چرا ترافیک تهران در روزهای اخیر، شدت بیشتری پیدا کرده؟
داستان و قصه گره کور ترافیک این روزها و به خصوص عصرها و شب‌های تهران شاید از همان روزی به این شکل کلید خورد که شهروندان تهرانی با بارش نخستین برف پاییزی و از همان ابتدای صبح با ترافیک عجیب و غریب رو به رو شدند و بسیاری با ساعت‌ها تاخیر در محل کارهای‌شان حاضر شدند.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی دیده بان ایران، روزنامه اعتماد نوشت: این رخداد را شاید بتوان نقطه آغاز سناریویی دانست که از آن روز تاکنون، همچنان تهران‌نشینان را کلافه کرده است به طوری که در روزهای اخیر، به خصوص در ساعت‌های بعدازظهر، باعث شده تا ساعت‌ها در ترافیک خیابان‌های قفل شده شهر اسیر شوند.
این اتفاق حتی به فضای مجازی هم کشیده شده است و معمولا در ساعت‌های عصرگاهی، گروه‌های مجازی پر می‌شوند از نقشه‌های ترافیک گره خورده آن ساعت خیابان‌ها و اتوبان‌های تهران. این ترافیک و گره کور آن تا آنجایی ادامه پیدا کرده که کم کم صدای خود مدیران شهری را هم درآورده است.
ابوالفضل قناعتی، عضو هیات رییسه شورای شهر یکی از همین مدیران است که با انتقاد از ترافیک بسیار سنگین و گره خورده عصرگاهی خیابان‌های تهران اعلام کرده موضوع ترافیک غیرطبیعی این روزهای پایتخت در کمیسیون عمران بررسی خواهد شد و برای دومین بار به پلیس تذکر داده خواهد شد. قناعتی با اشاره به افزایش بار ترافیکی این روزهای پایتخت گفت: روز پنجشنبه و جمعه ترافیکی را تجربه کردم که تا امروز در تهران ندیده بودم و این موضوع باید بررسی شود که چه اتفاقی افتاده که چنین بار ترافیکی در برخی از مناطق تهران به خصوص مناطق شمالی شهر رخ داده است.
وی گفت: این موضوع در کمیسیون عمران بررسی می‌شود و کارشناسان این کمیسیون در این خصوص بررسی‌های لازم را انجام خواهند داد. همچنین از پلیس راهور می‌خواهیم که دلیل ترافیک غیرطبیعی پایتخت را توضیح دهد. قناعتی با تاکید بر اینکه راه‌حل کاهش بار ترافیکی، افزایش محدودیت‌ها نیست، گفت: نباید مردم را از این محدودتر کرد. این کنترل ترافیک نیاز به مدیریت دارد.
این اظهارات به همراه شکایت‌های گسترده مردم از ترافیک عجیب این روزهای پایتخت باعث شد تا رییس پلیس راهور تهران نیز روز گذشته به این مساله واکنش نشان دهد.
سردار محمد رضا مهماندار گفت: هر ساله در این فصل با توجه به تغییر مدت روز، برودت هوا و عوامل دیگر شاهد تغییرات ترافیکی و افزایش بار ترافیکی عصرگاهی و شبانگاهی در شهر تهران هستیم. اوگفت: من به عنوان کسی که ٢٨ سال تجربه کاری مرتبط با فعالیت ترافیکی دارم، عنوان می‌کنم که برخی انتقادات نسبت به تاثیر این علل، به هیچ‌وجه انتقادات کارشناسی نیستند.
وی در تشریح دیگر دلایلی که منجر به افزایش محسوس ترافیک شبانگاهی طی دو هفته اخیر شده است، افزود: علاوه بر برودت هوا که به افزایش میل شهروندان به استفاده از وسایل نقلیه شخصی منجر می‌شود، اتمام ماه صفر نیز در افزایش ترافیک عصرگاهی و شبانگاهی دو هفته اخیر اثرگذار بوده است چراکه اتمام این ماه مصادف می‌شود با آغاز برگزاری مراسم جشن و عروسی و همچنین افزایش سفرهای درون‌شهری به مناطق مرکزی و مراکز خرید.
مهماندار ادامه داد: همچنین تعیین ساعت ١٩ به عنوان زمان اتمام ممنوعیت طرح زوج و فرد نیز باعث شده تا سفرهای درون‌شهری به بعد از ساعت ٧ شب موکول شود که این موضوع به خودی خود می‌تواند ترافیک شبانگاهی را افزایش دهد. مهماندار گفت: متاسفانه باید گفت که ترافیک امروز شهر تهران در شرایطی است که می‌توان اعلام کرد که در شرایط اشباع قرار داریم و تمام ظرفیت معابر پایتخت در ساعات پایان روز، در اشباع کامل قرار دارد و این در حالی است که روزانه ١٠٠٠ موتوسیکلت و خودرو به تعداد وسایل نقلیه شهر تهران اضافه می‌شود.
