پاییز پر دید و بازدید روسای سه قوه
دیروز و در جدیدترین میهمانی که به میزبانی پاستور برگزار شد، سران قوا به بحث در مورد مسائل سیاسی روز و مشکلات اقتصادی موجود پرداختند.
دیده بان ایران «هر دو هفته یکبار»، قرار جدید دیدارهای سران سه قوه است. روسای قوای مجریه، قضاییه و مقننه هربار میزبانی جلساتی را برعهده دارند که تا پیش از این هر چند ماه یکبار برگزار میشد. کم توجهی به نظم برگزاری جلساتی که با وجود اختلافاتی که بعضا بین سران سه قوه شکل میگرفت، بهترین روش برای حل مشکلات موجود بود؛ سبب شد تا این اختلافات به فضای رسانهای درز پیدا کند. همین عارضه آنان را به انجام همان تصمیم گذشته وادار کرد؛ تصمیمی که در سال 88 اتخاذ شده بود اما در ادامه کار با وقفههایی روبهرو شد.
آبان ماه سال 88 یعنی درست همان زمان که اختلافات بین روسای قوا هنوز شکل جدی به خود نگرفته بود، نخستین جلسه سران سه قوه به میزبانی آیتالله هاشمی شاهرودی، رییس وقت قوه قضاییه برگزار شد. آنچه که در آن جلسه مقرر شد، برگزاری هر ماه یکبار این جلسات بود که البته با ورود آیتالله آملی لاریجانی به قوه قضاییه، با فواصل کمتری هم برگزار میشد. آنگونه که از آن پس جلسات ماهانه به هر دو هفته یکبار رسید تا از ورود اختلافات احتمالی بین سران قوا جلوگیری کند.
اما عمر این تصمیم تنها به همان سال 88 قد داد. از سال 89 که اختلافات بین سران قوا، در حال شکلگیری بود، وقفهای 5 ماهه در برگزاری این جلسات ایجاد کرد. اجرای قانون هدفمند کردن یارانهها، عدم ارسال مصوبات دولت به مجلس و اعلام صریح عدم اجرای برخی قوانین مصوب مجلس که به تایید مجمع تشخیص مصلحت نظام رسید، از جمله مواردی بودند که فاصله جلسات سران سه قوه را زیاد کرد. هرچند در این میان عنوان میشد که جلساتی هم به صورت خصوصی برگزار شده که رسانهها از آن خبردار نشدهاند اما اصل اختلاف بین سران سه قوه را نمیشد کتمان کرد. آنان از هر فرصت رسانهای استفاده کرده و بیمحابا از اختلافات میگفتند. این رویه تا پایان دوره ریاست محمود احمدینژاد بر قوه مجریه ادامه یافت.
با آمدن حسن روحانی به پاستور، سران سه قوه، که به نظر میرسید میتوانند با یکدیگر وارد تعامل شوند، عملا توانستند در سه سال اول زمامداری حسن روحانی، یکدیگر را -تقریبا فصلی یکبار- ملاقات کنند. چهارمین سال ریاست حسن روحانی بر قوه مجریه اما همزمان شد با وقوع اختلافاتی بین روسای قوا که از دید رسانهها پنهان نماند. البته اینبار هم اثری از رییس قوه مقننه در بین اختلافات نبود و عمده اختلاف نظرها بین حسن روحانی و آملی لاریجانی بروز میافت.
اختلافات آنان از متن مذاکرات هستهای آغاز شد، بحث بر سر کوتاه آمدن یا نیامدن در برابر کشورهای گروه 1+5 بعدها به چالشی درباره تفاوت قرائت از قانون اساسی بدل شد. پرونده بابک زنجانی مفسد نفتی- اقتصادی، ادعای کمک او به ستاد انتخاباتی روحانی و حساب بانکی رئیس دستگاه قضا، فصلهای بعدی این اختلافات را رقم زدند. این درحالی بود که همچنان از جلسه سران قوا خبری نبود. مدتی بعد و با آغاز مناظرات انتخاباتی، باز هم طرح مسائلی در باب اقدامات 38 ساله دستگاه قضا از سوی حسن روحانی، به اختلاف دیگری دامن زد. اینجا هم خبری از جلسه سران قوا نبود و آنها باز هم رسانهها را بهترین جا برای مخاطب قرار دادن همدیگر دیدند.
برگزاری جلسات نوبهای، منظم و با فاصله کم
روسای قوا بالاخره پس از افت و خیزهای فراوان، دوباره تصمیم گرفتند تا جلسات سران قوا را از سر بگیرند تا شاید اینگونه، هم به راه حلی برای اختلافات خود برسند و هم اینکه بتوانند مسائل و مشکلات کشور را از طریق آن حل کنند. در واقع جلساتی که از زمان روی کار آمدن دولت دوازدهم کلید خورد، به نوعی سران قوا را از جدل رسانهای با یکدیگر دور ساخت. پاییز امسال برای روسای سه قوه، فصل دید و بازدید شد تا آنان بدور از تریبونهای رسمی که محلی برای حواله کردن کنایههای هم به یکدیگر بود، به ضیافت یکدیگر رفته و به نوعی سنگهای خود را در جمعی سه نفره وابکنند؛ آن هم ضیافتی که قرار شد بطور منظم و با فاصله کم برگزار شود.
