خواب اصولگرایان برای افزایش انحصار صداوسیما

کمیسیون فرهنگی از آن کمیسیون‌های چالش‌برانگیز مجلس است؛ به‌ویژه اینکه عدد اصلاح‌طلبان و اصولگرایان حاضر در این کمیسیون بسیار لب مرز است؛ 9 اصولگرا به هشت اصلاح‌طلب. این روزها تنش‌ها بر سر بررسی بندها و مواد مختلف «طرح اداره خط‌مشی و نظارت بر سازمان صداوسیما» در بهارستان بالا گرفته است. اصولگرایان خواهان افزایش حوزه انحصار صداوسیما در موضوع هرگونه تولید تصویرند و اصلاح‌طلبان مخالف این امر. این نکته نیز حائز اهمیت است که صداوسیما در همین ماه فروردین 110 میلیارد تومان بودجه گرفته است. کمیسیون فرهنگی مجلس از یکشنبه رسیدگی به جزئیات طرح خط‌مشی، اداره و نظارت بر سازمان صداوسیما را آغاز کرده و با مراعاگذاشتن ماده ۲ آن تا ماده ۴ این طرح را تعیین تکلیف کرده است.بندهای مختلف این طرح شائبه‌برانگیز شده و برخی نمایندگان حالا بر این باورند که اصولگرایان مجلس بدشان نمی‌آید بتوانند دایره انحصار صداوسیما را بیش از این کنند؛ آن هم در شرایطی که نقدهای جدی به عملکرد صداوسیما وارد است.
تذکر توییتری وزیر  ارتباطات به مجلسی‌ها  
طبق مصوبه کمیسیون فرهنگی در ماده چهار طرح نظارت بر صداوسیما، پخش فراگیر برنامه‌های رادیویی یا تلویزیونی در داخل و خارج از کشور در انحصار سازمان صداوسیما است. همچنین هرگونه ارائه خدمات نوین پخش فراگیر رادیویی و تلویزیونی الزاما بر بستر شبکه ملی اطلاعات منحصر و محدود می‌شود. بندهای این طرح ابهام‌های زیادی دارد. به‌ویژه در بند 2 این طرح نکاتی درباره فضای مجازی یا حتی فعالیت رسانه‌های مجازی مطرح شده و حالا این ابهام به وجود آمده که شاید تولید تصویری و صوتی آنلاین خبرگزاری‌ها و پایگاه‌های خبری هم نیازمند اخذ مجوز از صداوسیما باشد. سایت‌ها و سازمان‌هایی که پیش‌تر مجوزشان را طبق قانون از وزارت ارشاد می‌گرفتند. شاید به همین خاطر است که وزیر ارتباطات هم دست به توییت شده و خطاب به مجلسی‌ها نوشته: «ضمن احترام به نظر جمعی از نمایندگان محترم کمیسیون فرهنگی مجلس، تصویب قانون اختیارات صوت و تصویر فراگیر برای صداوسیما بدون ذکر تعریف دقیقی از مصادیق صوت و تصویر فراگیر، مانع بزرگی در تحقق لایه‌های خدمات و محتوای شبکه ملی اطلاعات خواهد بود».
