اصولگرایان چرا از مجلس اول دفاع نمی کنند؟

به گزارش دیده بان ایران؛ با فرارسیدن موعد نهایی شدن نامزدها جهت شرکت در انتخابات مجلس یازدهم کماکان حرف و حدیث ها در رابطه با این موضوع و همچنین نظارت استصوابی و رد صلاحیت های گسترد شورای نگهبان در محافل و رسانه ها و شبکه های مجازی فارسی زبان ادامه دارد. 

برخی مخالفان نظارت استصوابی شورای نگهبان را مانع تشکیل شدن مجلسی کارآمد قلمداد می کنند و برخی دیگر چون فیروز اصلانی نویسنده کیهان، شورای نگهبان را مانع حضور افرادی می داند که اگر به مجلس راه پیدا کنند در ضدیت با نظام جمهوری اسلامی ایران و اسلام تلاش خواهند کرد.

اما در بین برخی فعلان سیاسی دیگر هم هستند که بر دل چیزی و بر زبان چیز دیگری می گویند. محمدرضا باهنر صبح امروز در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران جوان در پاسخ به این سوال که کدام مجلس بهترین عملکرد را داشته است گفت:  مجلس اولی که در جمهوری اسلامی ایران تاسیس شد، تمام افراد کاریزما را در خود جای داده بود، یعنی افرادی مثل آیت الله خامنه ای، شهید چمران، شهید بهشتی و افراد دیگری مثل مهندس بازرگان و مهندس سحابی و سایر افراد دیگر، شخصیت‌های برجسته‌ای بودند که کاریزمای بسیار بالایی داشتند. 

زمانی که مجلس اول رو به تمام شدن بود و ثبت نام برای انتخابات دور دوم مجلس شروع شده بود، در بعضی از حوزه‌های انتخابی، هیچکس جرات ثبت نام کردن نداشت و این به خاطر این موضوع بود که ابهت و هیبت مجلس، اجازه حضور افراد در مجلس را نمی‌داد؛ تا جایی که در برخی از حوزه‌های انتخابی، از افرادی که حضور داشتند درخواست می کردیم که برای حضور در انتخابات ثبت نام کنند تا یک نفر در آن حوزه حضور داشته باشد و شرایط حداقلی برای برگزاری انتخابات فراهم شود. مجلس اول خیلی قوی بود.

این اظهارات باهنر در حالی مطرح می شود که مهرماه گذشته نیز حسن روحانی در همین رابطه گفته بود: بهترین مجلس، مجلس اول بود که در آن شورای نگهبان وجود نداشت.

روحانی در جلسه هیات دولت با اشاره به این نکته که نباید اینقدر سختگیری کرده و فشار بیاوریم و فکر کنیم هر چه این فیلتر را تنگ‌تر کنیم، نتیجه مثبت‌تری خواهد داشت گفت: در مجلس اول، نظارت به این شکل وجود نداشت و حتی شورای نگهبان و این همه دفاتر نظارتی وجود نداشت و همه از جناح‌های مختلف آمدند و ثبت نام کردند؛ حتی منافقین هم در آن انتخابات ثبت نام کردند. همچنین گروه‌هایی مانند دفتر هماهنگی، نهضت آزادی و جبهه ملی نیز ثبت نام کردند و بهترین انتخابات و بهترین مجلس ثمره آن بود.

اما سوال اینجاست که جمهوری اسلامی ایران چرا از مجلس اولی که به گفته موافق و مخالف مجلس موفق و کارآمدی بود، اکنون به مجلسی تبدیل شده است که هیچ اختیاری از خودش ندارد.

در تعریف نظارت استصوابی، شورای نگهبان معتقد است نظارت استصوابی، نظارتی درون‌گراست؛ یعنی در مواردی که نظارت به خود نهاد واگذار شده، آن نهاد خود در درون خودش عمل نظارت را انجام می‌دهد و این تفاوت دارد با مواردی که نظارت برون‌گراست. این تعریف در بسیاری از موارد باعث می شود تا نهاد و شخص ناظر در برخی مواقع بر اساس یافته های درونی خودش صلاحیت شخصی را احراز یا رد نماید.

موضوع مهمی که به نظر می رسد در بررسی صلاحیت نامزدهای انتخابات مجلس یازدهم هم مورد تنش جدی بین فعلان سیاسی کشور قرار گرفته است به طوریکه روز گذشته علی لاریجانی در جلسه علنی مجلس با اشاره به آن خطاب به شورای نگهبان گفت اینکه دلیل همه 90 نماینده رد صلاحیت شده مجلس دهم را مسائل مالی عنوان می کنید درست نیست.

اما با این اوصاف فارغ از خوب یا بد بودن وجود نظارت استصوابی باید به این نکته اشاره کرد که چرا بسیاری از همین افرادی که در ردیف السابقون نظام هم قرار می گیرند با وجود اذعان داشتن به نکات مثبت مجلس اول حاضر به دفاع کردن از آن نیستند. 

شاید تا زمانیکه درب شورای نگهبان بر پاشنه تایید صلاحیت جناح منتسب به این افراد می چرخد آنها هم نگرانی از بابت تنگ نظری های اعمال شده بر ردصلاحیت جناح مخالف خود نداشته باشند اما تجربه مجلس هفتم ثابت کرد که نه تنها با یک روش و تفکر نمی شود یک کشور را اداره کرد بلکه حتا می توان آن را به دست نا اهلان هم سپرد.

*تحریریه دیده بان ایران