علی رزاقی بهار مدیر سابق گروه مجلات همشهری:انتشار ۳ ساله مجلات بدون حمایت، شبیه معجزه بود

به گزارش سایت دیده بان ایران؛ گروه مجلات همشهری با 8 عنوان مجله بزرگترین مجموعه‌های مطبوعاتی کشور است. گروهی که تا قبل از سال 96 بیش از 18 عنوان مجله منتشر می‌کرد و پس از گذشت مدتی به دلیل مشکلات از جمله گرانی کاغذ و نبود مشتری برای برخی از عناوین مجلات، این مجلات تعطیل شد تا نهایتا در مهر ماه سال 1397 هشت عنوان مجله باقی مانده به بخش خصوصی برون سپاری شد. در همان زمان دلیل برون سپاری مجلات ضرر و زیان چند میلیاردی این مجلات عنوان شد.

حالا بعد از گذشت سه سال از این برون سپاری و با پایان قرارداد از پایان شهریور جاری تاکنون این مجلات سرنوشت نامعلومی دارند و فعلا منتشر نمی‌شوند. با توجه به اهمیت این موضوع با علی رزاقی بهار مدیر سابق مجلات همشهری درباره این مجلات به گفت‌وگو با تهران رسانه پرداخت.

موسسه همشهری با تمام تجارب، سرمایه، منابع انسانی و... در انتشار مجلات مطابق گزارش سازمان بازرسی با ضرر و زیان هنگفتی همراه بود. به طوری که تصمیم گرفتند بدلیل مسائل مالی مجلات را برون‌سپاری کنند. چرا موسسه همشهری نتوانست اما شما توانستید و سه سال بدون وقفه مجلات منتشر شد.

در کشور ما کار در مجموعه‌های خصوصی در مقایسه با دولتی یا خصولتی خیلی متفاوت است. ما در گروه مجلات 60 درصد هزینه‌های تولید و طراحی مجلات، 80 درصد هزینه‌های اداری، 25 درصد هزینه‌های چاپ، کاغذ و توزیع را کاهش دادیم. علاوه بر این تیراژ مجلات واقعی شد، ارسال رایگان مجلات متوقف شد، برای فروش مجلات برگشتی از کیوسک‌های مطبوعاتی برنامه‌ریزی شد. علاوه بر این، فروش آنلاین در پلتفرم‌ها برای نسخه های الکترونیکی مجله هم انجام شد. در حوزه آگهی هم با توجه به خصوصی بودن و اختیارات ما کار جذب آگهی تجاری راحت‌تر شد. بوروکراسی موجود در همشهری و نیروهای مازاد در مجموعه گروه مجلات همشهری وجود نداشت و همین موضوع باعث شد ما بتوانیم عملکرد موفقی داشته باشیم.

به نظرم انتشار 8 عنوان مجله در سال‌های سخت مطبوعات، همه گیری کرونا، تحریم، وضعیت اقتصادی و معشیتی مردم بدون هیچ حمایت دولتی شبیه به معجزه بود.

یکی از اصلی‌ترین معضل‌های رسانه‌های مکتوب در سال‌های گذشته گرانی و گاها نایاب شدن کاغذ بود. شما چگونه کاغذ هشت مجله را تامین می‌کردید؟

مهم‌ترین مشکل ما واقعا گرانی و نایاب شدن کاغذ در مقاطعی بود. به طوریکه که کاغذ گلاسه به کیلویی 40 هزار تومان رسید. اما سعی کردیم با برنامه‌ریزی ماهانه و هفتگی کاغذ مجلات را تامین کنیم. هرچند نوسان قیمت فشار زیادی را بر ما تحمیل کرد. ضمن این که ما تنها 15 درصد مصرف کاغذمان را در این سه سال از کاغذ یارانه‌ای و با ارز دولتی گرفتیم که این عدد واقعا یک ظلم آشکار به ما بود.

