گل به خودیهای تلویزیون صدای لاریجانی را هم درآورد؛ شورای نظارت چه میکند؟
هرچند صداوسیما رسانه ملی نظام است، اما بارها نشان داده میتواند از خودانتقادی، به گل به خودی برسد، اما این گل به خودی بیپاسخ نمانده و این بار حتی سکوت رئیس مجلس را هم شکست. نگاهی به برنامههای سیمای ملی نشان میدهد تنها طی سه ماه اخیر، ۸ مورد حمله به دستگاهها و شخصیتهای نظام انجام گرفته است.
به گزارش دیده بان ایران، روز گذشته علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی در نطق پیش از دستور به برخورد رسانهها، بهطور خاص صداوسیما و یکی از تریبونداران با مجلس، انتقاد کرد.
حمله پناهیان بیپاسخ نماند
او در بخشی از این سخنان خود درباره اظهارات تند علیرضا پناهیان گفت: «در شرایط حساس که ملت ایران با استقامت جلوی زیادهخواهی آمریکا ایستاده است، انتظار داشتیم صاحبان تریبونها و رسانهها فهم درستی از شرایط سخت اقتصادی کشور داشته باشند. لطمه وارد نکردن به وحدت ملی توقعی حداقلی است. آیا فحش و توهین به مجلس بهعنوان مهمترین رکن مردمسالاری نظام، جز خواسته آمریکا و اسرائیل است؟ کسانی که این روش را برگزیدهاند، با نظریه امام(ره) و رهبری معظم صریحاً مخالفت کردهاند، زیرا آنها مجلس را در رأس امور دانستهاند. نگویید ما «انتقاد» کردیم. عبارات شما انتقاد از باب امربهمعروف و نهی از منکر نبود. فحش و توهین بود. آیا در تاریخ انقلاب اسلامی هیچ سابقهای برای چنین حرفهایی از جانب امام و رهبری بوده است؟».
اخیراً حجتالاسلام علیرضا پناهیان در یکی از منبرهای ماه محرم درباره موضوع شفافیت آرای نمایندگان مجلس که این روزها پرسروصدا شده است، گفته بود: «آی! مجلس شورا آدم باش! کی به شما حق داده شفاف رأی ندهید؟ کی به شما اجازه داده شفاف رأی دادن را تفتیش عقاید بدانید؟ رأی بر اساس کار کارشناسی. بگویید چه غلطی میکنید! چی را از ملت پنهان میکنید؟».
لاریجانی در بخش دیگری از اظهاراتش با اشاره به اتهامپراکنی علیه نمایندگان، با بیان اینکه این رفتارها نوعی فساد سیاسی است و قوه قضاییه باید به آن رسیدگی کند، گفت: «این چه وضعی است که به یک یا چند نماینده اتهاماتی دروغ میزنند و چند سایت، خبر آنها را منتشر کرده و بعد معلوم میشود اولین منتشرکننده، سایت ضدانقلاب بوده است. آیا شما قبول ندارید و در روایات ندیدهاید که آبروی مؤمن حرمت کعبه را دارد؟ در پیشگاه خدا چه میگویید؟».
قانونگذاری، دستاویز مجری کماطلاع
البته این پایان گلایههای رئیس مجلس نبود؛ لاریجانی در بخش دیگری از سخنان خود، صداوسیما را هدف قرار داد. وی با اشاره به حواشی بررسی و تصویب قانون تجارت در مجلس گفت: «عجیب است که وقتی مجلس به یک قانون مادر وارد میشود، سروصدا در رسانهها راه میافتد که چنین و چنان بوده است. بدون اینکه سوابق امر را بدانند ...ادعایی که در صداوسیما و رسانهها مطرح شد که حقوقدانان در این لایحه نظر دادهاند و اقتصاددانان مشارکت نداشتهاند، حرف درستی نیست. اینکه در رادیو و تلویزیون بدون توجه به سوابق این لایحه، طوری مطرح میشود که گویی که انگار یکروزه این لایحه به مجلس آمد و باعجله تصویب شد، کاری ناصواب و ناعادلانه است. حداقل زحمت بکشید ابعاد مسئله را بفهمید و بعد وارد کار شوید» .لاریجانی ضمن درخواست از ورود شورای نظارت بر صداوسیما به این موضوع، انتقاد خود را اینگونه ادامه داد: «تأسفآورتر از موضوع فوق، برخی هزلگوییهای مجریان تلویزیون در مورد این لایحه است. قانونگذاری کار جدی حکومت است. صداوسیما موظف است فرهنگ قانونی را در جامعه رشد دهد، نه اینکه با سخنان تمسخرآمیزی مثلاینکه «مجلس رکورد زد» حرفهایی غلط مطرح کند. حکمرانی در سطح قانونگذاری از جنس امور فکاهی نیست که دستاویز یک مجری کماطلاع شده و آن را وسیله هجوگویی قرار داده و «هروکر» راه بیندازد. متأسفانه برخی از نمایندگان در زمینه انتقاد به لایحه تجارت، شأن مجلس را رعایت نکردند.»
