فریدون مجلسی: وضعیت روابط ایران و آمریکا جنگی است اما نظامی نه!!
ایالات متحده دست به خطر بزرگ نمیزند و زمانی که ابزار اقتصاد را در اختیار دارد، هیچگاه با ابزار نظامی وارد یک ورطه بیپایان نمیشود. ایران به علت ضعفهایی که در اقتصاد خود دارد کمتر میتواند در این عرصه قوی ظاهر شود. بنابراین الان برای آمریکا فرصتی پیش آمده تا ریسکهای نظامی خود را به راحتی اجرا کند.
به گزارش دیده بان ایران؛ در پی بیانیه ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا در منطقه و متعاقباً اظهارات مقامات سیاسی و نظامی این کشور و ادعای ایجاد مزاحمت 11 قایق سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در 27 فروردین برای ناوهای آمریکایی در شمال خلیجفارس و عبور نزدیک و بسیار سریع آنها از مقابل دماغه و انتهای ناوها که درحال عملیات مشترک بودند، دونالد ترامپ رئیسجمهوری آمریکا به تازگی در صفحه توئیتری خود با انتشار پستی نوشته است که به نیروی دریایی ایالات متحده دستور دادهام هر قایق مسلح ایرانی را که در دریا برای کشتیهای ما مزاحمت ایجاد کند، هدف قرار داده و نابود کند. این اظهارنظر با واکنشهای زیادی همراه شد تا جایی که حتی برخی صاحبنظران آمریکایی نیز آن را غیراصولی دانسته و اعلام کردهاند، دستور برای شلیک باید مبتنی بر ادراک نیت خصمانه باشد و این عاملی است که ترامپ در دستور خود در نظر نگرفته است. نمیتوان به سمت کسی صرفا به این دلیل که ایجاد مزاحمت میکند شلیک کرد. مانورهای قایقهای ایران ذاتاً تهدیدی علیه ناوهای آمریکایی محسوب نمیشوند. نظامیان ایالات متحده در آبهایی به تردد میپردازند که جنبه بینالمللی دارد؛ اما در نزدیکی مرزهای ایران است. فریدون مجلسی، کارشناس مسائل بینالملل و دیپلمات پیشین در گفتوگویی در همین رابطه مسایلی را عنوان کرده است که در پی می آید:
رفتارهای تحریکآمیز ایالات متحده در خلیجفارس را چگونه ارزیابی میکنید؟
نکته حائز اهمیت این است که با وجود اینکه کشتیهای ایالات متحده در آبهای بینالمللی تردد میکنند اما در نزدیکی مرزهای ایران به اقدامات تحریکآمیز دست میزنند. قطعا این حرکات حساسیتهایی را برای نظامیان ایران بهوجود میآورد که با توجه به نزدیک بودن به مرزهای ایران کاملا طبیعی است. بعضا مناطق بهرهبرداری ایران نیز مورد تردد قرار میگیرد. از سوی دیگر اقدام نیروهای ایرانی سبب میشود نظامیان آمریکایی که خود را قدرت برتر نظامی جهان میدانند مجبور به مقابله شوند و بارها بر جدیت خود برای حضور در منطقه تاکید کنند و اگر این امر را به جهان نشان ندهند لطمات جدی به جایگاه آنها در جهان وارد میشود. وضعیت روابط ایران و آمریکا جنگی است اما این نزاع صرفا به سیاست و اقتصاد محدود شده است و بعید به نظر میرسد منجر به برخورد نظامی شود.
ایالات متحده از رویارویی نظامی با ایران هراس دارد؟
در این رابطه باید گفت ایالات متحده دست به خطر بزرگ نمیزند و زمانی که ابزار اقتصاد را در اختیار دارد، هیچگاه با ابزار نظامی وارد یک ورطه بیپایان نمیشود. ایران به علت ضعفهایی که در اقتصاد خود دارد کمتر میتواند در این عرصه قوی ظاهر شود. بنابراین الان برای آمریکا فرصتی پیش آمده تا ریسکهای نظامی خود را به راحتی اجرا کند. امروزه شاهد هستیم کشورهای دوست نیز مجبور به تبعیت از تحریمها علیه ایران هستند تا جایی که عراق با تلاشهای فراوان فقط در حوزههای بسیار محدود توانسته با ما تبادل داشته باشد. زمانی که چنین فضایی به راحتی برای آنها ایجاد شده تا به ایران فشار آورند، هیچگاه وارد عرصه دیگر نمیشوند و این بیانیهها صرفا جنبه سیاسی و رسانهای دارد.
جمهوری اسلامی ایران در قبال رفتارهای تحریکآمیز ایالات متحده باید چه واکنشی نشان دهد؟
اتهاماتی از جمله عدمرعایت روابط و قوانین بینالمللی از سوی ایران که طی سالهای اخیر به کشور وارد شده است بیشتر جنبه سیاسی و روانی دارد تا بتوانند اذهان عمومی را علیه ایران خدشهدار کنند. در حال حاضر سیاست دولت آن است که به قوانین بینالمللی استناد کرده و خود را در پناه سپر قانونی قرار دهد و این موضوع برای ایران یک قدم رو به جلوست. در حال حاضر حضور در سازمان ملل و شکایت از لاهه کار بسیار صحیحی است که میتواند در تمامی عرصهها یک گام حقوقی و دیپلماتیک رو به جلو برای ایران باشد. این اقدام بهانه را از کشورهای سودجو میگیرد. در حال حاضر آمریکا مرتکب اعمال تحریکآمیز و تهدید شده است. آنها اعلام کردهاند ایران نباید موشک بسازد اما مملکت نمیتواند خود را قربانی برخی از حرکات و خواستههای غربیها کند و این حق طبیعی ایران است که در مقابل این تهدیدها ابزاری در اختیار داشته باشد. ایران با رفتارهای قانونی میتواند از خود بهتر دفاع و ابزارهای دفاعی خود را ساخته و وسایل توسعه اقتصادی و صنعتیاش را فراهم کند تا در زمان لازم بتواند دفاع خود را قویتر کند. یک اقتصاد قدرتمند میتواند پشتوانه بسیار مناسبی برای قدرت نظامی باشد و دست کشور را در عرصه سیاست بازتر کند.
تقابل ایران و آمریکا در منطقه چه سرانجامی دارد؟
قدرت نظامی ایران در منطقه بسیار توانمند و موثر است و قدرت پاسخگویی خوبی در برابر تهدیدات منطقهای دارد، اما باید توجه کرد که بخشی از منافع و تاسیسات آمریکا در این منطقه هست و کشور آمریکا در هزاران کیلومتر دورتر قرار دارد و آنچه سبب میشود آمریکا آسیب کمتری ببیند همین دور بودن از منطقه خطر است. آنچه مورد اهمیت است این است که روشهای سیاسی را در دستور کار قرار داد؛ امری که به نظر میرسد آمریکا نیز تحتفشارهای جهانی به آن تن دهد. در این مسیر باید نگاهی عمیق به مسائل و اختلافات داشت. آنچه در ماههای اخیر در عراق رقم خورده نیز نشان میدهد که تقابل نظامی برای هیچ یک از طرفین مفید نیست. آنچه مسلم است اینکه هیچ یک از کشورهای جهان در نزاع ایران و آمریکا خود را به خطر نمیاندازند و آن به این علت است که جنگی بزرگ خواهد بود. بنابراین طرفین و جهانیان بر حل تقابلها در عرصه سیاست توافق دارند و به نظر میرسد این مساله در همین عرصه نیز ادامه پیدا کند.