پشت پرده اتفاقات کازرون چیست؟ /دبیر کمیسیون امنیت ملی مجلس: امام جمعه کازرون از فروردین ماه اطلاع داشت که طرح تقسیم کازرون متوقف شده است

به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی دیده بان ایران:چهارشنبه و پنجشنبه هفته‌ای که گذشت، هشتگ «کازرون» در توییتر نشان از وضعیت غیرعادی این شهر داشت. شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی و توییتر پر از تصاویر و فیلم‌هایی از سطح شهر بود که شامل صحنه‌های ناآرامی بود. تکه‌های سنگی که سطح خیابان را پوشانده بود، ماشین وانتی که آتش گرفته و سوخته بود و دود از آن به هوا برمی‌خاست و مردمی که سر و روی خود را پوشانده و به این سو و آن سو می‌رفتند.

به گزارش روزنامه شرق، برخی از مردم کازرون در اعتراض به تغییر در تقسیمات کشوری این شهرستان، چهارشنبه بیست‌وششم اردیبشهت باز هم به خیابان ریختند و مخالفت خود را با سردادن شعارهای تند نشان دادند. در پی به آتش ‌کشیده‌شدن یکی از مقرهای پلیس کازرون، برای نخستین‌بار اعتراضات این شهرستان به خشونت کشیده شد.

دامنه اعتراضات و درگیری‌ها تا جایی پیش رفت که اخبار غیررسمی از کشته‌شدن سه نفر در جریان این درگیری‌ها خبر دادند اما، استاندار فارس صبح پنجشنبه در مصاحبه‌ای که با خبرگزاری ایسنا انجام داد، تنها کشته‌شدن یک نفر را تأیید کرد. در پی ناآرامی‌های شهر کازرون، وزارت کشور در بیانیه‌ای اعلام کرد طرح تقسیم این شهرستان متوقف شده است. در بخشی از این بیانیه آمده است: «در این خصوص وزارت کشور با دریافت نظرات و پیشنهادهای مردمی و بررسی موضوع از نزدیک در قالب اعزام کارشناسان در چندین نوبت و همچنین حضور مدیرکل دفتر تقسیمات کشوری در منطقه، در تلاش بوده تا نگرانی‌های مردم شریف کازرون را لحاظ نماید و به همین منظور با تقاضای صاحب‌نظران منطقه و به منظور بررسی دقیق و لحاظ پیشنهادهای مردمی و رفع کاستی‌های موجود، طرح پیشنهادی تا تأمین خواسته‌های کارشناسی و منطقی مردم منطقه در دفتر تقسیمات کشوری متوقف شده است».

نسبت‌دادن تحرکات به معاندین

با وجود برقراری چنین وضعیتی در سطح شهر کازرون اما، مراسم معارفه نماینده ولی فقیه در استان فارس روز گذشته در جلسه شورای اداری استان فارس برگزار شد. اما در جریان این سخنرانی‌ها و البته اعلامیه‌های رسمی، از حضور آنچه «معاندان و سلطنت‌طلبان» در جریان اعتراضات کازرون خوانده شد و نیز برخورد با آنها خبر دادند.

اسماعیل تبادار، استاندار فارس که در نشست معارفه نماینده ولی‌فقیه سخنرانی داشت، به حوادث کازرون اشاره و از دستورش مبنی بر برخورد با اعتراضات دفاع کرد. به گزارش ایسنا او گفت: در اینجا افرادی که هنجارشکنی می‌کنند را از مردم جدا می‌دانیم، اینها مخالفان و معاندان و سلطنت‌طلبانی هستند که خواست دیگری دارند و به شورای تأمین هم اعلام کردیم که دیگر نیازی به مدارا نیست؛ نمی‌‌توانیم اجازه دهیم امنیت عمومی به واسطه‌ چند نفر که به حقوق مردم هم توجه ندارند، خدشه‌دار شود.

در بیانیه وزارت کشور هم خطاب به مردم کازرون خواسته شده: «وزارت کشور... از مردم آگاه و متدین کازرون می‌خواهد با حفظ آرامش و هوشیاری انقلابی خود مراقب دسیسه‌های معاندان و سایت‌های ضدانقلاب و اهداف شوم دشمنان این آب و خاک باشند و اجازه ندهند امنیت اجتماعی منطقه مختل و فضای ناامنی حاکم شود. در این راستا با عناصری که با اهداف دیگری سعی در برهم‌زدن نظم و امنیت عمومی داشته‌‌اند، برخورد قاطع قانونی انجام خواهد شد».

