاطی لازم برای مقابله با حریق در این ایام کاهش می‌یافت، اما حوادث سال‌های اخیر نشان داده است که احتمال دارد حتی در فصل زمستان نیز شاهد آتش‌سوزی‌های گسترده‌ای در مناطق دارای اقیلم مدیترانه‌ای باشیم.
وی افزود: منظور از اقلیم مدیترانه‌ای صرفا کشورهایی که در حاشیه دریای مدیترانه واقع شده‌اند، نیست، بلکه مناطقی مثل کالیفرنیای آمریکا، غرب و جنوب استرالیا و برخی دیگر از مناطق جهان نیز جزو اقلیم مدیترانه‌ای محسوب می‌شوند. مناطق دارای اقلیم مدیترانه‌ای به داشتن تابستان‌های گرم، طولانی و خشک مشهور هستند و آتش‌سوزی‌های گسترده جنگل‌ها معمولا در این مناطق رخ می‌دهد. منطقه کالیفرنیا نیز نه‌تنها اقلیم مدیترانه‌ای دارد، بلکه این ایالت از جمله زیستگاه‌های درختان غول‌پیکر «سکویا» است که بین ۵۰ تا ۸۰ ارتفاع دارند. اساسا درختانی که در اقلیم مدیترانه‌ای رشد می‌کنند، نسبت به دوره‌های طولانی گرما، بردبار هستند، اما تغییرات اقلیمی باعث شده است که تابستان‌های طولانی مناطق دارای این اقیلم تا حدودی دستخوش تغییر شود و فصل آتش‌سوزی در این مناطق طولانی‌تر شود. به همین دلیل، مثلا در کشورهایی مثل اسپانیا و پرتغال، دیگر اقدامات احتیاطی لازم برای مقابله با آتش‌سوزی‌ها را صرفا محدود به فصل گرما نمی‌کنند، بلکه به این نتیجه رسیده‌اند که به دلیل طولانی شدن تابستان، انباشت مواد خشک و وزش بادهای گرم با سرعت بالا که می‌تواند منجر به گسترش حریق و دشوار کردن مهار آن شود، در تمام طول سال امکان بروز آتش‌سوزی در جنگل‌ها وجود دارد.
افزایش استعداد وقوع حریق گسترده در جنگل‌های کالیفرنیا به دلیل طولانی شدن دوره گرما
سفیدی در بخش دیگری از صحبت‌های خود به تفاوت بین نوع شهرسازی در عرصه‌های جنگلی آمریکا با اروپا پرداخت و گفت: یکی از اصطلاحاتی که در ادبیات منابع طبیعی رایج شده، عبارت «جنگلداری شهری» است. این اصطلاح مربوط به برخی مناطق آمریکا مثل کالیفرنیا است که افراد خانه‌های مسکونی و برخی دیگر از تاسیسات شهری را در دل جنگل بنا کرده‌اند. این در حالی است که در کشورهای اروپایی، ابتدا جنگل‌های یک محدوده مشخص را از بین برده‌اند و بعد در آن منطقه شهرسازی کرده‌اند یا اساسا شهرهای خود را در حاشیه جنگل‌ها بنا کرده‌اند. اما در برخی ایالت‌های آمریکا مقل کالیفرنیا، در داخل جنگل‌ها شهرسازی کرده‌اند، یعنی خانه‌هایشان را در کنار انبوه درختان بنا کرده‌اند. زمانی هم که شهرها در دل جنگل‌ها بنا شود، آتش‌سوزی عرصه‌های جنگلی می‌تواند به‌سرعت به مناطق شهری سرایت کند.
این استاد منابع طبیعی دانشگاه ادامه داد: عمده آتش‌سوزی‌ها در جهان عامل انسانی دارد که گاهی عمدی و در بسیاری از مواقع، سهوی است و بر اثر بی‌احتیاطی رخ می‌دهد. البته درباره آتش‌سوزی جنگل‌های لس‌آنجلس هنوز علت دقیق آن توسط مقامات آمریکا اعلام نشده، اما آنچه که قطعی است، این که انباشت مواد خشک و سوختنی در عرصه‌های جنگلی این شهر در کنار وزش باد شدید، باعث گسترش و شدت گرفتن این آتش‌سوزی‌ها شده است. بخش زیادی از جنگل‌های کالیفرنیا از نوع سوزنی‌برگ هستند و این نوع جنگل‌ها سرشار ز ماده سوختنی رزین هستند که این درختان را به‌شدت مستعد آتش گرفتن می‌کند. به همین دلیل، در بسیاری از مناطق جهان، در بین درختان سوزنی‌برگ، درختان پهن‌برگ را می‌کارند که مانع گسترش حریق شوند.
