معاون وزیرخارجه انگلیس: برجام بایدبماندحتی بدون امریکا،اماآنقدراحمق نیستیم که موقعیت امریکا را نفهمیم
روزنامه ایران با الیستر برت، معاون وزارت خارجه انگلیس که اخیرا سفر کوتاهی به تهران داشت مصاحبه کرده است.
به گزارش دیده بان ایران، ایران و کشورهای 1+5 در حال اجرای توافقی هستند که در نتیجه مذاکراتی جدی پیرامون برنامه هستهای ایران به دست آمده است. ارزیابیتان از پایبندی ایران به تعهداتش در چارچوب این توافق چیست؟
انگلستان بر این باور است که توافق هستهای بخش بسیار مهمی از رابطه میان ایران، منطقه و جهان را شامل میشود. مذاکرات بر سر امضای برجام برای نیل به هدف خاص و مشخصی انجام شد و آن برخورد با هرگونه حرکت بالقوه به سمت سلاح هستهای بود. از طریق برجام به این موضوع بخوبی رسیدگی شده است.
با وجود این، همواره این موضوع درک میشد که این توافقنامه در پوشش تمامی مسائلی که ایران با آنها مواجه است و متوجه کشورهای دیگر میشود موفق نبودهاست. این مسائل بخوبی شناخته شده هستند. اما خود این توافقنامه و پایبندی به اجرای آن همچنان بسیار ضروری باقی میماند. انگلستان بر این باور است که ایران به اجرای تمامی مفاد این قرارداد مشترک پایبند بودهاست. بنابراین، ما به سختی در تلاش هستیم تا تمامی شرکای خود را متقاعد به باقی ماندن در این توافقنامه در آینده کنیم. موفقیت ما در راستای این هدف، سپس، این اطمینان خاطر را ایجاد خواهد کرد تا مجال و تمایل بحث و مذاکره بر سر چیزهای دیگری که ما همواره خواهان گفتوگو در موردشان بودهایم مانند رابطه ایران با دیگر کشورهای منطقه و آنچه در ادامه اتفاق خواهد افتاد، در آینده وجود داشته باشد. اما ما فکر میکنیم که برجام هدفی را که در راستای دستیابی به آن طراحی شدهاست، انجام میدهد.
همان طور که اشاره کردید، ایران تعهداتش را در چارچوب برجام بخوبی اجرا کرده است اما امریکا اعلام کرده چنانچه متن این توافق مطابق خواسته این کشور تغییر نکند، از آن خارج میشود، در چنین شرایطی مواجهه احتمالی اروپا و مشخصاً دولت انگلیس با این رویداد چه خواهد بود؟
در ابتدا، لازم است بگویم که طرفهای اروپایی برجام و تا جایی که من میدانم، تمامی کشورهای عضو برجام بسیار مصمم هستند که اجرای این توافقنامه ادامه یابد. ما در حال ادامه تلاشهای خود برای متقاعد کردن شرکایمان در ایالات متحده هستیم تا این اطمینان را حاصل کنیم که پایبندی به اجرای برجام ادامه خواهد یافت. بنابراین، هنوز به آن شرایطی نرسیدهایم که یکی از طرفین این قرارداد تصمیم به کنار کشیدن از آن را گرفته باشد.
یک ضربالمثل میگوید: «چو فردا شود، فکر فردا کنیم.» اگرچه براین باور هستیم که برجام بسیار با اهمیت است، مصمم خواهیم بود تا به اجرای آن پایبند بمانیم و امیدواریم که تمامی اعضای این توافقنامه نسبت به آن چنین حسی را داشته باشند. با این حال، ما احمق نیستیم و موقعیتی را که امریکا در آن قرار دارد درک میکنیم. بنابراین، با هدف متقاعد کردن امریکا در مورد این که برجام و مفاد آن و ارزش پایبند ماندن و اجرا شدن را دارد، در حال کار با ایالات متحده هستیم. همان طور که طرفهای دیگر این توافقنامه را به متعهد ماندن به اجرای آن متقاعد کردهایم.
چنان که میدانید آقای امانوئل مکرون و خانم آنگلا مرکل رهبران فرانسه و آلمان به تازگی با رئیس جمهوری امریکا دیدار کردهاند و در پی این دیدارها سخن از توافقنامه تازهای میان اروپا و امریکا به میان آمده است که افزون بر موضوع هستهای، مسائل دیگری نیز درباره ایران در آن مطرح شده است. آیا انگلیس بخشی از گفت وگوهای مربوط به این توافقنامه بوده است؟
آنچه در جریان بوده است فرآیندی است میان اعضای اروپایی برجام و امریکا برای یافتن راهی به منظور رسیدگی به نگرانیهای ایالات متحده به نحوی که باعث پایان یافتن برجام نشود. این موضوع به صورت عمومی شناخته شده است. ما با شرکای خود و دوستانمان در امریکا به سختی کار کردهایم تا به یک جایگاه و نقطه مشترک برسیم که در آن بتوانیم ایالات متحده را به این نتیجه برسانیم که بیرون کشیدن از برجام تنها راه ابراز ترس ها و نگرانیهایش نیست. ما به این تلاشها ادامه خواهیم داد.
