دردسر همیشگی با ردیف‌های خاص در بودجه/ جای خالی نظارت
وقتی حسن روحانی از حذف ردیف های بودجه می گوید منظورش بودجه کدام نهاد است که بی حساب کتاب بوده و نظارتی هم روی آن صورت نگرفته است؟
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی دیده بان ایرانحسن روحانی روز گذشته مهمترین لایحه مالی کشور را بهبهارستان آورد اما مهمتر از خود لایحه، گلایه هایی بود که از زبان رئیس جمهور بیان شد آن هم درموردفشارهایی که برای قرار دادن ردیف بودجه های بی حساب و کتاب به دولت وارد شده بود.
«ردیف اندر ردیف درست شده بود» «بایدبتوانیم بر این ردیف ها نظارت کنیم تا روشن باشد این پول کجا می رود؟ » اینها فقط جملههایی است که حسن روحانی در ساختمان هرمی شکل بهارستان به زبان آورد.(اینجا) اماروحانی به گفتن اینها هم اکتفا نکرد و سخنانش وقتی به موضوع موسسات مالی رسید تندترشد و از سفارش آدم‌های عجیب و غریبی گفت که برای مانع تراشی بر سر تصمیم دولت یعنیبرخورد با صندوق هایی که معلوم نیست صاحبانشان چه کسانی هستند توصیه هایی به دولتداشتند. (اینجا)
سوال اینجاست وقتی حسن روحانی از حذف ردیف های بودجه می گوید منظورشبودجه کدام نهاد است که بی حساب کتاب بوده و نظارتی هم روی آن صورت نگرفته است.
300 ردیف بودجه بدون نظارت
محمدعلی پورمختار که در دور مجلس نهم ریاست کمیسیون اصل 90 را به عهدهداشت و در این مجلس در کمیسیون حقوقی و قضایی جا گرفت درمورد اینکه منظور روحانیاز حذف ردیف‌های بودجه متوجه کدام نهاد ها است به خبرآنلاین گفت: از قدیم و در مجالس مختلف این ردیف های بودجه وجود داشت وبعضا تا 300 ردیف هم برای امور مختلف و بنیادهای مختلف درنظر گرفته می شد.
پورمختار که منظورش مشمولین جدول شماره 17 بودگفت: این بودجه مربوط به بنیادهایی است کهخصوصی یا غیرانتفاعی و خدماتی بوده اند برای مثال در حوزه شعر و ادب فعال بودند که توسط اشخاص مختلفی تاسیس شدند و برایاینکه بتوانند این بنیادها به فعالیتشان ادامه دهند برای آنها ردیف بودجه قراردادند و مجلس هم برای آن رقم هایی در نظر می گرفته است. او با بیان اینکه رقم اینردیف ها زیاد نیست که بگوییم در میزان بودجه تاثیر گذار است گفت: در طول این سال‌ها دولت‌ها نیز برخوردهایمتفاوتی داشتند برخی کامل پرداخت می کردند و برخی اصلا پرداخت نمی کردند.
رقمی که در حد چندهزار میلیارد نیست
هرچند نماینده مردم کبودرآهنگ می گوید رقم اینردیف های بودجه آنقدر نیست که در کل لایحه بودجه تاثیر گذار باشد اما وقتی درباره رقم این بودجه مورد سوال قرار می گیرد می گوید رقم دقیقش را نمی دانم اما در حد چند هزار میلیارد نیست.
او ادمه داد:اگر نگاه بر حذف این ردیف های بودجه یا اصلاح آن باشد باید دید قرار است چهدستگاهی جایگزین آن شود در واقع اول مورد ارزیابی قرار گیرد که آیا حذف اینها به مصلحت هست یا خیر؛ مثلا بنیاد بوعلی، بنیاد سعدی، بنیاد حافظ است که کارکردهای خاصخود را دارد آیا نیاز به وجود انها هست یا خیر اگر نیاز نیست که هیچ و اگر نیاز بهوجود آنها هست باید دید بودجه انها باید زیر نظر چه کسی باشد آیا همه آنها بایدسپرده شود به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی؟ آیا این امر رافع مشکلات در این زمینهخواهد بود؟
پور مختار که به نوعی صحبت‌های روحانی را مبنیبر بی حساب و کتاب بودن این بودجه ها تائید کرد گفت: آنچه مسلم است اینکه اینبودجه ها حسابرسی نشود هیچگاه قابل قبول نیست حتی اگر قرار بر وجود آن است باید بهگونه ای برنامه ریزی شود که نظارت بر آنها وجود داشته باشد و دیوان محاسبات بتواندبر آن نظارت داشته باشد؛ یادمان نرود ما وقتی مصوب می کنیم پولی به بخشی تخصیصداده شود برای رسیدن به اهدافی است که درمورد آن ترسیم شده است نه استفاده هایدیگری که در چارچوب ان اهداف نیست.
