برخی نامزدها برای ورود به مجلس رای خریدند؛ باطل کنید/ در انتخابات مجلس پولهای کثیف نقش تعیین کنندهای داشت/ در انتخابات اخیر یک نماینده حداقل دهمیلیارد تومان هزینه کرد
اتفاق جالبی که در انتخابات اخیر رخ داد این بود که هنگامی که از یک فرد ثروتمند سوال شد که چرا از فرزند خود در انتخابات حمایت مالی میکنید و هزینههای هنگفتی را متحمل میشوید وی در پاسخ عنوان کرد:«دوست دارم پسرم طعم سیاست را بچشد». این چه استدلالی است؟ آیا هر کسی ثروتمند بود باید وارد مجلس شود؟ آیا مجلس جای افرادی است که از هیچ تجربه مدیریتی و تخصصی برخوردار نیستند و تنها به پشتوانه ثروت خود وارد مجلس میشوند؟
به گزارش دیده بان ایران، «مسئولان جامعه اطلاع ندارند در شهرهای کوچک و روستاها چه اتفاقی رخ میدهد و مردم در چه وضعیت ضعیف مالی و اقتصادی زندگی میکنند. در چنین شرایطی فرصتطلبان و ثروتمندان رأی مردم را به سود خود مصادره میکنند. جملات اخیر سخنان امیر رضا واعظ آشتیانی عضو سابق حزب موتلفه اسلامی و عضو سابق شورای شهر تهران در گفتوگو با «آرمان ملی» است. واعظ آشتیانی در این گفتوگو با آسیب شناسی فضای انتخابات اخیر عنوان میکند:«کسی که کار اجرائی نکرده هیچ پرونده خاصی ندارد. اگر یک فرد هیچکارنامه اجرائی ندارد و بهدلیل نداشتن پرونده وارد رقابتهای انتخاباتی شود دارای هیچ منطق و توجیه عقلانی نیست. چنین افرادی با ثروتهای بادآوردهای که در اختیار دارند در رقابتهای انتخاباتی به مردم وعدههای بزرگی میدهند و مردم نیز بهدلیل مشکلات اقتصادی که دارند این وعدهها را باور میکنند. در انتخابات اخیر نماینده مجلسی وجود دارد که برای پیروزی در انتخابات حداقل دهمیلیارد تومان هزینه کرده است. برخی از چند روز قبل از انتخابات در بین مردم ارزاق تولید میکنند. از سوی دیگر برخی به وسیله باندهای درشت جمع آوری رأی تلاش میکنند آرای مردم را به سمت خود هدایت کنند».
مشروح گفتوگو با امیر رضا واعظ آشتیانی را میخوانید.
ارزیابی شما از انتخابات مجلس شورای اسلامی چیست؟ آیا نتایج این انتخابات در راستای دغدغهها و مطالبات مردم بود؟
حضور مردم در انتخابات اخیر مجلس تحت تاثیر عملکرد دولت و مجلس بود. بدون شک هر زمان که دولت و مجلس دارای عملکرد قابل قبولی باشند حضور مردم در انتخابات تاثیرگذار تر خواهد بود و هر زمان مردم از عملکرد مجلس و دولت رضایت نداشته باشند وضعیت شکل دیگری به خود میگیرد. واقعیت این است که دولت دوازدهم و مجلسدهم عملکرد قابل قبولی در راستای مطالبات مردم بهخصوص در زمینه اقتصادی نداشتند. دولت آقای روحانی به جای اینکه به دغدغههای اقتصادی مردم توجه کند و برای آنها راهحل مناسب پیدا کند بیشتر انرژی و هزینه خود را صرف مسائل بینالمللی کرده است. با این وجود یکی از مهمترین چالشهایی که امروز جامعه ما با آن مواجه است انتخاب مدیران ناکارآمد در شهرستانهای کوچک است.آیا مجلس و دولت بر عملکرد مدیران برای شهرهای کوچک نظارت دارند و متوجه هستند که در این شهرها چه اتفاقاتی رخ میدهد و مردم در چه وضعیتی زندگی میکنند؟ در برخی از شهرهای کوچک در طول سه سال گذشته چهار فرماندار یا شهردار انتخاب شدهاند و هرکدام به دلایل نامعلومی از کار برکنار شدهاند. نمایندگان مجلس در چنین شرایطی چه اقدامی انجام دادهاند و چه نقشی در چالشهای حوزههای انتخابیه خود ایفا میکنند؟
آیا شایستهسالاری به معنای واقعی آن در انتخابات رعایت شد و افرادی اجازه حضور در انتخابات داشتند که از تعهد و تخصص لازم برخوردار بودند؟