مهماندار از توسعه شبکه حمل و نقل عمومی و افزایش محدوده زوج و فرد در شهر تهران به عنوان راهکارهایی برای کاهش حجم ترافیک این روزهای پایتخت یاد کرده.
قفلی که شاید باز نشود
اما در این بین احمد دنیا مالی، رییس کمیسیون حمل و نقل شورای شهر معتقد است که باید مشکل ترافیک تهران را به شکلی ریشه‌ای‌تر ارزیابی کرد: چه بخواهیم و چه نخواهیم تهران بیش از ١٠ درصد از جمعیت کشور را در خود جا داده و بین ٤٥ تا ٥٠ درصد از خودروهای تولیدی کشور، سر از خیابان‌های این کلانشهر در می‌آورند. از سویی تراکم جمعیت که درکل کشور ٤٦ نفر در هر کیلومتر مربع است در تهران به بیش از یکصد نفر در هر کیلومتر می‌رسد. وی ادامه داد: در چنین شرایطی و در حالی که به گفته سازمان مدیریت و وزارت اقتصاد و دارایی سهم تهران از مالیات برارزش افزوده ٤٤ درصد از سهم کل کشور است و این کلانشهر یکی از قطب‌های اصلی صنعتی و تجاری و بازرگانی و البته از مجهزترین شهرهای کشور در حوزه‌های درمان و آموزش و... است، طبیعی است که با حجم بالایی از ترددهای روزانه مواجه باشیم که باید برای آنها تمهیدات لازم اندیشیده شود.
دنیامالی در بخش دیگری از سخنان خود از عدم تحقق شهرالکترونیک و کاستی‌هایی که در بخش‌های حمل و نقل عمومی وجود دارد به عنوان یکی دیگر از عوامل افزایش ترافیک یاد کرده و به «اعتماد» گفت: اگر شهر الکترونیک محقق می‌شد مسلما بسیاری از سفرهای امروزی درون‌شهری کمتر می‌شد ضمن اینکه کمبودهای موجود در حوزه اتوبوسرانی و مترو که بارها و بارها نیزبه آنها اشاره شده است، نیز می‌تواند از دیگر عوامل تشدید ترافیک و افزایش تعداد خودروها در خیابان‌ها باشد.
با این حال وی نیز در این نکته با رییس پلیس راهور موافق است که تغییر فصل و شرایط اقلیمی هم در تشدید شرایط ترافیکی موثر است: هر سال در دی‌ماه و آذرماه به دلیل کوتاه شدن روز و تاریک شدن زودتر هوا در کنار آغاز موج سرما و بارندگی، شاهد افزایش ترافیک هستیم. ولی اینکه تا این حد داستان ترافیک به صورت هر روزه تکرار شود در واقع زنگ خطری است که می‌تواند برای مدیران به صدا در آمده باشد. چرا که با ادامه این رویه معلوم نیست چه چیزی در انتظارحمل و نقل در خیابان‌های تهران است.
رییس کمیسیون حمل و نقل شورای شهراما برخلاف قناعتی معتقد است که پلیس نقش چندانی در ایجاد این ترافیک ندارد: پلیس به واقع نقش نظم دهی به ترافیک را دارد که به حق نیز به خوبی از عهده این وظیفه برآمده است گرچه معتقدم باید تلاش بیشتری برای انجام وظایف خود در این حوزه داشته باشد. ضمن آنکه تجربه سال‌های گذشته نشان داده که ترافیک عجیب این روزهای پایتخت، گذرا و مقطعی است.
اما راهکار برون‌رفت از این بحران ترافیکی این روزهای پایتخت چیست؟ سوالی که دنیا مالی اینگونه به آن پاسخ می‌دهد: ترافیک تهران حل شدنی است. به شرط اینکه واقعا و به دور از حرکت‌های شعاری و نمادین تمامی سازمان‌های مرتبط پای کاربیایند و با تشکیل کمیته‌ای، هرکدام وظیفه‌ای را برعهده بگیرند تا بتوانیم از این بحران خارج شویم وگرنه دور از انتظار نخواهد بود که این قفل امروزی ترافیک، روز به روز محکم و سفت‌تر شود و حرکت در خیابان‌های تهران هر روز سخت‌تر و زمان برتر.
