شب یلدا؛ در سیما
فقدان نوآوری و خلاقیت، تقلید و کلیشه پردازی، بروکراسی حجیم و غلط و بی توجهی به نیازهای روز جامعه دلیل افول تولیدات مناسبتی تلویزیون طی سال های گذشته است؛ شب یلدا سال 1402 رسانه ملی با حجمی از برنامه های مبتذل و سطحی و ساده انگارانه روبرو بود که با انتقاد جدی کارشناسان، صاحب نظران و مردم روبرو شدند. یلدای 1402 برای رسانه ملی رسماً فرآیندی رو به عقب محسوب می شود چرا که نه تنها نتوانست نظرات مثبت مردم را به سوی خود جذب کند بلکه باعث پس زدن قشر مخاطبان فرهیخته نیز شد.
به گزارش سایت دیده بان ایران؛ فقدان نوآوری و خلاقیت، تقلید و کلیشه پردازی، بروکراسی حجیم و غلط و بی توجهی به نیازهای روز جامعه دلیل افول تولیدات مناسبتی تلویزیون طی سال های گذشته است؛ شب یلدا سال 1402 رسانه ملی با حجمی از برنامه های مبتذل و سطحی و ساده انگارانه روبرو بود که با انتقاد جدی کارشناسان، صاحب نظران و مردم روبرو شدند. یلدای 1402 برای رسانه ملی رسماً فرآیندی رو به عقب محسوب می شود چرا که نه تنها نتوانست نظرات مثبت مردم را به سوی خود جذب کند بلکه باعث پس زدن قشر مخاطبان فرهیخته نیز شد.
بدیهی است چون پژوهشی در باب مخاطب شناسی انجام نمی شود و یا هرزگاهی یک سری پژوهش های آماری از مراکزی می شود که تنها مورد وثوق صدا و سیما است و کلیت جامعه را فرا نمی گیرد مدیران در محاسبات خود دچار خطا می شوند. بی تردید مدیران و سیاست گذاران رسانه ملی اگر واقعاً می خواهند این رسانه موفق باشد بایستی از فرهنگ ها وجغرافیای مختلف آمار بگیرند تا آن زمان متوجه شوند که آیا واقعاً برنامه های شان برای مردم جذابیت و اهمیت دارد یا خیر نه اینکه بیایند و تنها از طیف خاصی نظرسنجی کنند و بعد هم فکر کنند که بهترین عملکرد را داشته اند و دست مدیران و برنامه سازان شان را باز بگذارند که با هر لطایف الحیلی که شده حتی عملکرد ضد فرهنگی مخاطب را به سمت خود جذب کنند.
در شب یلدا 1402 اتفاقات عجیب در رسانه ملی باعث بهت و شوک مخاطبان شد. وام گرفتن برنامه ها از فضای فیلترشده اینستاگرام و ترویج آنچه در فضای مجازی باعث جریان سازی و سر و صدا شده بود انتقاد بسیاری از مردم را برانگیخت. از جمله این اتفاقات عجیب می توان به پسرکی اشاره کرد که تصاویر مختلفی را در اینستاگرام می‌دید و می‌گفت کیک است یا واقعی؟! و یا پیرمردی رشتی که به خاطر خواندن آهنگ در بازار ماهی فروشان در فضای مجازی به شهرت رسید و برای همین اتفاق صفحه اش مدتی مسدود شد!
پرسش اصلی اینجا است که مدیران رسانه ملی با چه هدف و انگیزه ای باعث ایجاد شهرت بیشتر برای افرادی شدند که هیچ گونه مهارت خاصی ندارند؟ چرا باید رسانه ملی به جای ترویج اندیشه و خرد دست به دامن اینفلوئنسرهای اینستاگرامی شود تا ریزش جدی مخاطبان خود را جبران کند؟ آیا تحجر جز این است که به جای پرداختن به تاریخ کهن کشورمان و یا شناساندن سنت زیبای صله رحم و نزدیکی خویشان با یکدیگر و ترویج صلح و دوستی شاهد آن باشیم که برخی چهره ها به مبتذل ترین و سخیف ترین شکل ممکن آهنگ ترند شده «صادق بوقی» او او او او او را می خوانند و احتمالاً مسئولان رسانه ملی هم خوشحال هستند که این فضاحت در فضای مجازی وایرال شده و برنامه شان پر مخاطب شده است؟
به راستی آیا از نظر مدیران رسانه ملی توهین به شعور مخاطبان چیزی به جز مطرح کردن پسرکی است که با «واقعیه یا کیکه؟» به شهرت رسیده؟ پس در این وانفسا کدام رسانه باید وظیفه خطیر الگوسازی برای نسل نوجوان و جوان جامعه را به عهده بگیرد؟
تعریف یک جوک بی مزه و بی جا در برنامه نخست «یلدا» شبکه سوم سیما توسط یک بازیگر تاریخ مصرف گذشته که به زعم بسیاری از مخاطبان توهین به شخصیت بزرگی مانند «امیرکبیر» بود شاید اولین تلخکامی بود که این برنامه یلدایی برای مخاطبان رسانه ملی فراهم آورد.
همین برنامه در دومین شب خود با اصطلاح معروف «شیر مادر و نان پدر حلالت» شوخی زشتی شد؛ اجرای حسن ریوندی که به زعم دست اندرکاران این برنامه برگ برنده آن ها در شب یلدا بود نتوانست با واکنش خوبی نزد عموم افراد مواجه شود.
در میان تمامی شبکه های تلویزیونی شاید بتوان از شبکه «نسیم» به عنوان موفق ترین شبکه یاد کرد که اسیر ابتذال و استمرار در مسیر گسترش جهل و بهالت نشد! این شبکه با ویژه برنامه یلدایی «بگو بخند» و با دعوت از هنرمندان مطرح و محبوب سینما، تئاتر و تلویزیون و گفتگو با آن ها و بخش های جذاب نمایشی، استنداپ کمدی و شعرهای طنز توانست گوی سبقت را از رقبای خود برباید و از سوی دیگر برنامه «نسیمی شو» نیز توانست ارتباط خوبی را مخاطبان برقرار کند. از سوی دیگر عروسک محبوب جناب‌خان، با صداپیشگی محمد بحرانی، پس از یک سال و اندی در تلویزیون دیده شد. این اتفاق در قالب ویژه‌برنامه یلدایی شبکه نسیم به اسم «نسیمیشو» رخ داد. او به شکل تلفنی در این برنامه حاضر شد؛ ترانه خواند، جواب سوالات مجری را داد، به ماجرای فساد مالی چای دبش کنایه زد و ...
موفقیت شبکه نسیم در حالی است که شبکه دو با داشتن مجریان مشهور و مطرح در برنامه «یلدای ایرانی» نتوانست چندان مورد نظر مخاطبان واقع شود.
اما ویژه برنامه مجله فرهنگی «چاووش» شبکه چهارم سیما به مناسبت شب یلدا شاعران ایرانی و خارجی را گرد هم آورد که به شعرخوانی و بیان دغدغه‌های خود پرداختند.
حضور چهره های مطرح و شناخته شده فرهنگی وزن زیادی به ویژه برنامه یلدایی شبکه چهارم سیما داد و شبکه یک نیز با «ایران دوست‌داشتنی» بخشی از فرهنگ یلدای ایرانی را به نمایش گذاشت و با دعوت از نمایندگان اقوام توانست برنامه ای شایسته ایرانیان فرهیخته روانه آنتن کند.