این مساله باید بهخوبی مورد تحلیل و بررسی قرار بگیرد که چه اتفاقی در کشور رخ داده که افراد ناتوان بهجای افراد کارآمد در سمتهای مدیریتی بهخصوص در شهرهای کوچک انتخاب میشوند. بوذرجمهر در سخنی معروف عنوان میکند: اگر میخواهید جامعهای را به هم بزنید انسانهای کوچک را به جای انسانهای بزرگ به کار بگمارید». سوال اینجاست که آیا جامعه دچار چنین وضعیتی شده است؟در شرایط کنونی برخی از نمایندگان از ناتوانی یا کم توانی استانداران سوءاستفاده میکنند. این استانداران برای اینکه صندلی ریاست خود را حفظ کنند با این نمایندگان کنار میآیند. برخی از نمایندگان دارای چندین لیدر هستند که پس از اینکه به نمایندگی انتخاب شدند به این لیدرها پست و مقام میدهند. در دوران انتخابات نیز به این لیدرها ماموریت میدهند که برای آنها رأی جمع کنند. برخی از نمایندگانی که وارد مجلس شدهاند براساس توانایی خود وارد مجلس نشدهاند و بلکه با هزینه کردنهایی وارد مجلس شدهاند. بهنظر میرسد در این زمینه قانون نیز دارای اشکالاتی است. بهعنوان مثال قانون عنوان میکند اگر فردی سی سال داشت و دارای مدرک کارشناسی ارشد بود، میتواند در انتخابات کاندیدا شود. در چنین شرایطی اگر چنین فردی دارای یک ثروت بیکران بود در شرایطی که مردم با مشکلات جدی اقتصادی مواجه هستند میتواند به راحتی وارد مجلس شود. در انتخابات مجلس پولهای کثیف نقش تعیین کنندهای داشت و برخی از رقابتهای انتخاباتی را به سود افراد خاصی تحت تاثیر قرار داد.
پولهای کثیف به چه صورت در انتخابات نقش داشت؟
بنده از اینکه مشاهده میکنم دولت و مجلس به این مسائل توجه نمیکنند تعجب میکنم. واقعیت این است که مسئولان جامعه اطلاع ندارند که در شهرهای کوچک و روستاها چه اتفاقی رخ میدهد و مردم در چه وضعیت ضعیف مالی و اقتصادی زندگی میکنند. در چنین شرایطی فرصتطلبان و ثروتمندان میتوانند رأی مردم را به سود خود مصادره کنند. این اتفاق در انتخابات نیز رخ داد. در شرایط کنونی اگر فردی قصد داشته باشد رئیس یک فدراسیون ورزشی شود و یا اینکه در هیات مدیره یک بانک حضور داشته باشد باید چندین سال سابقه مدیریتی داشته باشد. این در حالی است که برای نمایندگی مجلس هیچگونه سابقه مدیریت نیاز ندارد و قانون در این زمینه دارای اشکال است. اتفاق جالبی که در انتخابات اخیر رخ داد این بود که هنگامی که از یک فرد ثروتمند سوال شد که چرا از فرزند خود در انتخابات حمایت مالی میکنید و هزینههای هنگفتی را متحمل میشوید وی در پاسخ عنوان کرد:«دوست دارم پسرم طعم سیاست را بچشد». این چه استدلالی است؟ آیا هر کسی ثروتمند بود باید وارد مجلس شود؟ آیا مجلس جای افرادی است که از هیچ تجربه مدیریتی و تخصصی برخوردار نیستند و تنها به پشتوانه ثروت خود وارد مجلس میشوند؟
آیا این مسائل ریشه در نوع تایید صلاحیتها و کنار گذاشتن افراد توانمند ندارد؟
به صورت طبیعی کسی که کار اجرائی نکرده هیچ پرونده خاصی نیز ندارد. این در حالی است که اطرافیان چنین افرادی دارای پروندههای اقتصادی و غیره هستند. اگر یک فرد هیچکارنامه اجرائی نداد و بهدلیل نداشتن پرونده وارد رقابتهای انتخاباتی شود دارای هیچمنطق و توجیه عقلانی نیست. چنین افرادی با ثروتهای بادآوردهای که در اختیار دارند در رقابتهای انتخاباتی به مردم وعدههای بزرگی میدهند و مردم نیز بهدلیل مشکلات اقتصادی که دارند این وعدهها را باور میکنند. در انتخابات اخیر نماینده مجلسی وجود دارد که برای پیروزی در انتخابات حداقل دهمیلیارد تومان هزینه کرده است. در این زمینه نیز راهکارهای متفاوتی را انجام میدهند تا به نتیجه دلخواه برسند. بهعنوان مثال برخی از چند روز قبل