اروپایی ها به جای مکانیسم ماشه «مکانیسم تبادل» را فعال می کنند؟

 بریتانیا، فرانسه و آلمان سفرای ایران را احضار کردند. این تیتر خبری روز گذشته یکی از رسانه های فارسی زبان بود که در خبری مدعی شد: کشورهای بریتانیا، آلمان و فرانسه، سفرای ایران را برای اعتراض به بازداشت شهروندان دوتابعیتی این کشورها احضار کرده‌است.

به گزارش دیده بان ایران؛ این رسانه خبر داد که شب سه شنبه، وزارت خارجه بریتانیا با احضار حمید بعیدی‌نژاد، سفیر ایران در لندن به بازداشت شهروندان دوتابعیتی خود از جمله نازنین زاغری راتکلیف اعتراض کرده است.

فرانسه، بریتانیا و آلمان در نامه‌ای مشترک از ایران خواسته‌اند که شهروندان این کشور را آزاد کند و بگذارد آنها نزد خانواده‌شان بازگردند.

این در حالی است که برخی گمانه زنی ها حاکی از این است که نوشتن این نامه مشترک از جانب سه کشور اروپایی طرف برجام که خواهان حفظ این توافق هستند و با تحریم‌های تازه آمریکا همراهی ندارند، اهمیت زیادی دارد.

این در حالی است که پیشتر «بن والاس» وزیر دفاع انگلیس برای اولین بار با تائید اینکه کشورش در ماجرای تانک‌های چیفتن به ایران بدهکار است اعلام کرده بود که فعالانه به دنبال پرداخت این بدهی به تهران است.

ماجرای این بدهکاری از این قرار است که ایران در زمان حکومت پهلوی سفارش خرید تانک چیفتن از انگلیس را داده بود اما لندن به بهانه پیروزی انقلاب اسلامی در ایران از عمل به تعهدات خود سرباز زد و اکنون تخمین زده می‌شود که میزان بدهی انگلیس به ایران به دلیل عدم تحویل این تانک‌ها بالغ بر ۴۰۰ میلیون پوند باشد.

تا کنون دادگاه‌های متعددی در این خصوص برگزار شده که آخرین مورد آن در ژانویه سال جاری میلادی بود.

یکی از مسائل مورد مناقشه بین ایران و انگلیس، سودی است که بر این بدهی تعلق می‌گیرد؛ سال گذشته میلادی دادگاه عالی در لندن حکم داد که این سود به دلیل تحریم‌های اتحادیه اروپا قابل پرداخت نیست.

اما به نظر می رسد یکی از شروطی که دولت بریتانیا برای پرداخت آن مطرح کرده است آزادی «نازنین زاغری» شهروند دو تابعیتی اش باشد که مدتی است با پابند الترونیکی در مرخصی به سر می برد.

هر چند تاکنون دولت بریتانیا مبلغ مورد بدهی اش به ایران را ۴۰۰ میلیون پوند اعلام می کند اما روز گذشته رضا تقی پور نماینده تهران در مجلس در نطق خود اعلام کرد که طلب ما از انگلیس بابت قرارداد تانک چیفتن ۶۳۶ میلیون پوند است نه ۴۰۰ میلیون پوند.

همزمان با این کش و قوس ها گفته می شود که خانم زاغری برای یک پرونده جدید باید در دادگاه انقلاب حضور بهم رساند.

با این حال برخی مسئولان دولتی در این بین اعتقاد دارند که ایران می تواند استراتژی مبادله بین زندانیان را همچون چند سال گذشته ادامه دهد. 

ابوالقاسم دلفی که بین سال ۹۶ و ۹۷ سفیر جمهوری اسلامی ایران در فرانسه بود و پیش‌تر یعنی سال ۷۹ تا 84 نیز سفیر ایران در بروکسل بود درباره تاثیر وضعیت نازنین زاغری، پرونده خانم عادل‌خواه و دیگران در این سال‌ها روی رابطه ایران و انگلیس و فرانسه روز سه شنبه به روزنامه شرق گفته بود: تا‌به‌حال راه‌حل‌های مختلفی برای خروج از این مشکل وجود داشته، چرا‌که بعضا برخی اتباع ما را به بهانه‌های مختلف در کشورهای مختلف دستگیر کردند، به‌ویژه در ارتباط با تحریم، اتهاماتی مبنی بر اینکه این افراد و ایرانی‌ها تلاش می‌کردند تحریم را دور بزنند در دادگاه‌های این کشورها یا به درخواست آمریکا مورد محاکمه قرار گرفتند؛ بنابراین راه‌حلی که در سال‌های گذشته برای این‌گونه پرونده‌ها و مشکلات بین کشور ما و بسیاری از کشورها حتی با ایالات متحده عملیاتی بوده، مبادله این افراد بوده که انجام شده و همواره هم مذاکرات بین کشورها مستقیم یا از طریق واسطه انجام می‌گیرد تا مبادله آنها صورت بگیرد. در هر حال وجود چنین پرونده‌هایی در روابط کشورها تسریع‌کننده و فراهم‌کننده وضعیت همکاری برای کشور ما و دیگر کشورها نیست، بودن اتباع ما هم در کشورهای مختلف و زندانی‌بودن آنها هم برای خانواده‌هایشان و برای بستگانشان و برای کشور امتیازی محسوب نمی‌شود؛ بنابراین بهترین راه‌حل، مذاکره و پیداکردن راه‌حلی برای مبادله این افراد است تا پرونده روابط از این‌گونه گرفتاری‌ها خلاص شود.

این اظهارات در حالی مطرح می شود که پیشتر محمدجواد ظریف هم به این نوع مبادله اشاره و از آن استقبال کرده بود.

اما از سوی دیگر ماجرا برخی مخالفان و رسانه های منتسب به جناح تندروی کشور با قوت گرفتن احتمال دوباره تبادل زندانی های دوتابعیتی در ایران با ایرانی های زندانی در خارج از کشور هشدار دادند که اگر «نازنین زاغری» و... آزاد شوند چراغ سبزی است برای فعالیت جاسوسان دوتابعیتی در ایران!

با این حال به نظر می رسد فراخواندن سفرای ایران توسط سه کشور اروپایی بریتانیا، فرانسه و آلمان در اعتراض به ادامه بازداشت شهروندان دو تابعیتی آن هم در آستانه از سر گرفتن دور جدید تحریم ها از سوی آمریکا، و همزمان مخالفت این سه کشور اروپایی با این تحریم ها، زنگ خطری باشد برای دولت ایران که شاید در آینده ای نه چندان دور باید منتظر نتایج آن باشیم. منبع: دیده بان ایران