توضیح عضو شورای شهر کازرون

محمد امین مهرورز، عضو شورای شهر کازرون در گفت‌وگویش با اعتمادآنلاین در تشریح حوادث سه روز گذشته کازرون گفت: تجمع مردم در سه روز گذشته، باعث دستگیری تعدادی از افراد شد و در واکنش به این اتفاق عده‌ای برای آزادی آنان، تحرکاتی داشتند و درنهایت آزادی آنان باعث بروز اختلافات بیشتری شد. الان با وساطت شورای شهر کازرون و معتمدین برای مردم توضیح داده شد که افراد معاند وارد شدند و کار تخریب اموال عمومی را انجام می‌دهند و این تجمع‌ها از مسیر یک مطالبه اجتماعی خارج شده است و باید هوشیار باشند. مردم هم به آگاهی رسیده‌اند و خدا را شکر شهر از روز گذشته (پنجشنبه) جو آرام‌تری گرفته است و کازرون کاملا آرام است.

توضیحات نماینده فسا

محمدجواد جمالی‌نوبندگانی، نماینده فسا در گفت‌وگو با رسانه ها در توضیح آنچه در شب و روز اعتراض روی داده، گفت: کازرون یکی از شهرهای مهم استان فارس با جمعیتی بالغ بر 270 هزار نفر است که شش بخش و شش شهر دارد. این شهر در مسیر استان فارس به بوشهر است و از سنوات گذشته بحث ایجاد یک شهرستان به نام کوه‌چنار با تجمیع بخش‌های چنارشاهیجان (قائمیه، نام بعد از انقلاب) و کوه‌مره‌نودان مطرح شده بود. چند سال گذشته هم این بحث مطرح بوده است. در نهایت به دنبال اقداماتی در وزارت کشور و کمیسیون ویژه‌ای که برای این منظور تشکیل شده بود، تصویب شد.

اما حساسیت مردم کازرون این بود که اگر هم از نظر جغرافیایی و هم از نظر جمعیتی از کازرون کم شود، این شهر ضعیف‌تر می‌شود، این حساسیت درباره امامزاده سیدحسین و یکی، دو قسمت دیگر بیشتر بود. امام‌جمعه کازرون آقای خرسند در رابطه با این موضوع به تهران آمد و با آقایان جهانگیری، لاریجانی و وزیر کشور صحبت و بعد اعلام کرد که قضیه متوقف شده است و مردم اقدام خاصی انجام ندهند.

او ادامه داد: یکی، دو تا از سایت‌هایی که بعدا مشخص شد خود سلطنت‌طلبان و منافقین (اداره می‌کنند) برای این قضیه هشتگ زدند و انتظارات غیرواقعی به مردم می‌دادند. تجمع در این مدت زیاد بوده، اما هیچ‌کدام به درگیری نینجامیده است. فقط چند نفر دستگیر شدند که بعد از این دستگیری، تعدادی مقابل ساختمان نیروی انتظامی جمع شده و خواستار آزادی بازداشت‌شدگان می‌شوند و به‌دنبال آن اقدام به آتش‌زدن در نیروی انتظامی می‌کنند و حتی به انبار اسلحه نزدیک می‌شوند که مأموران مانع می‌شوند. دو مأمور نیروی انتظامی در این حادثه چاقو می‌خورند و 9 نفر از مردم مجروح می‌شوند و یک نفر هم روز اول کشته می‌شود».

جمالی تأکید دارد که نیروی انتظامی در این ماجرا خویشتن‌داری به خرج داده: «نیروی انتظامی عین قضیه تهران از خود خویشتن‌داری نشان می‌دهد، اما همین که درِ آنجا را آتش می‌زنند و به سمت انبار مهمات می‌روند، در هر حاکمیتی و هر کشوری ببینید چه برخوردی می‌شود، من کاری ندارم وزیر کشور جزء کدام جناح سیاسی است، اما با هر تدبیری ممکن است در این قضیه آشوب شود».

او ریشه ماجرا را در فضای مجازی دانسته و در پاسخ به این مطلب که فضای مجازی فیلتر شده است، گفت: «بالاخره با استفاده از فیلترشکن‌ها... حالا من کاری ندارم... امیدوارم مسئله طوری پیش برود... من کمیسیون امنیت را در جریان گذاشتم و به کل مردم شهرستان اطمینان می‌دهیم بررسی می‌کنیم».

