خسرو معتضد: سنجابی میماند شاید جنگ ایران و عراق اتفاق نمیافتاد
چرا سنجابی استعفا داد؟ ابراهیم یزدی بهتر بود یا سنجابی؟ سنجابی در دوران وزارت خود پس از انقلاب، خیلیها مثل مرحوم دکتر شهیدزاده را به کار دعوت کرد تا وزارت امور خارجه را راه بیندازد ولی تا دری به تخته میخورد استعفا میداد.
به گزارش دیده بان ایران؛ خسرو معتضد می گوید: به نظر من دکتر سنجابی زیاد موجود جالبی نیست، همیشه دنبالهرو بوده و اصلا درخششی در تاریخ معاصر ما ندارد. رجال معمولا از روی خدماتی که به مملکت کردهاند شناخته میشوند، ولی سنجابی اگرچه فرد تحصیلکردهای بود، اما به عنوان یک رجل سیاسی، انتظار از او خیلی بیشتر بود. ایشان در زمان دکتر مصدق وزیر فرهنگ شد و بعد به مجلس رفت، اما کار بدی که در مجلس انجام داد این بود که برای مصدق دوک نخریسی فرستاد. چرا این کار را کرد؟ مصدق در آن زمان چه کار میتوانست بکند؟ با آن وضعیت بد اقتصادی، فروش نرفتن نفت و بعد هم حملات انگلستان چه کاری از او بر میآمد؟
سنجابی به عنوان سمبل جبهه ملی خیلی مورد علاقه مردم بود، ولی بعد از 28 مرداد مدتی در اختفا رفت و چون آشنا زیاد داشت مشکلی برایش به وجود نیامد. زمانی هم فردوست دنبالش میرفت.
بعد از شهریور 20 که شاه سیاست تحبیب اتخاذ کرده بود، از افراد مختلف برای دیدار و گفتوگو دعوت میکرد. سنجابی هم به دیدار شاه میرفت، کسی که سنجابی را به دربار میبرد فردوست بود.
در زمان قبل از انقلاب هم فردوست سنجابی را دعوت کرد که با شاه دیدار کند که بعد نخستوزیری را هم قبول نکرد، چون میدانست شاه دیگر مهره سوخته است و هیچکاری از او بر نمیآید. اما سنجابی یک عیب بزرگ داشت، هر وقت اتفاقی میافتاد استعفا میداد. به نظر من استعفای سنجابی در دوران وزارت خارجهاش کار بسیار بدی بود. این استعفا دادن یعنی چه؟ مگر مصدق استعفا میداد؟ در گیرودار 28 مرداد مثل شیر ایستاده بود، آخرش هم استعفا نداد، به زور، به خدعه، با کودتا و با عوامل خارجی او را سرنگون کردند.
چرا سنجابی استعفا داد؟ ابراهیم یزدی بهتر بود یا سنجابی؟ سنجابی در دوران وزارت خود پس از انقلاب، خیلیها مثل مرحوم دکتر شهیدزاده را به کار دعوت کرد تا وزارت امور خارجه را راه بیندازد ولی تا دری به تخته میخورد استعفا میداد. از این نظر، من نقش ایشان را در تاریخ ایران جالب نمیدانم. بعد هم که به آمریکا رفت و خاطراتش را نوشت. من خاطرات ایشان را خواندهام، در کتاب ایشان هیچ نکته جالبی در مورد زندگی او وجود ندارد.
ایشان میتوانست بماند، آقای بازرگان هم کار بدی کرد استعفا داد. مشکلی که ما با جبهه ملی داشتیم و خواهیم داشت این است که اینها همیشه آدمهایی بسیار جنتمکان بودهاند. مگر ما رژیمی بدتر از فرانکو هم داشتهایم؟ ولی دیدید که این رژیم را هم در طول 40سال اصلاح کردند. به نظر من رجال ایران آن زمان ارزش دارند که وقتی مملکت از آنها کار میخواهد وظایفشان را انجام دهند. اگر آقای سنجابی کنار نرفته بود شاید جنگ ایران و عراق اتفاق نمیافتاد، چون ما آن زمان دیپلمات نداشتیم و ایشان میتوانست وساطت کند. سنجابی آدم مرددی بود، آنهایی که استعفا میدهند من را عصبانی میکنند، آن موقع هم شرایط به استعفای ایشان نبود، میتوانست سر کار باشد، چون آدم بصیری بود و سالها کار کرده بود.