مناسبات ایران و آمریکا بر سر برجام از آنچه که تاکنون بوده است، حاد تر و شدیدتر خواهد شد/ وزارت امور خارجه روی توافق اروپایی ها حساب جدی باز نکرده است/ اقدامات و تصمیم گیری های شرکت های بزرگ اروپایی جدای ازتصمیم گیری های دولت های آنهاست

دیده بان ایران_ سپیده اجلالی: وزیر خارجه ایالات متحده در سخنانی در محل اندیشکده «هریتیج» این کشور مهم ترین سرفصل‌های مسیر دیپلماتیک جدید آمریکا در قبال ایران را پس از خروج از برجام تشریح کرد و گفت: دونالد ترامپ دو هفته پیش از برجام خارج شد، زیرا برجام نتوانست تضمینی در برابر ریسک ایران ایجاد کند. مفاد برجام تنها توانایی‌های ایران برای دستیابی به سلاح هسته‌ای را به ‌تعویق انداخت.

او در ادامه ادعا کرد:همان‌طور که سازمان اطلاعاتی اسرائیل نشان داد، ایران چندین سال دروغ گفته است.

مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا در طول سخنرانی خود در مجموع ۱۲ شرط ایالات متحده برای توافق جدید با ایران را برشمرد که از مهم ترین آنها می توان به "ایران باید توسعه و پرتاب موشک‌های بالستیک و دارای قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای را متوقف کند." ، "ایران باید حمایت نیروی قدس سپاه از "تروریست‌ها" و شرکای شبه‌نظامی آن را متوقف کند" و "ایران باید رفتار تهدیدآمیز علیه همسایگان خود را متوقف کند. بسیاری از آنها همپیمان آمریکا هستند، این امر از جمله شامل تهدید به نابودی اسرائیل و شلیک موشک‌هایش به عربستان و امارات است، این بند همچنین شامل تهدید علیه حمل‌ونقل بین‌المللی و حملات سایبری است." اشاره کرد.

اما  به دنبال سخرانی و اظهار نظر وزیر امور خارجه آمریکا در خصوص خروج آمریکا از برجام و شرط گزاری برای ایران، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، موگرینی، گفت: در سخنان پمپئو نشانه‌ای دیده نمی‌شود که خروج از برجام چگونه می‌تواند ما را در مقابل شیوه اعمال نفوذ ایران در موقعیت بهتری قرار دهد.

لذا در راستای تشریح اظهارات اخیر پمپئو در رابطه با خروج آمریکا از برجام پیرمحمد ملازهی، کارشناس مسائل منطقه و استاد دانشگاه، به خبرنگار دیده بان ایران گفت:  وزارت امور خارجه آمریکا 12 شرط را برای ایران جهت ادامه روند برجام قرار داد اما در اصل ایران شرایط و آمادگی پذیرفتن درخواست های ایران را ندارد بنابراین؛ در یک نگاه اولیه و مقدماتی می توان گفت که مناسبات ایران و آمریکا بر سر برجام از آنچه که تاکنون بوده است، حاد تر و شدیدتر شود و شرایطی به وجو آید که احتمالا شرایط به گونه ای نخواهد بود که از طریق اروپا، روسیه و یا چین نتوانست جاذبه تحریم های آمریکا را در ایران کاهش داد.

وی افزود:هدف از مفاد و شروطی که مایک پمپئو بیان کرده است، چیزی جز براندازی برجام نیست چراکه نوع گفتار و نگارش مفاد نشان دهنده این است که عینا تمامی راه ها جهت گفت و گو و مصالحه برای ادامه برجام بسته شده است. به طورکلی می توان گفت آمریکائی ها شمشیر خود را برای ایران از رو بسته اند و تصمیم به  برخورد قاطع و جدی با ایران را دارند.

ملازهی درخصوص تشریح واکنش اتحادیه اروپا و موگرینی به دنبال اظهارات شب گذشته پمپئو بیان کرد: بنده معتقدم اتحادیه اروپا همان سیاست های قبلی خود را در پیش خواهد گرفت چراکه خانم موگرینی معتقد است جایگزینی برای  برجام وجود ندارد و باید برجام به همان شیوه سابق عملیاتی شود و اگر آمریکائی ها کنار نیاید، اتحادیه اروپا در این زمینه سیاست های مستقل خود را براساس منافع ملی اروپا  به کار خواهد گرفت اما حقیقت این است که دست اروپا آنطور که خانوم موگرینی بیان می کند باز نیست.

کارشناس مسائل منطقه همچنین افزود: واقعیت مسئله این است که شرکت های. بزرگ اروپایی با آمریکا روابط بسیار نزدیکی دارند و منافع آن ها ایجاب می کند تا با آمریکا روابط خود را حفظ کنند. به همین دلیل غالبا هیئت مدیره این شرکت ها جدای از تصمیم گیری های اتحادیه اروپا و براساس منافع و نیازهای خود تصمیم گیری می کنند. کشورهایی نظیر آلمان، فرانسه وانگلیس همواره سعی بر ماندگاری در برجام دارند اما واقعیت این است که آن ها در عمل کار نمی توانند از آمریکا دوری کنند. از همین رو ایران نباید بر روی تصمیمات و اظهارات اروپا حسابی باز کند. البته تاحدودی بنده معتقدم وزارت امور خارجه هم به صورت قاطع بر بر روی توافقات اروپایی حساب جدی باز نکرده است.

وی همچنین خاطرنشان کرد: اقدامات و تصمیم گیری های شرکت های بزرگ  جدای ازتصمیم گیری های  دولت هایشان است. به عنوان مثال، کشور آلمان همانگونه که گفته شد بر ادامه روند برجام پایبند است اما شرکت زیمنس آلمان بر اساس منافع خود و برخلاف سیاست ها و تصمیمات دولت خود همکاری خود را پس از خروج آمریکا با ایران قطع کرده است. حتی شرکت توتال نیز همکاری خود را با ایران پس از برهم خوردن برجام از جانب آمریکا قطع شده است.

این استاد دانشگاه در رابطه با سیاست هایی که ایران برای ادامه راه جهت حفظ برجام اتخاذ خواهد نمود، تصریح کرد: پمپئو با اظهارت شب گذشته خود، ایران را بر سر دوراهی قرار داد به طوری که با پذیرش 12 شرط، آمریکا برجام را حفظ خواهد کرد و یا با رد آن ایران با تشدید تحریم ها مواجه خواهد شد که در این صورت صدمه جدی به اقتصاد این کشور وارد خواهد شد. ایران نیز راه مصالحه و گفتمان را در پیش خواهند گرفت که تصور پذیرش مجدد آمریکا در این صورت دشوار است.

وی تاکید کرد: از طرفی ممکن در داخل کشور نیز با مشکلات سیاسی نیز مواجه شد. ممکن است بحث های حادی را بین جناح واقع بین تر حاکمیت و جناحی که خواهان برخورد های جدی با آمریکا است را شاهد باشیم. البته امکان پیشبرد نظام به سمت قدرت و جناح راست به صورت قدرت غالب نیز وجود دارد که در این صورت جناح واقع بینانه مجبور به عقب نشینی و سکوت است.

ملازهی در پایان گفت: اگر قرار است ایران در جهت حفظ برجام مقاومت کند، لازم است جامعه بین دولت و مردم وهمچنین حاکمیت و مردم وحدتی شکل گیرد و تا بدین وسیله بتوانند در یک جهت برای ماندن در راه برجام باشند در غیر این صورت، آمریکا سیاست های خود را بکار خواهد گرفت تا ضربه مهلکی را به اقتصاد ایران وارد سازد.