تجمعات پیشین

قبل از تجمع بیست‌وششم اردیبهشت، مردم کازرون باز هم در اعتراض به طرح تجزیه این شهرستان که در وزارت کشور به تأیید رسیده بود، اعتراض کرده بودند. از جمله تجمع بیست‌وهفتم فروردین که منجر به تعطیلی بازار کازرون شده بود و طیف‌ها و گروه‌های مختلف اجتماعی با تجمع در میدان مرکزی این شهر، خواستار جلوگیری از تجزیه کازرون شده بودند. در این تجمع مردم با ارسال نامه‌ای به علی لاریجانی، رئیس مجلس، از او خواسته بودند به‌صورت نیابتی نمایندگی کازرون در مجلس را بپذیرد.

حجت‌الاسلام محمد خرسند، امام‌جمعه کازرون و ابراهیم استوار میمندی، فرماندار شهرستان نیز بین معترضان حاضر بودند. خرسند گفته بود «... طرح تقسیم شهرستان کازرون بدون کارشناسی دقیق و بدون درنظرگرفتن تمام جوانب بوده است. از وزیر کشور می‌خواهیم در این طرح تجدیدنظر کند».

استاندار شیراز و فرماندار کازرون هم از پیگیری مسئله در وزارت کشور خبر داده و به مردم وعده داده بودند که تغییری در نقشه کازرون رخ نخواهد داد. با‌این‌حال مردم دوباره سی‌ویکم فروردین دست به تجمع زدند. حجت‌الاسلام خرسند که از مخالفان طرح تجزیه کازرون است، در جریان نماز جمعه از مردم خواسته بود که دیگر تجمع نکنند. او همچنین با نشان‌دادن نامه‌ای گفته بود: «این نامه از طرف استانداری فارس به تقسیمات کشوری وزارت کشور فرستاده شده و مضمون آن این است که بیشاپور، تنگ‌چوگان، امامزاده سیدحسین، دشت برم و تعدادی از روستاهای این دهستان و دهستان انارستان مربوط به بخش مرکزی کازرون و شهرستان کازرون است. همچنین ارتقای فرمانداری کازرون به فرمانداری ویژه در این نامه پیشنهاد شده است». اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهوری هم فردای آن اعتراض خواستار حل مسئله کازرون شده بود، موضوعی که حل نشد و تا اعتراضات چهارشنبه‌شب گذشته ادامه پیدا کرد.

ماجرای تقسیم کازرون چیست

هفدهم مرداد سال گذشته بود که حسین رضا‌زاده، رئیس مجمع نمایندگان استان فارس و نماینده کازرون در مجلس، در پیامی تلگرامی خبر داد که موضوع طرح تشکیل شهرستان جدید کوه‌چنار به تأیید رسیده است. کوه‌چنار ترکیبی از کوه‌مره نودان و چنارشاهیجان (قائمیه) است که دو شهر از توابع کازرون هستند. شهرستان تازه‌تأسیس قرار بود از پیوستن بخش‌های چنارشاهیجان (قائمیه)، کوه‌مره نودان، بیشاپور، دشت برم و امامزاده سیدحسین تشکیل شود. این طرحی 20ساله است که همراهی چنارشاهیجانی‌ها را به همراه دارد؛ چراکه این شهر در مسیر ارتباطی فارس، خوزستان و کهگیلویه‌و‌بویراحمد قرار داشته؛ اما محروم است. مردم منطقه تصور می‌کنند با جداشدن از کازرون می‌توانند در مسیر توجه و توسعه قرار بگیرند.

وعده انتخاباتی آقای نماینده

حسین رضازاده به گفته محمدامین مهرورز، عضو شورای شهر کازرون، متولد قائمیه (چنارشاهیجان) از توابع کازرون است و با وعده شهرستان‌شدن کوه‌چنار در این دوره از انتخابات توانسته راهی مجلس شود. مهرورز توضیح داده: «... ایشان (رضا‌زاده) وعده داده بود که قائمیه را به شهرستان تبدیل می‌کند. این در حالی است که قائمیه 20 هزار نفر جمعیت دارد و با این جمعیت و وسعت، شرایط کافی برای تبدیل‌شدن به شهرستان را ندارد و به ناچار برای اینکه شرایط را داشته باشد، باید یک شهر و دو بخش را از کازرون به آن الحاق کنند. در این دو بخش که بر‌اساس طرح ارائه‌شده به وزارت کشور قرار بود به قائمیه الحاق شود، دو دهستان به نام‌های «دشت‌برق» و انارستان وجود دارد که پیوند فرهنگی عمیقی با کازرون دارند...». او همچنین گفته: «اخیرا امام‌جمعه قائمیه نیز چندین‌بار سخنرانی‌های مهیجی داشت و تهدید کرد که اگر این طرح به نتیجه نرسد، مردم اسلحه دارند و راه قائمیه را که شاهراه ارتباطی است، می‌بندند. درواقع این صحبت‌ها باعث تنش‌های فوق‌العاده‌ای در کل منطقه شد. امروز متأسفانه شاهد اختلافات قومی در منطقه کازرون و قائمیه هستیم و مردم قائمیه هم بر این باورند که این طرح حق آنان است که اگر محقق نشود، حقشان ضایع‌ شده است».