8 آبان، میهمانی روسای قوا به میزبانی علی لاریجانی رییس قوه مقننه برگزار شد. در این نشست سه طرف، درباره مهمترین مسائل کشور و منطقه با هم گفتگو و تبادل نظر کردند. از موضوع برجام گرفته تا شرایط منطقه و از همه مهمتر مسائل و معضلات اقتصادی کشور. اما آنچه که در سخنان پایان جلسه حسن روحانی مطرح شد، تاکید بر برگزاری منظم جلسات سران قوا بود. او با بیان اینکه «معتقدم کشور در صورتی میتواند مسیر پیشرفت و تعالی را به خوبی بپیماید که همه قوا و نیروهای کشور در کنار هم متحد و زیر نظر مقام معظم رهبری باشیم و بیتردید همفکری، رایزنی و هماهنگی سران سه قوه بسیار تأثیرگذار است و این مورد تأکید مقام معظم رهبری هم بود که جلسات روسای قوا بیشتر تشکیل شود»، گفت: «ما امشب تصمیم گرفتیم که به طور نوبهای، منظم و با فاصلههای کمتر جلسه سران سه قوه را برگزار کنیم.»
حل مشکلات مردم؛ اولویت روسای سه قوه
دوازده روز بعد و در تاریخ 20 آبان نوبت به رییس قوه قضاییه رسید که پذیرای روسای دو قوه دیگر شود. در این جلسه نیز روسای قوا، به بحث در مورد معضلات اصلی کشور پرداختند و در مهمترین بخش آن به مشکل سپردهگذاران موسسات مالی رسیدند. آیت الله آملی لاریجانی که میزبانی این جلسه را برعهده داشت، در خصوص جزییات برگزاری آن اینگونه گفت: «بحمدالله این جلسات به صورت منظم برگزار میشود و هدف اصلی از این نشستها هماهنگی هر چه بیشتر و نزدیک شدن دیدگاهها برای حل مشکلات مردم است.» رییس قوه قضاییه از لزوم همکاری با رییس جمهوری نیز یاد کرد و گفت: «گرچه بار اجرایی کشور بر دوش دولت و رئیس جمهور محترم است اما قطعاً قوه قضاییه و مجلس باید در این مسیر به دولت کمک کنند زیرا بسیاری از کارهای مهم بویژه در عرصه های اقتصادی جز با همکاری وثیق دستگاه قضایی و مجلس شورای اسلامی با دولت امکان پذیر نیست.» آملی لاریجانی با بیان اینکه یکی از محورهای مهم جلسه روز 20 آبان سران سه قوه، تصمیم گیری برای حل مشکل سپرده گذاران موسسات مالی بوده است، اظهار کرد: «در حال حاضر ما نباید صرفاً به دنبال مقصر باشیم بلکه اصلی ترین هدف هر سه قوه این است که مشکل سپرده گذاران حل شود یعنی به نحو مقتضی، اموال مردم به آنان بازگردد و جبران خسارت صورت گیرد.»
اما در سومین جلسهای که در طی یک ماه گذشته برگزار شد، رییس جمهور میزبان برادران لاریجانی در ساختمان پاستور بود. در این جلسه نیز جدای از بحث لایحه بودجه که جدیدترین موضوع مورد بررسی روسای قوا بود، باز هم مشکل سپردهگذاران موسسات مالی و اعتباری مورد توجه قرار گرفت. حسن روحانی پس از پایان این جلسه در جمع خبرنگاران عنوان کرد: «وضع سپردهگذاران برخی از مؤسسات اعتباری که دچار مشکل شده بودند نیز در ادامه مباحث جلسات گذشته مورد بررسی قرار گرفت؛ از جلسات پیش تصمیمات خوبی در این زمینه اتخاذ کرده بودیم و ظرف هفتههای گذشته نیز هماهنگی خوبی بوجود آمد و امیدوارم در سایه هماهنگی امروز بین سه قوه، برخی از مؤسسات دیگری که سپرده گذاران آنها دچار مشکل هستند بتوانند پولشان را دریافت کنند و این در حالی است که اگر این هماهنگیها انجام نمیگرفت، طبق روال عادی اجرای آنها خیلی طولانیتر میشد.»
به نظر میرسد روسای سه قوه، عزم خود را برای ادامه دید و بازدیدها جزم کردهاند. آنها که این یک ماهه را با جلسات خصوصی منظم پشت سر گذاشتند، نه تنها دیگر به سراغ تریبونهای خود برای طرح مباحث مختلف علیه یکدیگر نرفتهاند بلکه این روزها به حل مشکلی مشغولند که یکی از معضلات جامعه است. حل مشکلات اقتصادی و بخصوص سرمایهگذاران موسسات مالی و اعتباری قطعا لذتبخشتر از شنیدن صدای اعتراضی روسای سه قوه نسبت به عملکرد یکدیگر از پشت تریبونهای رسمی است.