وی در ادامه یادآور شد: آتش‌سوزی جنگل‌های لس‌آنجلس از نوع تاجی بوده، یعنی تاج درختان دچار حریق شده است. طبیعتا آتش‌سوزی‌هایی که کف جنگل یا تنه درختان را دچار آسیب می‌کند، هم خسارت کمتری دارد و هم راحت‌تر مهار می‌شود، ولی وقتی آتش‌سوزی با وزش باد به تاج درختان منتقل می‌شود، به‌ویژه اگر درختان سوزنی‌برگ در منطقه وجود داشته باشند، حریق به‌سرعت گسترش می‌یابد. مهمترین عاملی هم که باعث شده است جنگل‌های کالیفرنیای جنوبی مستعد حریق شوند، طولانی شدن بیش از حد دوره خشک و فصل گرما است. این موضوع را حتی ما در ایران نیز باید خیلی جدی بگیریم، یعنی باید توجه داشته باشیم که در طول سال، با دوره‌های بسیارطولانی خشک مواجه هستیم و در فصل‌هایی که در گذشته باران داشتیم، دیگر باران نداریم، این مساله باعث می‌شود در زمانی که ما انتظار نداریم، چنین حریق گسترده‌ای رخ دهد و این حد از خسارت را به‌بار بیاورد.
وزش باد و وجود درختان سوزنی‌برگ، آتش‌سوزی جنگل‌ها را گسترش می‌دهد
عضو هیات علمی دانشگاه محقق اردبیلی با بیان این که سرعت بالای وزش بادهای گرم «سانتا آنا» باعث گسترش شدید آتش‌سوزی‌های اخیر لس‌آنجلس شده است، اظهار داشت: مناطق مختلف آمریکا در تمام طول سال با طوفان‌های گوناگون یا وزش بادهای شدید مواجه هستند که وقتی این بادها با حریق در عرصه‌های جنگلی همراه می‌شوند، خسارت‌های گسترده‌ای را به بار می‌آورند. در این میان البته بادهای گرم خطرناکتر هستند، زیرا وقتی چنین بادهایی می‌وزد، اندک رطوبتی که در شاخ و برگ درختان است را نیز از بین می‌برد و گیاهان را بیشتر مستعد آتش‌سوزی می‌کند. البته در عرصه‌های جنگلی کالیفرنیا به‌ویژه در مناطقی که شهرسازی انجام شده است، درختان و گیاهان خشکی هم در لابه‌لای درختان سالم وجود دارد که این مساله در کنار ماده سوختنی رزینی که در درختان سوزنی‌برگ وجود دارد، امکان گسترش حریق را بیشتر می‌کند.
وی همچنین خاطرنشان کرد: در حال حاضر دوره‌های خشک طولانی که جنگل‌ها را مستعد وقوع حریق‌های گسترده می‌شود، خود را بیشتر در مناطق مدیترانه‌ای نشان می‌دهد. وقوع این اتفاق نیز ناشی از تغییرات اقلیمی و ثابت می‌کند که چقدر باید از جنگل‌ها در سراسر کره زمین محافظت کنیم و آن‌ها را در برابر تبعات تغییر اقلیم تاب‌آور کینم. چنین اتفاقاتی قطعا در آینده بازهم تکرار خواهد شد، زیرا یکی از نشانه‌های تغییر اقلیم، تکرار رویدادهای حدی شدید مثل سیل، آتش‌سوزی و ... است.
خطر سرایت آتش‌سوزی از جنگل به شهر در ایران کمتر از کالیفرنیا است
سفیدی با تاکید بر این که جنگلداری شهری به خودی خود مذموم نیست، عنوان کرد: جنگلداری شهری الزاما به این معنی که در دل جنگل‌ها شهرسازی کنیم، نیست، بلکه می‌توانیم جنگل‌های دست‌کاشت را در شهرها گسترش دهیم، یعنی درختان انبوهی را در شهرها بکاریم. در انتخاب گونه‌های گیاهی که در شهرها کاشته می‌شود نیز باید به اصل سازگاری محیطی توجه داشته باشیم؛ اما باید توجه داشت، این که ما با تخریب جنگل‌ها، در عرصه‌های جنگلی خانه‌سازی یا ویلاسازی کنیم، به هیچ وجه مناسب نیست و بخصوص در ایران، اصلا توصیه نمی‌شود.
