کرامت انسانی نماینده مجلس و کارمند گمرک نقض شد

به گزارش دیده بان ایران؛ چندی پیش بحث یک نماینده مجلس و یک کارمند گمرک ابتدا به یک جنجال در شبکه های اجتماعی تبدیل و سپس دامنه آن به رسانه های عمومی کشیده شد که برداشت های متنوعی را به دنبال داشت. علی اکبر گرجی از منظر حقوق شهروندی به واکاوی این ماجرا پرداخت.
گرجی اظهار داشت: مسئولان از نظر رفتار و گفتار باید اسوه و زبانزد مردم باشند و تواضع و مدارا را تمرین کنند و یاد بگیرند که در برابر فریادهای شهروندان تحمل خود را بالا ببرند همچنین شهروندان در عین مطالبه گری هرگز نباید وارد هتاکی و ترور شخصیت شوند و اگر بتوانیم به این مرحله برسیم، در مسیر توسعه و تعمیق یک دولت شهروند بنیان گام برداشته ایم.
وی اضافه کرد: در همه موضوعات و ماجراهایی که در عرصه های مختلف پیش می آید، باید ابتدا این پرسش مطرح شود که آیا رفتار و گفتار رخ داده با مبنای کرامت ذاتی انسان ها سازگار هست یا خیر.
گرجی یادآور شد: کرامت انسانی بنیاد اخلاقی نیز دارد همانطور که حضرت علی (ع)، امام عدالت، 1400سال قبل به ما آموختند که «هر چه را برای خود می پسندی، برای دیگری نیز بپسند و آنچه برای خود نمی پسندی، برای دیگران هم نپسند».
این حقوقدان خاطرنشان کرد: در این ماجرا هر دو سوی ماجرا دچار لغزش شدند؛ کارمند گمرک از نظر اخلاقی و قواعد حرفه ای نباید تحریک آمیز و تحقیرکننده با نماینده مردم سراوان برخورد می کرد و این برخورد، کرامت، حیثیت و شأن نماینده مجلس را که برای پیگیری امور گمرک سراوان به گمرک مرکزی مراجعه کرده بود، نقض کرد. همچنین رفتار و گفتار نماینده سراوان هم کاملا غیرحرفه ای، غیرمودبانه و مغایر با ادب دولتمردان ایرانی بود.

* رفتار کارمند گمرک مغایر با حقوق شهروندی بود 
گرجی اظهار داشت: خطای کارمند و مغایرت رفتار او با حقوق شهروندی محرز است اما نماینده سراوان هم آشکارا شأن نمایندگی را حفظ نکرد و هرچند شأن او مورد هتاکی قرار گرفت اما او هم پا را فراتر گذاشت و مرتکب خطای بزرگتری شد؛ در این میان رفتار هیچ کدام قابل دفاع و توجیه نیست.
وی ادامه داد: کارمند گمرک برخلاف موازین اخلاقی و حقوقی رفتار کرده است و به عنوان یک مامور اداری مکلف به برخورد کاملا محترمانه با تک تک شهروندان ایرانی است خواه این شهروند جزو مسئولان و اربابان قدرت یا در رده پایین تر باشد، برای یک کارمند دولت نباید فرق داشته باشد.

* برخوردهای ناشیانه نماینده سراوان ابعاد تاسف بارتری را رقم زد
رئیس انجمن حقوق اساسی ایران گفت: این ماجرا می توانست از آغاز با تدبیر و درایت پایان یابد؛ به نحوی که شخصیت و شأن مجلس و به ویژه نماینده سراوان بیش از این مورد هتک قرار نگیرد اما با کمال تاسف، برخوردهای ناشیانه نماینده سراوان و عصبانیت او باعث شد که قضیه ابعاد تاسف بارتری به خود بگیرد.
وی تصریح کرد: به هر حال برخورد با هر خطایی باید در حد خود آن باشد و اینگونه نباشد که ما به خاطر یک خطا، در یک موقعیت خاص طرفین را از هستی ساقط کنیم؛ همین که به بفهمانیم که زیاده روی و رفتار او غیرقابل دفاع است، کافی است. نماینده مجلس می توانست با یک عذرخواهی صادقانه موضوع را فیصله دهد اما متاسفانه به دلیل فقدان روحیه تواضع، مدارا و پوزش طلبی در عرصه سیاست ایرانی نه تنها این اتفاق نیفتاد، بلکه رفته رفته ابعاد گسترده تری پیدا کرد.

* سرمایه گذاری برای آموزش حقوق شهروندی زیانده نیست 
این حقوقدان یادآور شد: ماموران اداری باید بیش از پیش آموزش های حقوق شهروندی را فراگیرند چراکه هنوز نهضت آموزش حقوق شهروندی راه نیفتاده است و بی تردید برای ایجاد تحول در نظام اداری باید در راه آموزش حقوق شهروندی سرمایه گذاری کرد زیرا این سرمایه گذاری هرگز زیانده نیست.
گرجی گفت: طبیعی است که شأن کسانی که لباس نمایندگی از سوی ملت را پوشیدند باید حفظ شود و در این زمینه باید بسترهای مناسب رعایت شود اما مهمتر این است که نمایندگان و اربابان قدرت نیز باید در مسیری گام بردارند که منتهی به حفظ شئون شود همچنین باید توجه داشت که این نمایندگان و زمامداران از دل جامعه برآمده اند و متاسفانه در جامعه کنونی خشونت از نوع گفتاری و رفتاری رو به فزونی نهاده است.
رئیس انجمن حقوق اساسی ایران اظهار داشت: البته همه ماجرا به دو طرف ماجرا ختم نمی شود و موضوع دیگر این است که این واقعه به یک معنا نشان داد که ابهت قدرت در ایران فروریخته است تا جایی که یک شهروند ساده ایرانی در خود این شهامت را می بیند که یک نماینده حاکمیت را از گمرک با وضعیت نامناسبی بیرون کند و اینجاست که می توان به شکسته شدن تابوی قدرت امیدوار بود.
این مقام مسئول در معاونت حقوقی نهاد ریاست جمهوری افزود: شکست تابوی قدرت را باید به فال نیک گرفت زیرا این امر بیانگر آن است که قدرت و سیاست در ایران معصومیت خویش را از دست داده است؛ بنابراین صرف نظر از جنبه های ناگوار و اسف باری که این اتفاق در افکار عمومی ایجاد کرد، درس آموزنده ای بود./ایرنا