بودجــــــه در حـــاشیــــه
سه ماهه آخر سال فصل بودجه است. زمانی که دولت لایحه بودجه سال آینده را تقدیم مجلس میکند و نمایندگان تقریبا تا اسفند مشغول بررسی و تصویب بودجه جدید میشوند، اما امسال یک اتفاق تازه در این زمینه افتاد.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی دیده بان ایران، دو هفته پیش بود که رییسجمهور در اولین اجلاس حقوق شهروندی با اشاره به اینکه ما باید فضا را شفاف و باز کنیم، تصریح کرد: من از مردم میخواهم بودجه ۹۷ را رها نکنید و ببینید در بودجه چه خبر است. نورافکنها باید روی ردیفها برود و همه دستگاهها باید اعلام کنند بودجه را کجا خرج کردهاند. ما باید در اتاقهای شیشهای و شفاف قرار بگیریم.
روحانی با بیان اینکه مردم باید بر کار ما نظارت کنند، گفت: از فردای روزی که بودجه به مجلس رفت در فضای مجازی غوغایی برپا شد، چقدر قشنگ. همه مردم به صحنه آمدند، اظهارنظر و نقد کردند. دستشان درد نکند. من دستشان را میبوسم. شما مردم باید خادم خودتان را نقد کنید. این حق مردم است که بدانند چه دستگاهی چقدر بودجه میگیرد. مردم میگویند فلان دستگاه فرهنگی چند میلیارد بودجه گرفته است و اعتراض میکنند که چرا انقدر به برخی دستگاهها زیاد بودجه دادهاید؟ نظرات مردم در راس امور است. اگر نظر عمومی مردم این است که این پول زیاد است، حق با آنها است. حق با اکثریت مردم است.
وی همچنین افزود: باید دستگاهها به مردم گزارش دهند که پول را کجا خرج میکنند. ما راهی جز این برای جلوگیری از فساد نداریم، اگر دهها دستگاه برای مقابله با فساد هم درست کنیم نمیتوانیم فساد را ریشه کن کنیم، مگر اینکه مردم نظارت داشته باشند همه ما باید به اتاق شیشهای برویم و همه ما باید نورافکن رویمان باشد.
مرور حرفهای رییسجمهور دقیقا همان اتفاق تازه است؛ رها نکردن گزارش عملکرد بودجه و پیگیری این موضوع که دستگاهها اعلام کنند بودجه خود را کجا خرج کردهاند. موضوع پیگیری بودجه از همان روز اعلام آن در فضای مجازی آغاز شده بود و روحانی نه تنها در مقابل این اتفاق نایستاد، بلکه از آن استقبال کرد. هشتکها به راه افتاده بودند. از #بودجه_۹۷ گرفته تا #تغییر_بودجه_به_نفع_مردم. بسیاری از مردم بخصوص جوانان در اقدامی که سابقه نداشت به بررسی دقیق بودجه نهادهای مختلف پرداخته و نظرات خود را اعلام میکردند. از اعتراض به بودجه میلیاردی برخی دستگاهای از نظر آنها بدون خروجی مثبت تا کم بودن مثلا بودجه محیط زیست یا بهداشت.
این پیگیری میتوانست به اتفاقات خوبی در فضای کشور منجر شده و در واقع همان نورافکن موردنظر روحانی را به روی مسئولین بیاندازد. اما یک اتفاق در روزهای اخیر این اقدام پسندیده را به حاشیه راند. اعتراضات گسترده در سراسر کشور که البته شروع آن در اعتراض به وضع معیشتی و مشکلات اقتصادی مردم بود و حتی میتوانست در راستای بهبود تخصیص بودجه هم به کار گرفته شود، آغاز شد اما با به انحراف کشیده شدن آن و تبدیل به اغتشاش و آشوب خیابانی بحث پیگیری بودجه را به حاشیه راند.
روحانی در همان سخنرانی به یک نکته دیگر هم اشاره و تاکید کرد: همه باید مطیع قانون بوده و طبق قانون عمل کنند. حقوق شهروندی یعنی اینکه همه طبق قانون عمل کنیم. به عنوان رییسجمهور سر پیمان خود با شما خواهم بود. از مردم هم میخواهم که شما هم بر سر پیمان خود بمانید. ما با هم کاری را شروع کردهایم و باید آن را ادامه دهیم. روحانی در تمام ساعات دولت دوازدهم به رای، نظر، حمایت و انتقاد شما نیازمند است. شما پرسشگر باشید و وظیفه ما پاسخگویی است. من تا پای جان سر پیمان خود هستم. ما دهها مشکل پیش رو داریم، اما اگر دست به دست هم دهیم، میتوانیم مشکلات را حل کنیم.
تاکید رییسجمهور بر عمل به قانون همان نکتهای است که در اعتراضات به بیراه کشیده شده این روزها مورد غفلت واقع شده است. درست است که مردم طبق اصل 27 قانون اساسی حق برگزاری تجمعات در صورت مغایرت نداشتن با مبانی اسلام را دارند اما به آتش کشیدن اموال عمومی و حمله به مراکز نظامی دیگر نمیتواند بر مبنای این اصل تعریف شود و نوعی بیقانونی به حساب میآید.
شاید بهتر بود معترضین بعد از نشان دادن اعتراضهای خود در کف خیابان به پیگیری آن از طریق سایر راهکارهای قانونی میپرداختند و اتقاقا مساله بودجه 97 را هم به عنوان یکی از مباحث تاثیرگذار در اقتصاد کشور دنبال میکردند اما صد حیف که با وضع موجود، مسئولین به جای حضور در اتاق شیشهای برای تامین امنیت جامعه به پشت درهای آهنین میروند و باز این مردم هستند که نمیتوانند یک خواسته مدنی خود یعنی نظارت بر بودجه را به صورت نظاممند پیگیری کنند.