چه کسی بحث مدت دار شدن رهبری را مطرح کرد ؟

به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی  دیده بان ایران، اخیرا آیت الله هاشمی رفسنجانی طی مصاحبه ای که با روزنامه آرمان داشت در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا احتمال تعیین مدت برای تصدی رهبری وجود دارد، چنین مطرح کرد که " البته این موضوع نظر شخص رهبری هم بود. امام(ره) به طور طبیعی رهبر شده بودند و کسی انتخاب‌شان نکرده بودند. بعد از امام(ره) وقتی که حضرت‌آیت‌ا... خامنه‌ای را انتخاب کردیم، این امکان وجود داشت که در اصلاح قانون اساسی مدت آورده شود. خیلی‌ها هم نظرشان این بود که مدت بگذاریم. خود آیت‌ا... خامنه‌ای برای مدت گذاشتن موافق بودند. بعد تصویب کردیم که مدت ندارد و تا شرایط را دارد باید باشد. فکر می‌کنم این مساله‌، مساله مهمی نیست. چون قانون اساسی است و اگر بخواهند این کار بشود، باید قانون  اساسی را عوض کنند و خبرگان نمی‌تواند".

به گزارش دیده بان ایران؛ اشاره آیت الله هاشمی رفسنجانی به اردیبهشت ماه سال 68 است که شورای بازنگری قانون اساسی فعالیت خود را آغاز کرد؛در آن روزها که حضرت امام خمینی، مبتلا به بیماری بودند، شورا در صدد دستیابی به طرحی برآمد تا نگرانی نسبت به آینده رهبری را کاهش دهد؛ از اینرو زمان‌دار کردن(توقیت) رهبری نظام و محدود کردن آن به یک دوره ده ساله، به عنوان یک راهکار مطرح گردید.

موضوع فوق‌الذکر ابتدا در کمیسیون مربوطه در شورای بازنگری مطرح شد و آیت الله مومن به عنوان مخبر کمیسیون چنین گزارش داد که «اگر فردی که مرجع نیست، به رهبری انتخاب شود، ممکن است با گذشت زمان فرد اصلحی پیدا شود. لذا کمیسیون تشخیص داد مدت رهبری که خبرگان برای این شخص در نظر می‌گیرد محدود باشد تا اگر بعد از آن شخص اصلحی پیدا شد، بدون اینکه او را الزام به عزل کنند که با مقام رهبری مناسبت ندارد، خودش کنار برود».

پس از آن، طی جلسات متعددی فقهای حاضر در شورای بازنگری به بحث فقهی پیرامون موضوع "توقیت" پرداخته و در باره مشروعیت یا عدم مشروعیت آن نظر دادند و بالاخره پس از بحث‌های فراوان و در حالی که بعد از تصویب کمیسیون، در رای گیری اولیه، شورا هم به آن رأی داده بود، در رای گیری مجدد این بند حذف گردید و مدت دار کردن رهبری یا همان توقیت که شخصیت‌هایی همچون حضرات آیات خامنه‌ای و هاشمی رفسنجانی موافق آن بودند، رای نیاورد. 

یکی دیگر از موافقان توقیت یا همان مدت دار کردن رهبری، در جریان بازنگری قانون اساسی در سال 68، آیت الله ابراهیم امینی بود؛ وی در سه جلسه در این باره به بحث پرداخت.

آیت الله امینی در یکی از جلسات شورای بازنگری چنین مطرح کرد که «چنین نیست که همه مجتهدین واجد شرایط، الان بالفعل از جانب شارع مقدس ولی فقیه باشند و حکم‏شان نافذ باشد، اگر این جور باشد، هرج و مرج لازم می‏آید پس نمی‏تواند همه باشد، بنابراین شارع به عنوان صلاحیت ذکر کرده که مجتهد عادل صلاحیت برای زمامداری و رهبری دارد، یک شرط آن این است که این زمامداری به او واگذار بشود به وسیله خبرگان یا به هر وسیله دیگر تا زمامدار بالفعل بشود پس اگر در اصل آن نیاز به بیعت یا انتخاب خبرگان دارد، خود خبرگان می‏توانند مدّتش را معلوم کنند، چه اشکالی دارد؟ یک وقت می‏گویند برای همیشه یک وقت هم می‏گویند برای ده سال از نظر شرعی اشکالی ندارد»