«علت مرگ نامعلوم»؛ فیلمی خوش‌ساخت و مهم در سینمای اجتماعی ایران
فیلم «علت مرگ نامعلوم» نخستین ساخته سینمایی علی زرنگار یک روایت جاده‌ای از سرگذشت هفت مسافر است که زندگی‌شان در پایان یک سفر طولانی با مرگ یکی از مسافران تغییر می‌کند. این اثر سینمایی، یکی از مهمرین و خوش‌ساخت‌ترین فیلم‌های اجتماعی چند سال اخیر سینمای ایران است.
به گزارش سایت دیده‌بان ایران، فیلم «علت مرگ نامعلوم» یکی از فیلم‌های اجتماعی مهم وخوش‌ساخت چند سال اخیر سینمای ایران است که کارگردانش هرچند به عنوان نویسنده تجربه‌های قابل تقدیری در کارنامه اش داشته که از جمله آنها می‌توان به نویسندگی آثاری مانند «بدون تاریخ، بدون امضا» و «چهارشنبه 19 اردیبهشت» اشاره کرد، ولی به عنوان یک فیلم اولی، اثردرخشانی خلق کرده است.
داستان فیلم درباره گروهی از مسافران است که بدون این که شناختی از هم داشته باشند ، سفر خود را در یک صبحگاه از شهر کوچکی به مقصد کرمان آغاز می کنند. در ادامه مسیر و با مرگ مشکوک یکی از مسافران که هویت‌اش برای بقیه روشن نیست، معما و چالش همسفران آغاز می‌شود و نقطه عطف یا بحرانی داستان خیلی زود برای تماشاگر تعریف می‌شود.
در ادامه و در مسیر یافتن هویت مرد مرده، بخش‌هایی از هویت تک‌تک افراد زنده روشن می‌شود و هسته اصلی درام و مساله اصلی سناریست یعنی اخلاق و بحران اخلاقی، رونمایی می‌شود.
فیلم یک درام اجتماعی است که با روایت وقایع ملموسی، وسوسه‌ها و شک و تردیدها در موقعیت‌های خاص، تماشاگر را درگیر سرنوشت آدم‌های قصه‌اش می‌کند.
وقایعی که به شکل موزاییکی و ذره ذره در طول سفر برای مخاطب روایت می‌شود و تا پایان، مخاطب را کنجکاو سرنوشت شخصیت‌ها و انتخاب آنها نگه می‌دارد.
فیلمساز از جاده و سفر به عنوان بستر تعریف قصه‌اش استفاده می‌کند تا از ظرفیت دراماتیک این موقعیت برای نمایش موقعیت‌هایی استفاده کند که شرافت و اخلاق شخصیت‌ها به چالش کشیده می‌شود و تردیدها و وسوسه‌های آنها تعیین‌کننده سرنوشت خود و دیگر همسفرهایشان می‌شود.
قصه در جایی جالب‌تر می شود که تنها نفری که بر اصولش پایبند می‌ماند و حتی صحبت‌های همراهش درباره نیاز داشتن به پول مشکوک داستان برای ادامه زندگی‌شان در او اثر نمی‌کند، کسی است که در حال مهاجرت از ایران است و انگار پایندی روی اصول اخلاقی در شرایط فعلی، امکان‌پذیر نیست.
لوکیشن‌های بیابان و جاده علاوه بر کارکردی که ذکر شد، به فضاسازی مهیج برای تعریف داستان و به‌نوعی نمایش برهوت اخلاق و انسانیت بسیار کمک کرده است.
علی زرنگار در مقام فیلمنامه‌نویس موفق شده است که در ورطه شعار دادن نیفتد و باب میل گروه‌های مختلف دیالوگ‌ها و موقعیت‌های ایدئولوژیک و سیاسی ننویسد و حتی ادا و اصول روشنفکری هم نداشته باشد و در مقام کارگردان هم موفق شده است که با خلق فضای تاثیرگزار روی مخاطب با کمک میزانسن‌های جذاب در موقعیت‌های داخل مینی‌بوس و فیلمبرداری درخشان و استفاده درست از نور و البته بازی‌های بسیار درست و به اندازه، اثری درخشان خلق کند.
