مُهر تایید فرماندهان بر "لو رفتن" عملیات کربلای 4/ برادر محسن؛ أَیْنَ تَذْهَبُونَ؟
عملیات کربلای 4 همچنان یکی از پرحرف وحدیث ترین عملیاتهای جنگ است. هنوز هم پس از گذشت سالها از آن، هستند افرادی که ترجیح بدهند درباره «کربلای ٤» صحبت نکنند؛ اما بسیاری از فرماندهان و دستاندرکاران جنگ، چه در ایران و چه در عراق، درباره آن زیاد گفتهاند. بااینحال، همچنان گفتنیها درباره «کربلای ٤» زیاد است. با گذشت بیش از٣٠ سال از دی ١٣٦٥، این عملیات همچنان زنده است؛ اردیبهشت ١٣٩٤، وقتی اعلام شد پیکرهای شهدای غواص مربوط به این عملیات وارد کشور شدهاند، یاد کربلای ٤ دوباره در کشور زنده شد.
دیده بان ایران؛ روز گذشته محسن رضایی در توییت جدید خود درباره عملیات کربلای چهار نوشت: با عملیات کربلای چهار به دشمن وانمود کردیم که عملیات سالانه ما تنها همین بوده است. ده روز بعد در همان نقطه و در زمانی که نیروهای ارتش بعثی به مرخصی رفته بودند، عملیات کربلای پنج را انجام دادیم.
وی ادامه داد: عملیات کربلای چهار برای فریب دشمن انجام شد. اگر تحلیلگر تاریخی در فهم آن فریب بخورد، پس وای به حال نوشتههای او.
گفتنی است این توییت محسن رضایی با انتقاد برخی کاربران توییتر مواجه شد.
عملیات کربلای 4 همچنان یکی از پرحرف وحدیث ترین عملیاتهای جنگ است. هنوز هم پس از گذشت سالها از آن، هستند افرادی که ترجیح بدهند درباره «کربلای ٤» صحبت نکنند؛ اما بسیاری از فرماندهان و دستاندرکاران جنگ، چه در ایران و چه در عراق، درباره آن زیاد گفتهاند. بااینحال، همچنان گفتنیها درباره «کربلای ٤» زیاد است. با گذشت بیش از٣٠ سال از دی ١٣٦٥، این عملیات همچنان زنده است؛ اردیبهشت ١٣٩٤، وقتی اعلام شد پیکرهای شهدای غواص مربوط به این عملیات وارد کشور شدهاند، یاد کربلای ٤ دوباره در کشور زنده شد.
قسمتی از روایات های این عملیات را از زبان فرماندهان و راویان کربلای 4 را در زیر می خوانیم؛
کربلای 4 به روایت آیت الله هاشمی رفسنجانی
مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی( ره ) در گفت وگو با خبرگزاری ایسنا با یادآوری اینکه بنا شد عملیاتی انجام دهیم که بتوانیم کاملاعراق را از دریا جدا کنیم این موضوع را هدف اصلی خود به عنوان فرمانده جنگ، عنوان کرد و گفت: «اگر این کار انجام می شد، ما به هدف مان می رسیدیم و می گفتیم که الان قطعنامه را می پذیریم و شما هم بیایید حق و حقوق ما را بدهید تا آتش بس را بپذیریم.» او با حساس خواندن عملیات کربلای 4 و نیاز به نیرو توضیح داد: «ما چند ماه تبلیغات کردیم، جوانان جمع شدند و آموزش دیدند، با نهایت رازداری، همه چیز را در این طرف اروند آماده کردیم. حتی وقتی می خواستم به جبهه بروم، احتیاط کردم و به خوزستان نرفتم. دو سه روز قبل از عملیات به بوشهر رفتم و به شکل کاملاناشناس، غروب شبی که قرار بود عملیات شود، زمینی به طرف خوزستان آمدم و از اهواز و سه راهی آبادان-خرمشهر به سوی امیدیه رفتم که آقایان رحیم صفوی و دکتر روحانی با من بودند. شب را در پایگاه امیدیه ماندم. آنجا بود که خبر لو رفتن عملیات را شنیدم.»