مجوز تلویزیون خصوصی صرفا در اختیار صداوسیما
احد آزادیخواه، سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس، اما در همین زمینه به خانه ملت گفته: «انحصار صدور مجوز صوت و تصویر فراگیر در مصوبه کمیسیون فرهنگی مجلس به معنای تحدید امکان ایجاد تلویزیون خصوصی نیست. بلکه تنها مسئولیت صدور مجوز آن بر عهده این سازمان آن هم بنا به نامه مکتوب و ابلاغیه مقام معظم رهبری به شخص رئیس‌جمهور گذاشته شده است». به گفته او «متولی اصلی ایجاد زیرساخت‌ها برای توسعه صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی و شبکه‌های اینترنتی وزارت ارتباطات است. در قانون وزارت ارتباطات مسئول ایجاد پنهای باند، شبکه‌های مجازی و... است اما این حق مشمول سازمان صداوسیما نیز می‌شود». آزادی‌خواه درباره نگرانی‌های به‌وجودآمده درباره بندهای این طرح نیز گفته: «برنامه‌های صوتی و تصویری رسانه‌های خبری در فضای مجازی به دلیل آنکه مرجع صوت و تصویر به شمار نمی‌آیند و سایت خبری هستند که تولیداتشان را در فضای مجازی نشر می‌دهند، شامل این مهم نمی‌شوند. با  وجود این، ایجاد زیرساخت کماکان برعهده وزارت ارتباطات است اما نهادی که می‌تواند مجوز برای رادیو و تلویزیون خصوصی ارائه کند، صرفا صداوسیماست». محمدعلی وکیلی، به ایسنا گفته: «مصوبه این کمیسیون که به معنای انحصار صداوسیما در صدور مجوز رادیو و تلویزیون‌های دیجیتالی است، محل اختلاف بوده و دیروز در غیاب مخالفان -که مشغول هماهنگی نشست سه قوه در مجلس بودند- تصویب شده و البته به دنبال اصلاح آن هستند». فاطمه ذوالقدر، دیگر عضو اصلاح‌طلب کمیسیون فرهنگی مجلس، تأکید دارد که برداشت درستی از مصوبه اخیر کمیسیون فرهنگی انجام نشده «ماده چهار نهایی شده و ماده دو این طرح که در آن فضای مجازی، خدمات صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی و پخش فراگیر تعریف شده، مراعا مانده و قرار است در کمیته هنر و رسانه این کمیسیون مورد بررسی قرار گیرد». طیبه سیاوشی نیز در همین زمینه به «شرق» گفته: «طرح نظارت و اداره بر صداوسیما طرح پیچیده و حساسی است و رسیدگی به آن نیازمند توجه بسیار است نه اینکه در پایان جلسه‌ای که برخی نمایندگان حضور نداشته و برای شرکت در نشست سران قوا از جلسه خارج شده‌اند، تصمیم‌های مهم گرفته شود». سیاوشی همچنین با اشاره به تاریخ بررسی بندهای این طرح در کمیسیون فرهنگی افزوده: «صحبت این بود که مفاد این طرح یک‌به‌یک با حضور کارشناسان وزارت ارتباطات و صداوسیما بحث شود. در ماده 4 بحث این بود که صداوسیما متولی پخش فراگیر باشد. بعد بحث فضای مجازی مطرح شد. در همان جلسه هم کارشناسان وزارت ارتباطات مخالفت کردند و اینکه در حوزه مجازی تأمین زیرساخت‌ها برعهده وزارت ارتباطات است و درست نیست که نظارت برعهده جای دیگری باشد». ذوالقدر اضافه کرده که «تصمیم اخیر شامل فعالیت‌های مجازی و خبرگزاری‌ها نمی‌شود و درواقع به معنی انحصار صداوسیما برای صدور مجوز رادیو و تلویزیون دیجیتالی است که هنوز هم کامل نشده و ما در ادامه جلسه بررسی این طرح ابهامات موجود را برطرف خواهیم کرد». او همچنین تأکید کرده: «اینکه صدور مجوز رادیو و تلویزیون دیجیتالی منحصرا در اختیار صداوسیما قرار گیرد مورد اختلاف بود، اما در جلسه روز یکشنبه کمیسیون در غیاب ما رأی آورد. ما مخالف این انحصار هستیم و تلاش می‌کنیم مصوبه فوق اصلاح شود».
بودجه 110 میلیاردی صداوسیما در فروردین
غلامرضا کاتب نیز به «شرق» گفته که تصویب بندهای اخیر به دنبال تأمین منویات رهبری بوده و بندبند سخنان ایشان در موضوع اهمیت صداوسیما دنبال شده است. او در پاسخ به پرسش‌های دیگر «شرق» مبنی‌بر اینکه آیا اصولگرایان بنا دارند دامنه انحصار را به فضای مجازی و حتی خبرگزاری‌هایی که ویدئو تولید می‌کنند بکشند نیز گفته: «توضیح در این زمینه مجال بیشتری می‌طلبد. باید در جلسه حاضر شوم و وقت کافی برای پاسخ‌گویی ندارم». زمزمه‌ها کماکان از این‌سو و آن‌سو به گوش می‌رسد که کمیسیون فرهنگی مجلس مقرر کرده‌ تا مسئولیت صدور مجوز و تنظیم مقررات صوت و تصویر در فضای مجازی و نظارت بر آن منحصرا برعهده صداوسیما باشد. بااین‌حال اصلاح‌طلبان تأکید دارند که اجازه نخواهند داد دامنه انحصار از اینکه هست بیشتر شود. صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران تنها در فروردین امسال ۱۱۰ میلیارد تومان بودجه دریافت کرده، آن هم در شرایطی که درباره عملکرد آن نقدهای فراوانی وجود دارد.