شجریان چه سازهایی ساخت؟+اسامی سازهای ابداعی شجریان

به گزارش سایت دیده بان ایران، محمدرضا شجریان تنها یک خواننده نبود بلکه از نوازندگان چیره‌دست سنتور  محسوب می شد. او علاوه بر خوانندگی و نوازندگی، سازهای متعددی را ساخته و طراحی کرده بود. هر چند محمدرضا شجریان پیش‌تر تعداد سازهای ابداعی‌اش را ۶۲ ساز دانسته بود که خودش به دوتا از آنها نمره 100 می داد. اما به طور کل می شود گفت: «محمد رضا شجریان ۱۴ ساز ابداعی و ۱۰ سنتور در اندازه‌های مختلف عرضه شد»

سازهای به نمایش درآمده عبارت بودند از:

«سنتور آزمایشی و تحقیقاتی» (سال ۱۳۶۸، چوپ توت)، «سنتور سل‌کوک»، «سنتور فاکوک»، «سنتور می‌کوک»، «سنتور سی‌کوک»، «سنتور دوکوک سوپرانو»، «تندر» (۱۴ خرک، سل کوک بم)، «ارغنون» (۲۳ خرک، سوپرانو)، «سبو» (جایگاه صدای کمانچه)، «شهرآشوب» (جایگاه صدای کمانچه)، «شهر آشوب آلتو» (جایگاه صدای آلتو، یک چهارم بم‌تر)، «شهنواز» (جایگاه صدای ویلنسل)، «شهبانگ» (جایگاه صدای کنترباس)، «کرشمه» (جایگاه صدای تار)، «ساغر» (جایگاه صدای تار و رباب آلتو)، «باربد» (جایگاه صدای بربط)، «صراحی» (جایگاه صدای کمانچه)، «صراحی آلتو» (جایگاه صدای آلتو، یک چهارم بم‌تر)، «بم صراحی» (جایگاه صدای ویولنسل)، «شاه صراحی» (جایگاه صدای کنترباس)، «پرهیب»،«بم‌ساز»، «تندر»، «ساغر»، «سبو سوپرانو»، «دل و دل آلتو»، «دل و دل سوپرانو »و «پرهیب» از جمله سازهایی هستند که توسط شجریان ابداع شده‌اند.

تعداد زیادی از این سازها قبلاً در کنسرت‌های محمدرضا شجریان، در خارج و داخل از ایران به وسیلهٔ نوازندگان گروه شهناز به کار گرفته شده بودند محمدرضا شجریان، در هنگام برپایی نمایشگاه، در خصوص ضرورت ایجاد نوآوری در موسیقی ایران گفته بود:

در طول ۵۰ سالی که کار حرفه‌ای می‌کنم و به‌طور تخصصی با صدا ارتباط دارم، نیاز به صداهای جدید را احساس می‌کردم و همیشه کمبود این صداها مرا آزار می‌داد.

او همچنین اضافه کرده بود: در کنسرت‌هایی که داریم لابه‌لای سازهای سنتی از این سازهای ابداعی نیز استفاده می‌کنیم، چون باید آنها را در کنار سازهای سنتی قرار دهیم تا به مرور جایگاه خود را در میان مخاطبان شان پیدا کنند. من نمی‌توانم از همان لحظه نخست این سازها را به صحنه بیاورم. این کار درستی نیست.

محمدرضا شجریان، حسین علیزاده، کیهان کلهر و حافظ ناظری از جمله هنرمندانی هستند که طی سال‌های اخیر سازهای جدیدی را ابداع کرده‌اند./دیده بان ایران