این بوم‌شناس ادامه داد: جنگل‌های کشورمان عمدتا جنگل‌های کوهستانی هستند که خطر آتش‌سوزی در آن‌ها به‌مراتب بیشتر است. اما شانسی که ما آورده‌ایم، این است که اقلیم هیچ منطقه‌ای از ایران به طور کامل مدیترانه‌ای نیست و حتی اقلیم منطقه هیرکانی نیز نیمه‌مدیترانه‌ای محسوب می‌شود؛ یعنی تابستان‌ها در شمال کشورمان آنقدر خشک و طولانی نیست که خطر وقوع آتش‌سوزی جنگل‌ها به اندازه آمریکا یا استرالیا افزایش پیدا کند، اما چون جنگل‌های ما کوهستانی هستند، احتمال سیل و رانش زمین به‌ویژه بر اثر تخریب‌هایی که در بالادست انجام می‌شود، وجود دارد، ولی خطر سرایت آتش‌سوزی گسترده از عرصه‌های جنگلی به مناطق مسکونی در ایران به‌مراتب کمتر از کالیفرنیای آمریکا است.
گاهی حتی پیشرفته‌ترین کشورها هم در برابر بلایای طبیعی کم می‌آورند
دانشیار گروه علوم و مهندسی جنگل دانشگاه محقق اردبیلی با تاکید بر این که وقوع اتفاقاتی مانند آتش‌سوزی گسترده جنگل‌های لس‌آنجلس، نتیجه پاسخ طبیعت به دستکاری‌هایی است که انسان در طبیعت انجام می‌دهد، بیان کرد: در همین کشور خودمان دیده‌ایم که وقتی در عرصه‌های کوهستانی یا جنگلی ویلاسازی کرده‌ایم، نتیجه آن چیزی جز افزایش خسارات سیل نبوده است. در آتش‌سوزی‌های آمریکا نیز حتما بی‌توجهی به ضوابط محیط‌زیستی در زمینه شهرسازی در عرصه‌های جنگلی، به تشدید خسارت‌ها دامن زده است. اما در هر صورت، آتش‌سوزی در جنگل‌های واقع‌شده در اقلیم‌های مدیترانه‌ای، برای آمریکا و کشورهای اروپایی، اتفاق تازه‌ای نیست و به‌ویژه آمریکایی‌ها دارای بهترین امکانات برای اطفای حریق در جنگل‌ها هستند، ولی گاهی مواقع، حتی پیشرفته‌ترین کشورها هم در برابر طبیعت کم می‌آورند.
این استاد دانشگاه ادامه داد: شکی نیست که در آمریکا، بهترین امکانات اطفای حریق اعم از بالگرد، هواپیما و سایر تجهیزات جمعی و انفرادی مورد نیاز برای این کار وجود دارد. همچنین در ایالات متحده، حتما امکانات لازم برای رصد و پایش عرصه‌های جنگلی اعم از ایستگاه‌های سنجش از راه دور، تصاویر ماهواره‌ای، دوربین‌های مداربسته، سنسورهای حرارتی و ... نیز وجود دارد؛ به نحوی که می‌توانند به صورت آنلاین، وقوع حریق را مشاهده کنند و براساس مدل‌سازی‌های علمی، شرایط گسترش آن را هم پیش‌بینی کنند. اما به نظر می‌رسد که هنوز توان بشریت به حدی نرسیده است که بتواند به‌سرعت با همه بلایای طبیعی و خسارت‌های ناشی از آن مقابله کند و گاهی این بلایا به گونه‌ای رخ می‌دهد که انسان چاره‌ای جز تسلیم شدن در برابر آن ندارد.
ضوابط جنگلبانی و محیط‌زیستی در اروپا بهتر از آمریکا رعایت می‌شود
سفیدی با تاکید بر این که آمریکا در حوزه جنگلبانی، تاریخچه‌ای طولانی دارد، گفت: کتاب‌های متعددی در علوم جنگلبانی و جنگلداری در ایالات متحده نوشته شده است که رفرنس دانشکده‌های منابع طبیعی سراسر جهان محسوب می‌شود؛ بنابراین از نظر علمی، آمریکا در نوک قله جنگلبانی جهان قرار دارد، اگرچه به نظر می‌رسد که در مجموع، اروپایی‌ها جنگلبان‌های بهتری از آمریکایی‌ها هستند، چون کشورهای اروپایی، طبیعت را بهتر از آمریکایی‌ها مدیریت می‌کنند و حداقل در اروپای مرکزی و غربی، هر اقدامی که حوزه‌های صنعتی و عمرانی انجام می‌شود، ضوابط محیط‌زیستی را لحاظ می‌کنند. ما هم باید این ضوابط را در کشورمان در نظر می‌گیریم، زیرا جنگل‌های ایران عمدتا شبیه جنگل‌های اروپای مرکزی است.
