گردهمایی ائتلافهای تازه
از سال ٩٢ و با پیروزی دکتر روحانی در انتخابات ریاست جمهوری، معلوم بود که صفبندی سیاسی کشور دستخوش تغییراتی خواهد شد و منطبق با روند گذشته ادامه نخواهد یافت.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی دیده بان ایران، روزنامه اعتماد نوشت: یکی از انتظاراتی که از همان روزها ایجاد شد، بروز شکاف در میان اصولگرایان بود زیرا در انتخابات ریاست جمهوری همان سال بخشی از اصولگرایان از دکتر روحانی حمایت کرده بودند و این امر به معنای ظهور اختلاف در میان نیروهایی است که قبلا در یک جبهه قرار داشتند. اینک که بحث انتخابات ریاست جمهوری سال ٩٦ دوباره داغ شده است، قراین و شواهد نشان میدهد که اصولگرایان به تفاهم نخواهند رسید و احتمالا با نامزدهای مختلف در انتخابات شرکت خواهند کرد. اینک چند طیف اصولگرا را میتوان در این انتخابات شناسایی کرد:
الف- حامیان اختصاصی احمدینژاد: در سال پایانی دولت قبل، احمدینژاد طرحی را مدنظر قرار داد که مطابق آن رحیممشایی در انتخابات شرکت کند و با انتخاب یک همفکر مورد حمایت احمدینژاد، ریاست جمهوری او به نوعی ادامه یابد. این مدل طبعا در ایران جواب نداد زیرا ساختار قدرت در کشور ما به شکلی نیست که اجازه دهد یک رییسجمهور، قدرت خودش را تثبیت و رییسجمهوری بعد از خودش را هم تعیین کند. در انتخابات پیشرو طبعا احمدینژاد تمایل داشت که دوباره به صحنه رقابت انتخاباتی بازگردد و شانس خودش را محک بزند. او به تدریج با توجه به عملکرد ضعیف دولت کنونی در تامین نیازهای معیشتی مردم، به رای آوردنش امیدوار شد اما نهی رهبری از کاندیداتوری، تمام طرحهایش را نقش بر آب کرد و اینک در وضعیتی است که بعید است به نفع دیگر نامزدهای اصولگرا هم به صحنه بیاید و از آنان حمایت کند. در واقع حامیان اختصاصی احمدینژاد درصددند تا با تبیین شرایط جهانی و منطقهای و داخلی، رهبری را به تغییر نظر اعلام شده قبلی ترغیب کنند و مجددا شخص احمدینژاد را به عنوان نامزد اصلی اصولگرایان به عرصه رقابت بیاورند اما بعید است که رهبری نظرش را عوض کند و اجازه شرکت در انتخابات را به احمدینژاد بدهد.
ب- مصباحیون و پایداریچیها: طیف دوم اصولگرایان را باید کسانی دانست که حول شخصیت سیاسی آیتالله مصباحیزدی متمرکز شدهاند و بارزترین احزاب متعلق به این طیف را هم جبهه پایداری و جبهه یکتا تشکیل میدهند. این دو جریان قبلا از حامیان احمدینژاد بودند و اینک نیز حاضرند از او حمایت کنند اما این امر را مشروط به اعلام برائت وی از جریان انحرافی کردهاند که با فرد شاخصی مثل رحیممشایی شناخته میشود. جبهه پایداری را عمدتا شاگردان مصباحیزدی و اعضای جبهه یکتا را عمدتا اعضای سابق کابینه احمدینژاد تشکیل میدهند. اینان اکنون درصددند فردی مثل سعید جلیلی را به عنوان نامزد نهایی خود معرفی کنند و دیگران را به حمایت از نامزد مورد حمایت خود تشویق کنند. شاید نامزد نهایی آنان فرد دیگری باشد اما یقینا این تمایل در این جریان وجود دارد که نامزد اختصاصی داشته باشد و در انتخابات ریاست جمهوری در سایه دیگر طیفهای اصولگرا قرار نگیرد.
ج- حامیان قالیباف:طیف بزرگی از اصولگرایان در دورههای گذشته از نامزدی قالیباف دفاع کرده بودند و هنوز هم او را نامزد مورد حمایت خود میدانند. احتمالا جمعیت ایثارگران و تحولخواهان و جریانهایی که به عنوان اصولگرایان سنتی شناخته میشوند، حامیان نهایی نامزدی قالیباف خواهند بود، هر چند برخی از این گروهها اکنون نامزد اختصاصی برای خود در نظر گرفتهاند تا در تشکیل هر جبهه ائتلافی، قدرت چانهزنی داشته باشند اما به نظر میرسد در نهایت به یکدیگر نزدیک خواهند شد و شهردار تهران را به عنوان نامزد نهایی خود تعیین خواهند کرد. البته این امر هنگامی محقق خواهد شد که خود قالیباف به نامزدی در یک انتخابات دیگر تن بدهد. با شناختی که از قالیباف داریم نظر موافق برخی نهادها برای او مهم است و همچنین او هنگامی نامزد خواهد شد که مورد تفاهم همه جریانهای اصولگرا بوده و شانس رایآوری وی افزایش یابد. با اطلاعات موجود چنین به نظر میرسد که هنوز قالیباف مردد است و تصمیم نهایی خود را نگرفته است.
د- اصولگرایان حامی دولت روحانی: طیفی از اصولگرایان در انتخابات قبلی ریاستجمهوری از دکتر روحانی حمایت کردند و در کنار اصلاحطلبان و اعتدالگرایان ایستادند و به نظر میرسد که هنوز هم دکتر روحانی را بهترین گزینه میدانند. اینان متشکل نیستند و سازماندهی ندارند اما چهرههای شاخصی در این طیف هستند که هنوز هم از دولت و دکتر روحانی اعلام حمایت میکنند. با حمایت دولتیان از این جریان در انتخابات مجلس، میزان همکاری آنان با دولت هم افزایش یافت و به نظر میرسد که در جریان انتخابات ریاستجمهوری سال بعد به شکل تازهای بروز خواهد کرد. دکتر علی لاریجانی و حامیان وی را باید نماد این نیروهای سیاسی اصولگرا دانست که از دولت حمایت میکنند ولو آن که شخص لاریجانی به صراحت اقدام به معرفی نامزدی خاص نکند.
هـ- ائتلافهایی که شکل میگیرد: البته هنوز زود است اما باید انتظار کشید که طیفهایی از اصولگرایان برای رسیدن به وحدت و یکپارچگی و معرفی نامزد واحد، دست به ابتکارهایی بزنند و همه نیروهای فعال در جریان اصولگرایی را در ائتلافهای تازه گرد هم آورند. برای این هدف شاید جریانهای سنتی و نهادهای قدیمی مانند جامعه مدرسین قم یا جامعه روحانیت مبارز تهران اکنون کارایی نداشته باشند اما این احتمال وجود دارد که افرادی از طیفهای مختلف در کنار هم قرار گیرند و با عنوانی تازه (مانند جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی) وارد رقابت انتخاباتی شوند و با معرفی یک نامزد خاص دیگران را به حمایت از آن نامزد تشویق کنند.