هاشمی درباره لو رفتن عملیات کربلای 4 گفت: «برای ارتش و سپاه دو محور مشخص کردیم. باید دوباره از اروند عبور می کردیم؛ ما از فاو عبور کرده بودیم و این بار می خواستیم از پشت نیروهای عقب(جنوب بصره) وارد شویم.
از زبان سردار احمد سوداگر
سردار احمد سوداگر رئیس سابق پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس و از بنیانگذاران اطلاعات عملیات سپاه نیز در مهرماه ۱۳۸۵ به سایت «بازتاب» گفته بود: «در عملیات کربلای ۴، فردی از قرارگاه به بالا اطلاعات را برده و به عراق داده است... بعدها هم که مشخص شد احتمالا افضلی، فرمانده نیروی دریایی که بعدا اعدام شد، جاسوس سیا بوده و اطلاعات را انتقال داده است.» اما دریادار افضلی، در اسفند ۱۳۶۲ به اتهام توطئه علیه امنیت ملی و جاسوسی برای کا.گ.ب اعدام شده بود. سردار سوداگر در بهمن ۱۳۸۶ در گفتوگو با روزنامه «ایران»، اظهارات منتشر شده به نقل از وی در مصاحبه با سایت «بازتاب» را اصلاح کرد و گفت: «من در یک جایی صحبتی کردم درباره جاسوسی. من در عملیات کربلای ۵ کالکی را در سنگر عراقیها به دست آوردم که مربوط میشد به منطقه کربلای ۴. کالکی که کپی کالک ایرانی خود ما بود. آن وقت در مصاحبهای گفتم که امثال ناخدا افضلی و اینها، کلمه «امثال» را در بازتاب حذف کرده بودند و نوشته بودند ناخدا افضلی. یعنی همه بحث را هدر داده بودند. بالاخره جاسوسها هم بودند. اگر ما بگوییم هیچ جاسوسی نبوده و ستون پنجم وجود نداشته که ادعای پرتی است. اینها همه بسیج شدند و اطلاعات کامل را در اختیار عراق گذاشتند و کربلای ۴ به این سرنوشت دچار شد.»
به روایت سردار سرلشکر "سیدیحیی رحیم صفوی"
سردار سرلشکر "سیدیحیی رحیم صفوی" دستیار و مشاور عالی فرمانده معظم کل قوا و فرمانده سابق سپاه پاسداران از در خصوص عملیات کربلای 4 این چنین می گوید که: این عملیات در شرایط بسیار پیچیده سیاسی نظامی داخلی و بین المللی، انجام شد. در سال 1365 محور تبلیغاتی در کشور بر این بود که عملیات سرنوشت سازی قرار است انجام شود، از همین رو کشور خود را برای یک عملیات بزرگ آماده میکرد. اما پس از چند ماه کار و برنامهریزی، اجرای عملیاتی با نام کربلای 4 به دلیل لو رفتن توسط فرد خبیثی که بعدها پناه شد، با شکست مواجه شد.
لو رفتن کربلای 4 به روایت درودیان
"محمد درودیان" از راویان هشت سال جنگ تحمیلی، در سال ١٣٩٣ در یادداشتی نوشته که در آثار سپاه برای نخستینبار علت لورفتن عملیات، استفاده عراق از اطلاعات ارسال شده از سوی آمریکا ذکر شده است. (فاو تا شلمچه- ١٣٨١- چاپ چهارم- ص ١١٥- ١١٦) اظهارات مقامات رسمی عراق پس از عملیات کربلای چهار، بیانگر هوشیاری کامل عراق از تاکتیک ویژه عملیات کربلای چهار بود. چنانچه عدنان خیرالله وزیر دفاع وقت عراق یک هفته پس از عملیات کربلای چهار، به اهداف ایران مبنیبر قطع ارتباط میان سپاه سوم و هفتم اشاره میکند و میگوید: علت شکست کنونی این است که ما آماده بودیم و نقشههای لازم را طرح کردیم ... و از درسهای فاو استفاده نمودیم. (همان ص ١١٧) وی سپس خطاب به آمریکاییها میگوید: ما به خاطر این اطلاعات از آنها تشکر می کنیم. (همان) توضیح وزیر دفاع عراق از اهداف ایران بیانگر صحت سخنان سردار رضائی درباره لورفتن عملیات از رده بهکلیسری است.
