انتقاد یک دیپلمات بازنشسته از سخنان اخیر روحانی: هنوز روشهای دیپلماتیک ته نکشیده که از جنگ می گویید
احمد عزیزی از دیپلماتهای بازنشسته کشور در یادداشتی در روزنامه اعتماد نوشت:بخشی از سخنان رییسجمهور در نشست روسای نمایندگیهای سیاسی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور و خصوصا رسانهای کردن آن را، چندان با الزامات اعتدال و دیپلماسی سازگار ندیدم؛ با وجود حظی که معمولا از موضعگیریهای ایشان در حوزه سیاست خارجی داشتهام.
به گزارش دیده بان ایران؛ آقای روحانی در سخنان یاد شده بر حدس و گمانهای پیشین در خلال سفر اروپایی خود بر سر بستن تنگه هرمز مهر تایید زدند که هیچ، از «تنگه»هایی بیشتر گفتند و امریکا را از ماجراجویی و بازی با «دم شیر» برحذر داشتند. در اینکه ایرانمان «شیر» منطقه خلیج فارس است شکی نیست و چون و چرایی در آن نمیتوان کرد. وقتی پا روی حلق کسی بگذارند کیست که بهرهگیری از هر چنگ و دندانی را برای غلبه بر تنگنا و پس راندن دشمن- البته با محاسبهای خردمندانه، دقیق و پیشاپیش بر سر هر سود و زیانی در این میان- به مصلحت نداند و توصیه نکند.
قبل از ته کشیدن مهمات زرادخانه دیپلماسی اما، چه مستقیم و چه غیرمستقیم، به استقبال جنگ رفتن و بهانه دمیدن در شیپور جنگطلبی کشورمان را به دست دشمن دادن شاید نه قابل توصیه باشد و نه اصلا سازگار با مصالح بلندمدتمان؛ آن هم در نشستی با سفرایی که در کتاب دیپلماسی، وجوب آزمودن همه راهها را، قبل از شعلهور شدن آتش جنگ و درگیری، آموختهاند و چه بسا چشمداشت شنیدن سخنانی غیر از این را نیز از رییسجمهورمان داشتهاند.
اگر رییسجمهور برای چنین اظهاراتی، بنا به هر مصلحت و تدبیری، در جمع بسته حرفهایهای سیاست خارجی کشورمان، دلیل و توجیهی هم داشته باشند، همانطور که اشاره کردم، رسانهای کردن آن را میتوان گرهای تازه برگفتمان اعتدال، چراغ راهنمای سیاست داخلی و خارجی ایشان، محسوب کرد. در سیاست خارجی آموختهایم که جنگ و حتی کوبیدن بر طبل آن را همواره گزینه غایی برای عبور از گذرگاههای خطیر تاریخی بدانیم؛ و تنها آن زمان که ماشین دیپلماسی از نفس افتاده و تیغ آن کند شده باشد. ناممکنی عملی کردن تهدیدها در عرصه عمل و در رودرروییهای احتمالی، چاقوی دفاع از امنیت ملی را کند کرده و از کارایی آن در شرایط خطیرتر قابل پیشبینی در آینده خواهد کاست.