آیا موسسه همشهری در این سه سال، به شما کمکی هم کرد؟ کمک نقدی، در اختیار گذاشتن مکان یا تجهیزات اداری و...؟

نه، واقعا هیچ کمکی در این سه سال به ما نشد. نه تنها موسسه همشهری کمک نکرد که در زمان مدیرعامل سابق، گاها برای ما و انتشار مجلات هم مشکل ایجاد می‌کردند. مبالغی بابت اجاره تجهیزات، دفتر و هر موضوعی مطابق کارشناسی صورت گرفته مرتبا هر ماه به موسسه همشهری پرداخت می‌شد. کاغذ و زینک هم در مواردی که مجلات در چاپخانه همشهری چاپ می‌شد با نرخ آزاد محاسبه می‌شد. ما حتی فضای مجازی تیم قبلی را در اینستاگرام و تلگرام نداشتیم و این باعث شد که مخاطبان ما احساس کنند مجلات تعطیل شده است.

معمولا رسانه‌ها برای پرداخت حق‌الزحمه، حق‌التحریر یا حقوق کارمندان به مشکل بر می‌خورند. وضعیت مجلات همشهری در دوران مدیریت شما چگونه بود؟

در طول قرداد در مقاطعی با مشکل روبرو شدیم. اما با همراهی تحریریه و نیروهای اداری تمامی پرداختی‌ها تا پایان قرارداد نیروها انجام شد. در حال حاضر هیچ نیرویی از بنده و گروه مجلات بابت این سه سال طلب ندارد و با همه نیروهای فنی، تحریریه و کادر اداری تسویه حساب انجام شده است.

به وضعیت تیراژ مجلات اشاره کنید؟ پر مخاطب‌ترین مجله در دوران مدیریت شما کدام‌ بودند؟

تیراژ مجلات با توجه به همه‌گیری کرونا و گرانی و گاها نایاب شدن کاغذ، در مقاطعی تا حدودی کاهش موقت داشت. اما مجلات همشهری هم چنان پرتیراژترین مجلات ایران هستند. مجله دانستنیها، داستان و سرزمین‌من بهترین مجلات ما از نظر فروش و تیراژ بودند. توجه داشته باشید که در این سه سال چه قدر مجله تعطیل یا زمان‌بندی دوره انتشار آن تغییر کرد. اما مجلات همشهری پس از گذار از دوران بحران کاغذ و کرونا مجددا افزایش تیراژ هم داشت.

با توجه به همراهی خوب معاونت کیفیت و پایش موسسه همشهری در طول این سه سال برای ما هیچ پرونده‌ای در هیئت نظارت بر مطبوعات تشکیل نشد و حتی یک تذکر هم نگرفتیم.

در سه سال گذشته چندین تغییر در تیم مدیریتی همشهری اتفاق افتاد. این تغییرات در وضعیت مجلات تاثیری داشت یا خیر؟

در مدت قرارداد سه ساله ما، دو مدیرمسئول، پنج مدیرعامل و سرپرست و چندین مدیر مالی و اقتصادی تغییر کردند. که این موضوع در کیفیت کار ما به شدت اثرگذار بود. چرا که هر مدیری سیاست خودش را داشت و متاسفانه آخرین مدیرعامل موسسه همشهری در دوره شورای پنجم درک درستی از مطبوعات و بنگاه اقتصادی و مطبوعاتی نداشت.

 نظارت موسسه همشهری بسیار سختگیرانه به ممیزی می‌پردازد و کارکنان سابق همشهری بارها به این روند اعتراض داشته‌اند. با تیم نظارت همشهری چگونه تعامل داشتید؟

خوشبختانه تعامل و درک ما و آن ها از مطبوعات و مجلات بسیار خوب بود و به نظرم یکی از بهترین دوره‌های مجلات از این نظر بود.

با توجه به اتمام قرارداد من و تغییرات در موسسه همشهری متاسفانه دو ماه است مجلات منتشر نمی‌شود. البته تیم مدیریتی دوره قبل و در زمان شهرداری قبلی سیاست تعطیلی یا برون سپاری مجدد مجلات را به شکل دیگری داشتند. من امیدوارم با توجه به رویکرد تیم جدید و خواست مخاطبان به زودی شاهد انتشار همه 8 عنوان مجله همشهری باشیم.آنچه من شنیدم این است که تیم مدیریت جدید در تلاش است این مجلات را در داخل موسسه همشهری منتشر کند که اتفاق بسیار خوبی است.