عضو هیات علمی دانشگاه محقق اردبیلی ادامه داد: در آمریکا با وجود این که علم جنگلبانی قدمتی طولانی دارد، ولی جنگلبانی آمریکایی‌ها خیلی طبیعت را درک نمی‌کند؛ به عبارت دیگر، چون مساحت ایالات متحده بسیار زیاد است و جنگل‌های گسترده و متنوعی نیز در این کشور وجود دارد، جنگلبانی در بسیاری از نقاط آمریکا عمدتا با هدف تولید چوب انجام می‌شود، البته این‌طور نیست که ضوابط زیست‌محیطی را در ایالات متحده رعایت نکنند، اما اصولا توجه به محیط‌زیست در آمریکا از اروپا کمتر است. به همین دلیل، اگرچه نگاه غالب در جنگلبانی آمریکا، برداشت چوب است، اما در بخش‌هایی از عرصه‌های جنگلی این کشور نیز کار حفاظتی انجام می‌شود، ولی به هر حال در بخش‌های زیادی هم دستکاری‌های انسانی انجام می‌شود که می‌تواند آسیب‌هایی از جمله وقوع اتفاقات حدی نظیر سیل و آتش‌سوزی را به همراه داشته باشد.
وی در ادامه تاکد کرد: به نظر می‌رسد آنچه بیش از همه باعث گسترش آتش‌سوزی اخیر و ناتوانی آمریکایی‌ها در مهار حریق لس‌آنجلس شده، این است که این آتش‌سوزی در فصل زمستان رخ داده و مسئولان آمریکایی، انتظار وقوع چنین حریقی در این فصل از سال را نداشتند و به‌نوعی غافلگیر شدند؛ در واقع، در تحلیل علل وقوع حریق گسترده در آتش‌سوزی لس‌آنجلس، نباید از عنصر غافلگیری به دلیل خارج از فصل بودن این آتش‌سوزی غفلت کرد. ضمنا باید توجه داشته باشیم که آتش‌سوزی جنگل هم از نظر میزان گستردگی هم از نظر شدت گرمای ایجاشده، به‌شدت با آتش‌سوزی یک ساختمان متفاوت است و وقتی یک آتش‌سوزی به چنین سطحی از گسترش می‌رسد، به‌ویژه وقتی از نوع تاجی باشد، مهار آن حتی برای کشوری با امکانات پیشرفته مثل آمریکا هم دشوار می‌شود.
درس‌هایی که مسئولان منابع طبیعی ایران باید از آتش‌سوزی جنگل‌های کالیفرنیا بگیرند
سفیدی در بخش پایانی اظهارات خود به درس‌هایی که مسئولان منابع طبیعی ایران باید از آتش‌سوزی گسترده جنگل‌های کالیفرنیا بگیرند نیز اشاره کرد و گفت: ما باید از این اتفاق برای حفاظت از جنگل‌های خودمان چه در عرصه‌های هیرکانی، چه در ارتفاعات زاگرس و چه در سایر عرصه‌های جنگلی کشور، درس بگیریم؛ به‌ویژه باید توجه داشته باشیم که در گذشته، کمتر شاهد آتش‌سوزی‌های گسترده در جنگل‌های شمال کشور بودیم، اما تغییر زمان و طولانی شدن دوره گرما بر اثر بروز تغییرات اقلیمی، در کنار کاهش بارندگی‌ها باعث شده است که شاهد ایجاد آتش‌سوزی‌های گسترده در جنگل‌های هیرکانی طی سال‌های اخیر باشیم. این در حالی است که در چند سال گذشته، در ارتفاعات جنگلی زاگرس و دیگر عرصه‌های جنگلی کشورمان نیز شاهد حریق‌های گسترده‌ای بوده‌ایم.
وی در پایان خاطرنشان کرد: اگرچه وقوع آتش‌سوزی در جنگل‌های ایران نیز عمدتا عوامل انسانی دارد، ولی حتما گسترش این آتش‌سوزی‌ها و تشدید آن‌ها با تبعات تغییر اقلیم در ارتباط است. این در حالی است که متاسفانه در ایران، تغییرات اقلیمی را جدی نمی‌گیرند، آن هم در شرایطی که بخش مهمی از گونه‌های گیاهی عرصه‌های جنگلی ایران در حال انقراض هستند، چند سال است که شمشادها را در طبیعت شمال کشورمان از دست داده‌ایم، قبل از آن هم گونه گیاهی کمیابی نظیر «مَلَج» که گونه‌ای از نارون‌ها است را در هیرکانی از دست داده بودیم، اکنون هم احتمال انقراض گونه «راش» در شمال کشور قوت گرفته است. همه این‌ها نتیجه تغییرات اقلیمی است و متاسفانه هنوز هم تلاشی برای تاب‌آور کردن اکوسیستم‌های کشورمان برای مقابله با تبعات تغییر اقلیم انجام نمی‌دهیم که این مساله می‌تواند، اتفاقات به‌مراتب بدتری از آتش‌سوزی‌های لس‌آنجلس را در جنگل‌های ایران رقم بزند.
منبع: دیده‌بان ایران