دعوای تاریخی بر سر بودجه‌های بی‌حساب و کتاب
دعوا بر سر بودجه جدول شماره 17 چیزی نیست که مربوط به امسال یا سال گذشته باشد و همیشه مخالفانی داشته است؛ ملاک و معیار انتخاباین تعداد نهاد برای دریافت کمک‌های مالی نامشخص است، سوال منتقدان هم همواره این بوده که این ردیف بودجه،چرا به برخی افراد خاص تعلق می‌گیرد؟ آنها براین اعتقادند که نهاد یا مؤسسه مذبور ممکن است مبالغ دریافتی رابرای خرید اتومبیل، خانه یا مواردی از این دست هزینه کند که در این صورت هم قابل‌حسابرسیو نظارت نیستند. بهتر است این بودجه‌ها در قالب یک قرارداد خدمت معین و مشخص به ایننهادها پرداخت شود، تا به‌عنوان‌مثال روند کاری نهادی که می‌خواهد با این پول مقبره سعدی را مرمت یا نو‌سازی کند، قابل‌نظارت و پیگیری باشد. بهتر است با شفاف‌سازی، ازهزینه‌کردن این مبالغ در جاهای غیرضروری جلو‌گیری کرد.
اما درمیان دعواها بر سر این جدول، دعوای احمد بخشایش‌اردستانی با غلامعلی حدادعادل در مجلس نهم یکی از پر حاشیه ترین بحث ها بود، وقتی او از تریبون مجلس گفت: «چرا باید از بودجه 6 هزار و 12 میلیارد تومانی بخش فرهنگ کشور، بدون حساب و کتاب رقم‌هایی به برخی مؤسسات داده شود»او گفت: «حدود 300 میلیارد تومان از بودجه فرهنگی کشور به بنیادهایی چون بنیاد دعبل خزاعی، بنیاد سعدی، حافظ، مولانا و 50 مؤسسه دیگر از جدول شماده 17 که فقط حامی‌شان نمایندگان پرقدرت و پرزور و نفوذ هستند، اختصاص می‌دهید. آیا مجلس مقصر نیست؟ مجلس لایق عِقاب است که بر اساس تحفظ و رودربایستی با این پدیده ناصحیح برخورد نمی‌کند.»» این صحبت با اعتراض حدادعادل کهاز موسسین بنیاد سعدی است یعنی همان سازمانی که نامش در میان جدول شماره 17 به چشممی خود مواجه شد و صدای فریاد هر دو بلند شد.
حذفی که به ابقا ختم شد
سال پیش در همین روزها بود که بار دیگر موضوعجدول شماره 17 و حذف آن بحث داغ مجلسی ها و دولتی ها شد اما نهایتا آنچه از کمیسیون تلفیق خارج شد نه حذف این ردیف های بودجه، که تثبیت دوباره آن بود. موضوعی که جعفرزاده ایمن آبادی علتش را متوجه لابی های سنگینی می داند که در جریان بررسی این بند به راه افتاد. او گفت: این جدول در میان نمایندگان سینه‌چاکانی داشت که با لابی‌های سنگین رای بالایی بر عدم حذف آنها جمع کردند. طیف نمایندگانی که خواهان این شفاف‌سازی و قطع این درخت از ریشهبودند، کم بود.
سفارشات خالی از مطالعه
از آنجایی که بخشی از صحبت های روحانی متوجه سفارشات و فشارهایی بود که از سوی افراد عجیب و غریب بود این سوال پیش می آید که این افراد چه کسانی هستند که می توانند با نفوذ خود در بوجه این چنین تاثیر گذارشودند. محمدعلی پورمختار گفت: مدیران یا اعضای این موسساتمالی معمولا از افرادی هستند که زمانی مسوولیت داشتند یا دارند و یا از وابستگان مسوولین هستند که طبیعی است مراجعه می کنند و شرح و توصیفی از عملکردشان می دهندکه همه چیز درست و بر اساس حساب و کتاب است و متاسفانه اعتماد می شود و بعد سفارشمی کنند.
او گفت: این یک واقعیتی است که در کشور ما وجود دارد که از سوی من نماینده گرفته تا دیگران بدون مطالعه توصیه هایی می شود و آنچه در مورد این موسسات رخ داد و گفته شد درست است.
پورمختار که به گفته خودش در بسیاری از پروندههای نظارت بر موسسات مالی نقش داشته است گفت: البته نمی توان گفت همه موسسات یا یکموسسه ای همه عملکردش تخلف بوده است. من شخصا سال‌ها به موضوع موسسات مالی ورود کردم و گاهی تخلفات بانکهای دولتی خیلی بیشتر از این موسسات مالی است اما وقتی برخوردی وجود ندارد زورموجود به موسسات می رسد که یا باید منحل شود یا به نحوی با آنها بر خورد شود.
مجلس تحت سیطره افراد عجیب و غریب؟
حسن روحانی وقتی پشت تریبون مجلس قرار گرفت تااز لایحه بوجه 97 بگوید در پایان صحبت هایش از نمایندگان خواست که بحث تاثیرفشارها قرار نگیرند موضوعی که پورمختار درمورد آن می گوید: بحث فشار نیست بحث منطق کار است که امیدوارم اعضای کمیسیون تلفیق به این مسئله به صورت منطقی نگاه کنند ونه رابطه ای و به قول شما بر اساس توصیه.
او گفت: باید همه موضوعات را با دقت نگاه کنند وجایی که منطق نظر به حذف دارد آن را با قاطعیت حذف کند.