درودیان در ادامه نوشته: با فرض اینکه عراق مبتنیبر اطلاعات ارسالی از سوی آمریکاییها و سایر منابع احتمالی، از هوشیاری کامل برخوردار بود، ولی مسئله مهم و فراتر از داشتن اطلاعات، استفاده عراق از اطلاعات برای مقابله با حمله قوای نظامی ایران است. چنانچه عدنان خیرالله اشاره کرده است، عراق از تجربه عملیات فاو استفاده کرد. با این توضیح و برابر شواهد و قرائن و اسناد موجود، درواقع عراق با استفاده از اطلاعات دریافتی و استفاده از تجربه عراق در عملیات فاو، از توانایی مقابله با عملیات کربلای چهار برخوردار شده بود.
فرمانده «حسین علایی»
سردار "حسین علایی"، فرمانده نیروی دریایی سپاه، سردار «علایی» هم مانند برخی فرماندهان و مقامات دیگر نتیجه این عملیات را برای ایران «شکست» میداند. اما بیشترین دلیلی که برای شکست در کربلای ٤ مطرح میشود، «لورفتن» آن است.
علایی مینویسد: با آغاز عملیات مشخص شد که ارتش عراق در آمادگی کامل به سر میبرد و عبور سریع از اروند امکان ندارد....البته از دو هفته پیش از آغاز کربلای ٤ نیروهای قرارگاه خاتم الانبیا (مرکز عملیات سپاه پاسداران) که در محلی به نام فاطمیه مستقر بود، احساس کرده بودند که دشمن تا حدی از این عملیات با خبر است. سردار "احمد سوداگر" هم دراینباره گفته بود: حین کربلای ٥، کالکی را از یکی از سنگرهای دشمن در جزیره بوارین پیدا کردم و نشان فرمانده سپاه دادم و گفتم این کالک نقشه عملیات خودمان در کربلای ٤ است که به زبان عربی نوشته شده است....در آن کالک نام همه لشکرها و یگانهای عملکننده سپاه در کربلای ٤ نوشته شده بود.
وفیق السامرایی
لورفتن و اطلاع دستگاه اطلاعاتی عراق از کربلای ٤ آنچنان بود که حتی ساعت و روز عملیات را هم میدانستند؛ سرهنگ "وفیق السامرایی"، مسئول وقت اطلاعات ارتش عراق در کتاب "ویرانی دروازه شرقی" نوشته که «نیمه دوم سال ١٩٨٦ (تابستان تا زمستان ١٣٦٥) تلاشهای اطلاعاتیاش را بسیار شدید و فراگیر و متمرکز» کرده؛ دلیل آن هم معلوم است: شکست عراق در عملیات والفجر ٨ که منجر به فتح فاو در زمستان ١٣٦٤ شده بود.
سپهبد "حمدانی"
سپهبد «رعد مجید رشیدحمدانی» در کتاب «جنگ ایران و عراق از دیدگاه فرماندهان صدام»، درباره کربلای ٤ صحبتهایی میکند: «به دلیل حجم بالایی که برای تلفات دشمن ادعا شده بود، صدام نبرد مقابله با ایرانیان را نبرد روز بزرگ(معرکه الیوم العظیم) نامید و با این احتمال که حمله ایرانیان شش ماه عقب افتاده، به نیروها راحت باش و مرخصی داد و آنها را برای سازماندهی مجدد و گذراندن آموزشهای بیشتر به مناطق پشت جبهه بردند. این برای همه فرماندهان و سربازان عراقی فرصتی برای استراحت بود. همچنین صدام در یک حرکت نمایشی و برای نشاندادن قدرت خود به زیارت خانه خدا رفت. با وجود اینکه نیروها و فرماندهان عراقی از حقیقت ماجرا خبر داشتند و میدانستند که تعداد کشتهشدگان و اسرای ایرانی آن مقدار اعلام شده نیست و نیروهای ایرانی مجدد در حال تدارک حمله به سوی بصره هستند و همچنین در عملیات فریب نیروهای ایرانی توانستند از راهکار پنج ضلعی وارد شوند اما از ترس صدام بسیاری از اطلاعات را به او نمیدادند»