انتخاب خوب!

تابستان سال گذشته رؤسای 11 روستایی که دهستان «دشت برم» را تشکیل می‌دادند، مخالفت خود را با تأسیس شهرستان کوه‌چنار اعلام کرده بودند، دشت برم دارای بخش‌های تاریخی و منابع طبیعی است و بیشاپور و امامزاده سیدحسین هم جزء مناطق تاریخی و مذهبی است که قرار بود در طرح آقای نماینده که عضو فراکسیون امید است و البته با اختلاف ناچیزی توانسته پیروز میدان شود، به قائمیه الحاق شده و شهرستان کوه‌چنار را تشکیل دهند. قائمیه شهری است در مسیر خوزستان که تنها منطقه لرنشین استان فارس محسوب می‌شود، با جمعیتی کم.

اعتراض به طرح تجزیه کازرون از مرداد سال 96 آغاز شد و معترضان با تجمع مقابل دفتر امام‌جمعه یعنی حجت‌الاسلام خرسند، از او خواسته بودند تا با طرح جدید مخالفت کند. معترضان سراسر سال 96 را در جلسه‌های مختلف با مسئولان استانی و امضاکردن نامه و طومار سپری کردند؛ اما اعتراض آنها راه به جایی نبرد.

مخالفت مقامات استانی

با‌این‌حال در هفته‌های گذشته مسئولان استان سعی کرده‌‌اند تا نشان دهند مانع از اجرای این طرح خواهند شد. محمد پژوهش‌جهرمی، معاون سیاسی-امنیتی استانداری فارس، هم با اعلام اینکه ارتقای یک یا چند بخش به معنی جداسازی آن مناطق از کشور و ایجاد مرزهای جدید و غیرقابل‌دسترس نیست، گفته است: در مسئله جداشدن دو بخش از شهرستان کازرون و ایجاد شهرستان کوه‌چنار هم این موضوع وجود دارد؛ اما برخی افراد از بی‌اطلاعی مردم سوءاستفاده کرده و آدرس غلط می‌دهند. دشت چوگان، شهر تاریخی بیشاپور، امامزاده سیدحسین و دهستان انارستان جزء لاینفک شهرستان کازرون هستند».

فرمانداری ویژه

معترضان با وجود اینکه با تجزیه کازرون مخالف بودند، خواستار تبدیل‌شدن کازرون به فرمانداری ویژه بودند. این خواسته از زمانی مطرح شد که جهرم و فسا در اواخر دولت احمدی‌نژاد به فرمانداری ویژه ارتقا پیدا کردند و کازرونی‌ها هم خواستار این موضوع بودند. فرمانداری ویژه در نقش معاون استاندار ایفای نقش کرده و مدیران شهرستان هم به مدیرکل ارتقا پیدا می‌کنند. این موضوع درباره شهرستان‌هایی صادق است که بیش از 250 هزار نفر جمعیت داشته، فرمانداری آنها 65‌ساله است و مساحت شهرستان هم بیش از پنج ‌هزار کیلومتر‌مربع است. پژوهش‌جهرمی فروردین سال جاری درباره تبدیل‌شدن کازرون به فرمانداری ویژه گفته بود که کازرون شرایط تبدیل‌شدن به فرمانداری ویژه را ندارد؛ اما به لحاظ صبغه تاریخی و فرهنگی این شهرستان، موضوع ارتقای کازرون مطرح شده است».

وضعیت امنیتی حاکم بر شهر

از روز پنجشنبه مقامات رسمی از‌جمله استاندار فارس، از آرام‌شدن اوضاع در سطح شهر کازرون خبر دادند. با‌این‌حال از برخی تصاویر و ویدئوها چنین به نظر می‌رسد که روز جمعه سطح شهر کازرون را مأموران یگان ویژه تحت نظر قرار داده‌اند. برخی از منابع هم از قطع‌شدن سراسری اینترنت در سطح شهرستان خبر داده‌اند.