از انتخابات در بین مردم ارزاق توزیع میکنند. از سوی دیگر برخی نیز به وسیله باندهای درشت جمعآوری رأی تلاش میکنند آرای مردم را به سمت خود هدایت کنند. در برخی از حوزههای انتخابیه یک فرد با دههزار رأی وارد مجلس میشود. در نتیجه اگر چنین فردی ثروت زیادی داشته باشد به راحتی وارد مجلس خواهد شد. دلالهایی در انتخابات حضور دارند که آرای مردم را برای برخی افراد خاص مصادره به مطلوب میکنند. متاسفانه این وضعیت در دورههای اخیر مجلس مشاهده میشود. بدون شک مسئولان نیز به این مسائل واقف هستند و به همین دلیل نیز آرای برخی مناطق در گذشته ابطال شده است. اگر این اتفاقات در رقابتهای انتخاباتی رخ میدهد بهدلیل عملکرد ضعیف مسئولان بوده که به وضعیت مردم رسیدگی نکردهاند. در چنین شرایطی مردم با موضوع انتخابات و رأی به شکل دیگری برخورد میکنند و بیش از آنکه به سرنوشت خود بیندیشند به منافع مادی فکر میکنند. در اغلب کشورهای جهان روستاها موتور محرک تولید یک جامعه هستند و رشد و توسعه از روستاها آغاز میشود. این در حالی است که امروز اغلب روستاهای کشور با چالش جدی اقتصادی و موانع جدی در زمینه تولید مواجه هستند. در برخی زمینهها قوانین ما دارای اشکال است. به همین دلیل نیز باید در جاهایی که قانون اشکال دارد این اشکالات را مرتفع کرد.
تاکنون هشدارهای مکرری درباره اشکال در قوانین انتخاباتی به مسئولان داده شده است. آیا ارادهای برای تغییر در قوانین مشاهده میکنید؟
قانون کشور که وحی نیست که نتوان آن را تغییر داد. قانون را به شکلی طراحی کردهاند که در هر زمینه به مشکل برخورد کرد بتوان آن را تغییر داد. مقام معظم رهبری هنگامی که موضوع اقتصاد مقاومتی را مطرح کردند خطابشان به مجلس نیز بود که در زمینههایی که لازم است قوانین را اصلاح کنند. اصلاح قوانین نیز باید از روستاها آغاز شود. روستاها خاستگاه اصلی توسعه کشور هستند. با این وجود هیچ ارادهای برای تغییر قوانین در کشور مشاهده نمیشود.
دیدگاه شما درباره میزان مشارکت در انتخابات اخیر مجلس چیست؟
براساس آماری که وزارت کشور ارائه کرده میزان مشارکت بالغ بر چهلدرصد بوده که آمار زیاد بدی نیست. اگر در این دوره میزان مشارکت مردم نسبت به انتخابات گذشته کاهش داشته بهدلیل عملکرد ضعیف مجلس و دولت بوده است. هنگامی که مردم مشاهده میکنند مطالبات آنها محقق نمیشود و از سوی دیگر مشکلات آنها نیز افزایش پیدا میکند انگیزه خود را از دست میدهند و مانند گذشته در پای صندوقهای رأی حاضر نمیشوند. برخی ادعا میکنند سیستم بیمار شده است. این در حالی است که سیستم بیمار نیست و بلکه برخی مسئولان بیمار شدهاند. شایسته سالاری در انتخاب مدیران از بین رفته است و افراد ناکارآمد و نالایق به کار گرفته میشوند. اغلب مشکلاتی که در شرایط کنونی جامعه ما با درگیر است بهدلیل این است که افراد سرجای خود قرار نگرفتهاند. هر دولتی که روی کار میآید به جای اینکه به فکر مشکلات مردم باشد دستاوردهای دولت قبلی را زیر سوال میبرد. بنده معتقدم ما برای یک بار هم شده باید از دشمنان خود یاد بگیریم. دشمنان ما در اصول ما هم اشتراک نظر دارند و تنها در تاکتیکها و فرعیات با هم اختلاف نظر دارند. این در حالی است که در کشور چنین وضعیتی وجود ندارد و همه تلاش میکنند دستاوردها و نقاط مثبت دیگران را تخریب کنند. دولتهای ما باید یاد بگیرند که دستاوردهای مثبت دولتهای گذشته را پیگیری کنند. بهعنوان مثال دولت سیزدهم که پس از دولت آقای روحانی روی کار خواهد آمد باید نقاط قوت دولت را ادامه بدهد و تنها بهدنبال پوشش نقاط ضعف دولت باشد.