اما این اشاره لاریجانی به چه کسی و کدام برنامه بود؟ حدود ۱۰ روز قبل حسینعلی حاجی دلیگانی، نماینده شاهینشهر در مجلس با حضور در برنامه «سلام صبح بخیر» که از شبکه سه پخش شد، از چگونگی تصویب لایحه تجارت صحبت کرد. مجری برنامه و این نماینده مدعی میشوند ۳۳۱ ماده از این لایحه طی ۱۰ دقیقه در کمیسیون حقوقی تصویب شده است.
ید طولای تلویزیون ملی در حمله به نظام
البته ماجرای توهین و تاختوتاز صداوسیما به مسئولان، تازه و بدیع نیست. اخیراً برنامه «پرونده ویژه» شبکه سه و برنامه ۲۰:۳۰ شبکه دو، اظهارات علی مطهری و پروانه سلحشوری درباره موضوع خودسوزی سحر خدایاری، معروف به «دختر آبی» را کذب خواندند و حتی سلحشوری را متهم به سناریوسازی کردند.
شهریورماه نیز، شبکه سه مستندی به نام «اتم» را پخش کرد که در آن به موضوع چگونگی مذاکرات هستهای در دولت یازدهم و برجام میپردازد. در بخشهای مختلف این مستند، ادعاهایی نظیر اینکه توافق برجام، بر اساس تصمیمات دولت و برخلاف منویات مقام معظم رهبری انجام گرفته است، مطرح میشود. این در حالی است که ایشان در سخنرانیهای خود بارها دستگاه دیپلماسی را مؤمن و متدین خوانده و تأکید کردهاند: «اینها مردمانی هستند متدین و امین؛ اینها امیناند؛ قصدشان این است که کار کشور را پیش ببرند، گره را باز کنند و دارند تلاش میکنند برای این کار. انصافاً غیرت ملّی هم دارند، شجاعت هم دارند… و انصافاً در مقابل، آنها با شجاعت کامل، با دقّت کامل مواضع خودشان را بیان میکنند، دنبال میکنند و تعقیب میکنند.»
چند ماه قبل نیز سریال گاندو که به ماجرای بازداشت جیسون رضائیان، خبرنگار واشنگتنپست میپرداخت، از همین شبکه پخش شد. در بخشهای مختلف این سریال، سازندگان مدعی تقابل دولت و دیپلماتهای آن با نهاد امنیتی که مسئولیت رسیدگی به پرونده را برعهده داشتند، میشود؛ علاوه بر این، در پایان سریال گفته میشود آزادسازی یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار از داراییهای بلوکه شده ایران نه به دلیل توافق برجام، بلکه محصول توافق بر سر آزادی این متهم به جاسوسی بوده است.
مردادماه نیز شبکه خبر، مستندی به نام «مهشکن» پخش کرد. در بخشی از این مستند سخنرانی حسن روحانی بعد از کودتای نوژه نمایش داده میشود. در این بخش، روحانی خواهان تصفیه ارتش، اعدام نیروهای مرتبط با کودتا و کاهش حقوق بازنشستگان ارتش میشود؛ تا جایی که روزنامه رسالت زبان به انتقاد گشود و گفت به نظر میرسد مستند با تقطیع فیلم بنا دارد روحانی بهعنوان رئیس شورای عالی امنیت ملی را مقابل ارتش قرار دهد. ظریف و زنگنه نیز از دیگر قربانیان اخیر دولت در تقابل رسانه ملی بودند.
بهاینترتیب، تنها طی تابستان اخیر شاهد حداقل ۸ گل به خودی توسط صداوسیما بودیم که این در ابعاد بزرگتر و طی بازه زمانی بیشتر، میتواند کارنامه رسانه ملی را با سوالی جدی مواجه کند.
سکوت شورای نظارت
ماجرای حملههای متعدد در صداوسیما به گروهها، شخصیتها و جریانهای مختلف، گواهی است بر این موضوع که هرچند صداوسیما صفت ملی را یدک میکشد، اما چندان نتوانسته وحدتبخش و ملی عمل کند. و به نظر میرسد با تغییر مدیران سیما و حضور برخی نیروهای جوان و کمتجربه، این وضعیت تشدید شده است. اما سؤال این است که شورای نظارت بر صداوسیما بهعنوان بازوی نظارتی قوای سهگانه، در این مواقع کجاست؟