مشخصاً دولت انگلیس چه اقداماتی را برای متقاعد کردن ترامپ انجام داده است؟
در ابتدا لازم است بگویم لزوماً تمامی اقدامات به صورت عمومی و از طریق دیدارهای رسمی و کاری بین مقامات عالی کشورها، آنطور که تا به حال دیدهایم، انجام نمیشود. میتوانم به شما و خوانندگانتان این اطمینان را بدهم که دولت انگلیس به سختی در حال کار برای نگه داشتن دولت امریکا در برجام بوده است. شما از کارهایی که انجام شده است و اقداماتی که اعضای گروه تروئیکا شامل کشورهای اروپایی فرانسه، انگلیس و آلمان با هم انجام دادهاند، مطلع هستید. انگلستان نقش کاملی را در این راستا بازی کرده است. مقامات و وزیران قطعاً این را برای دولت امریکا مشخص کردهاند که چرا ما بر این باوریم که برجام بسیار مهم است و چرا لازم است که تمامی اعضای آن که شامل ایران نیز میشود، به اجرای آن پایبند بمانند.
آیا اروپا به برجام منهای امریکا میاندیشد و بدون حضور این کشور آن را ادامه خواهد داد؟
ما بسیار مصمم هستیم این توافقنامه را حفظ کنیم. هنوز به آن مرحلهای نرسیدهایم که امریکا بخواهد از برجام بیرون بکشد. باور داریم که این توافقنامه بسیار مهم است و مفاد آن چه در حال حاضر و چه در آینده بسیار مهم خواهند بود. این نظر انگلستان در مورد این قرارداد است.
امیدواریم که امریکا از برجام بیرون نیاید. اما بسیار مصمم هستیم که خود به این توافقنامه پایبند بمانیم و با شرکایمان به همکاری ادامه دهیم تا مطمئن شویم که این قرارداد در جای خود باقی میماند. این قرارداد مشترک برای انگلستان بسیار مهم باقی خواهد ماند. خالصانه و از صمیم قلب امیدواریم که امریکا از برجام بیرون نرود. به سختی در حال تلاش هستیم تا به آن موقعیتی که در این راستا لازم است، برسیم و این به معنای ادامه کار روی نگرانیهای متعددی است که ایالات متحده بیان کرده است. ما عقیده داریم اگرچه این نگرانیها مهم هستند، لزوماً دلیلی برای تغییر و یا تلاش برای مذاکره دوباره در مورد توافقنامهای که پیشتر تهیه شده و توسط تمام اعضای آن مورد موافقت واقع شده است، نیستند.
اما به نظر میرسد که عمده نگرانیهای اروپا معطوف به حفظ امریکا در برجام بوده است در حالی که ایران آنچنان که باید به دلیل وجود مشکلات و موانع بانکی که از سوی سیستم مالی امریکا به مؤسسات و نهادهای اقتصادی اروپا تحمیل میشود، نتوانسته از مواهب و دستاوردهای برجام بهرهمند شود، دولت شما به عنوان یکی از اعضای طرف این توافق چه گامهایی را برای حل این مشکلات برداشته است؟
ما میدانیم که بخشی از نقش برجام ارتقای سطح شرایط اقتصادی ایران و لغو تحریمهای ایران بود. همچنان بر این عقیده هستیم که بسیار مهم است که آن بخش از شرایط و مفاد توافقنامه که مربوط به این موضوع میشود- دقیقاً همان گونه که دیگر قسمتهای برجام اجرا شده است- پیگیری و انجام شوند. اگر فعالیتهای دیگری از سمت ایران وجود دارد که در موردشان تحریمی توسط جامعه بینالملل در نظر گرفته شود، این محدودیتها خارج از برجام خواهد بود. اما ما قطعاً خواستار این هستیم که اقتصاد ایران قویتر شود و میخواهیم شاهد آن باشیم که تمامی مفاد و شروط برجام اجرا شود. انگلستان میخواهد تا پای همه آنها بایستد. از برخی از این مشکلات و سختیها آگاه هستیم و قصد داریم هر کاری که لازم باشد را انجام دهیم تا بتوانیم این مشکلات را حل کنیم.
به هر حال بخش لاینحل ماندن این مشکلات باعث تحمیل فشارهای جدی بر مردم ایران میشود.
متوجه این مسأله هستیم. این دلیل دیگری است بر اینکه چرا این توافقنامه مهم است. مردم در سراسر جهان عمدتاً چیزهای مشابهی میخواهند و این وظیفه راهبران جوامع است که آن موارد را شناسایی کنند و به مردمشان پاسخگو باشند و متعهد به توافق باشند. برخی از بخشهای پروسه سرراست و ساده نیستند حقیقتاً – اما هرچه بیشتر گفتوگوها پیش رفت، تعامل بهتری برقرار شد و در ادامه همین مسیر گفتوگو ما قادر خواهیم شد مشکلات را شناسایی کنیم و بر یک راه حل دوجانبه تعاملی کار کنیم.