مجادلات مجلس اول بر سر گروگان‌های آمریکایی /واکنش آیت‌الله خامنه‌ای به دفاعیات ابراهیم یزدی
مجلس اول، از همان ماه‌های ابتدایی شروع به کارش، موضوع گروگان‌های آمریکایی را در دستور کار خود داشت و با تشکیل کمیسیون هفت نفره‌ای با حضور آیت‌الله خامنه‌ای، موسوی خوئینی‌ها، موسوی بجنوردی و... به بررسی شروط آزادی یا محاکمه گروگان‌های آمریکایی پرداخت.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی دیده بان ایران، هنوز یک سال از عمر انقلاب اسلامی در بهمن سال 57 نگذشته بود، که جمعی از دانشجویان پیرو خط امام با تسخیر سفارت آمریکا، بخشی از تاریخ را ثبت کردند که بعدها از جانب امام خمینی به نام«انقلاب دوم» از آن یاد شد.
تسخیر لانه جاسوسی در 13 آبان سال 58، اما در همان روز متوقف نشد، چه آنکه بحث‌هایی در رابطه با نحوه محاکمه گروگان‌ها، آزادی آن ها و پیگیری شروط ایران، شکل گرفت. هر چند بسیاری تلاش کردند که این موارد سریع حل و فصل شود اما با تشکیل مجلس اول بود که با امر امام (ره) اختیار این مسئله به مجلس واگذار شد.
مجلس اول که در 7 خرداد سال 59 کارش را شروع کرد، در آخرین جلسات شهریورماه خود، بررسی مسئله گروگان‌ها را در دستور کار قرار داد.
در ابتدا بررسی این موضوع، برخی خواهان غیرعلنی شدن جلسات شدند،که این موضوع با مخالفت نمایندگان مواجه شد و نمایندگان حکم به علنی بودن جلسات دادند. در ادامه مروری بر مهمترین مباحث طرح شده در این جلسات داشته‌ایم.
*دفاعیات ابراهیم یزدی در مورد مذاکره با آمریکا
در حین بررسی مسئله گروگان ها در مجلس،ابراهیم یزدی و مهدی بازرگان دو نفری بودند که به دلیل اتهامات وارد شده به آنها در مورد اهمال در بازگرداندن شاه به ایران و همچنین مذاکره با آمریکا فرصت توضیح در برابر نمایندگان را به دست آوردند.
ملاقات ابراهیم یزدی با برژنسکی مشاور امنیت ملی در دولت جیمی کارتر موضوعی بود که نقدهایی را به وی که وزیر امورخارجه دولت موقت بود وارد کرد. او در دفاع از خودش در مورد آن دیدار گفت «اگر تا آن زمان قبل از آن امام صراحتا دستوری فرموده بودند که نباید.بلی آنچه را که امام گفتند بعد از آن بوده. اگر رهنمود شورای انقلاب و رهبر این بوده که درهمان روزها قطع رابطه بکنیم خوب بله باید قطع رابطه می شد مثل جریان مصر ، اما وقتی رهنمود این نبود و رهنمود این بوده که کج دار و مریز فعلا کار بکنیم، خوب معلوم است که باید من بروم راجع به مطالبات ملت ایران صحبت بکنم »
البته این قبیل صحبت‌های ابراهیم یزدی که سمت وزیر امورخارجه را برعهده داشت، با اعتراضاتی از جانب آقایان سیدعلی خامنه‌ای و احمد توکلی همراه شد و آقای سید علی خامنه ای به عنوان نماینده مجلس اول،در پاسخ به اظهارات یزدی گفت « در مورد شورای انقلاب اولا شورای انقلاب کی و طی چه حکمی به آقای دکتر یزدی گفته بود که با آمریکا کج دارو مریز رفتار کنید، که ایشان این را اظهار کردند و من این را تکذیب می کنم .»
احمد توکلی هم در انتقاد از صحبت‌های یزدی وقتی فرصت سخن گفتن یافت، تأکید کرد « شما می گوئید امام و رهنمود را می اندازید به گردن امام ، امام رهنمودی که داد این بود ، در اول مهر سال قبل ،. گفته بود جوانان عزیز بروید تمام پایگاههای امریکا را بکوبید آن مردمی که واقعا معتقد به امام هستند پیام امام را خوب می گیرند می آیند لانه جاسوسی را می گیرند اولین اعلامیه دانشجویان پیرو خط امام سرلوحه اش همین تکه از پیام امام بود، ولی شما نمی توانید پیام امام را بگیرید و نمی فهمید می روید آنجا با برژنسکی ملاقات می کنید.»
و سرانجام کمیسیون ویژه برای بررسی مسئله گروگان‌ها
سرانجام در ادامه دهمین روز مهرماه مجلس، تصمیم جمعی بر این شد که کمیسیون ویژه ای مسئولیت بررسی این موضوع را برعهده گرفته و نتیجه را برای تصویب در صحن علنی مطرح کند.
از میان کاندیداهای مطرح شده، هفت نفر توانستند بیشترین رای را به دست بیاورند.
1- آقای موسوی خوئینی ها 114 رأی
2- آقای سید علی خامنه ای 94 رأی
3- آقای محمد یزدی 87 رأی
4- آقای پرورش 85 رأی
5- آقای سید محمد خامنه ای 59 رأی
6- آقای بجنوردی 56 رای
7- آقای ناطق نوری 50 رای
گزارش کمیسیون: پس دادن شاه شرط آزادی گروگان‌ها
بعد از گذشت نزدیک به یک ماه از تشکیل کمیسیون ویژه یعنی در یازدهمین روز آبان سال 59 نوبت به قرائت گزارش این کمیسیون و تصویب بندهای گزارش در مجلس رسید.
موسوی خوئینی ها برای قرائت گزارش پشت تریبون رفت و به قرائت پیشنهادهای کمیسیون پرداخت که در نهایت در چهاربند تصویب شد:
-آزاد گذاشتن تمامی‌سرمایه‌های ایران
-لغو تمام ادعاهای امریکا علیه ایران
-تضمین عدم دخالت سیاسی و نظامی امریکا در ایران
-باز پس دادن اموال شاه
در بخشی از گزارش نیز تأکید شده بود که « بر اساس این پیشنهاد دولت جمهوری اسلامی ایران در برابر انجام کلیه شرایط فوق توسط دولت آمریکا تمامی پنجاه و دو مجرم آمریکائی را آزاد خواهد کرد و در صورتیکه انجام بعضی از شرایط فوق نیاز به زمان بیشتری داشته باشد با قبول کلیه شرایط از طرف دولت آمریکا در برابر انجام هر شرط تعدادی از مجرمین به تشخیص دولت جمهوری اسلامی ایران آزاد خواهد شد. دولت موظف است پیشنهاد مذکور را برای اعلام به دولت آمریکا و اجرای آن به دو زبان فارسی و انگلیسی تهیه کند که در موارد اختلاف، اصل، نسخه فارسی خواهد بود.
همچنین دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است پیشنهاد فوق را پس از تصویب مجلس شورای اسلامی با توجه به استقلال اسلامی و سیاست کلی نه شرقی نه غربی به مرحله اجراء درآورد و در صورتیکه دولت آمریکا به تمام یا بخشی از شرایط مذکور تسلیم نگردد دستگاه قضائی حسب وظیفه مقرره خود به انجام وظایف و کیفر مجرمین خواهد پرداخت.»
پس از تصویب این بندها، مسئولیت مجلس برای پیگیری موضوع گروگان‌های آمریکایی به پایان رسید و کار بر دوش دولت گذاشته شد.
منبع: خبرآنلاین-لیلا شریف