آیا ترکیب مجلس آینده میتواند مشکلات کشور را حل کند؟
مجلس آینده در اختیار اصولگرایان است. بنده معتقدم اصولگرایان باید این فرصت را قدر بدانند و آن را مغتنم بشمارند. مهمترین رسالت مجلس آینده این است که اعتماد از دست رفته مردم را دوباره برگرداند و با عملکرد خود زمینه را برای بازگشت سرمایه اجتماعی فراهم کند. هنگامی که مردم در انتخابات مجلس دهم شرکت کردند انتظار نداشتند مجلس چنین سرنوشتی پیدا کند که نتواند به مطالبات آنها پاسخ جدی بدهد. البته این مساله بهصورت مطلق نیست و بلکه نسبی است. با این وجود عموم مردم مجلس دهم را مجلس موفق قلمداد نمیکنند. نکته دیگر اینکه طیفهای مختلف اصولگرایی در انتخابات اخیر به یک اجماع نسبی معقول دست پیدا کردند و ما شاهد بودیم طیفهایی مانند جبهه پایداری نیز در نهایت در جمع اصولگرایان حاضر بودند و لیست مشترک ارائه کردند. این اتفاق خوبی بود که در جریان اصولگرایی رخ داد. مجلس آینده هم با دولت آقای روحانی کار خواهد کرد و هم با دولت آینده. به همین دلیل نباید وکیل الدوله باشد و بلکه باید در راستای مطالبات مردم حرکت کند. هر نمایندهای حق دارد یک رئیس جمهور یا وزیر را دوست داشته باشد. با این وجود حق ندارد مطالبات مردم را وجه المصالحه علایق شخصی خود کند. حق مردم حقالناس است و به همین دلیل هر نمایندهای باید در مقابل حق الناس پاسخگو باشد. مجلس آینده باید به شکلی عمل کند که اعتماد مردم دوباره نسبت به عملکرد مسئولان تقویت شود. از سوی دیگر باید فضای کسب و کار به سمتی هدایت شود که مشکلات اقتصادی مردم حل شود. امروز کشور در معرض تحریمهای بینالمللی قرار گرفته است. تجربه نشان داده که میتوان تهدید را به فرصت تبدیل کرد. اینکه نگران باشیم تهدیدها در نهایت سبب تسلیم شود دیدگاه اشتباهی است.ما باید از درون خود را بسازیم و اگر این اتفاق رخ بدهد بسیاری از مشکلات کشور کاهش پیدا میکند. حضرت امام میفرمایند:«مجلس خوب همه چیز را خوب میکند و مجلس بد همه چیز را بد». به همین دلیل ما باید بهدنبال شکل گیری مجلس خوبی باشیم که همه چیز را خوب کند و حال کشور را خوب کند. همین که مجلس کارآمد باشد و بتواند مشکلات مردم را حل کند، نشاندهنده خوببودن مجلس خواهد بود. در شرایط کنونی مردم دیدگاه خوبی نسبت به وضعیت اقتصادی کشور ندارند و به همین دلیل امید دارند مجلس آینده بتواند در این زمینه گامهای موثری بردارد. امیدواریم این اتفاق نیز رخ بدهد و مجلس آینده بتواند دغدغههای مردم را مرتفع و مشکلات معیشتی مردم را حل کند.