نگاهی به کلیدواژه قرآنی «استقامت» از منظر حضرت آیت‌الله خامنه‌ای
پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه ای در یادداشتی به مفهوم «استقامت» در اندیشه قرآنی رهبر معظم انقلاب و اثرات و نتایج استقامت در مسیر حق از منظر ایشان پرداخت.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی دیده بان ایران، از پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه ای، رهبر معظم انقلاب در پایان مراسم عزاداری اربعین سال 1396 در حسینیه امام خمینی، با اشاره به لزوم استقامت در راه خدا فرمودند: در دو جای قرآن 'اِستَقِم' دارد؛ استقامت کردن یعنی ثبات ورزیدن در این راه و تحت تأثیر عوامل گوناگون قرار نگرفتن.
پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR در یادداشت زیر نگاهی به مفهوم «استقامت» در اندیشه‌ی قرآنی رهبر انقلاب و اثرات و نتایج استقامت در مسیر حق از منظر ایشان دارد.
** استقامت در قرآن
استقامت در قرآن در جاهای متعددی بکار رفته است اما تنها در دو جا به صورت مفرد و خطاب به حضرت محمدرسول‌الله (ص) استفاده شده است، یکبار در آیه 15 سوره شوری و دیگری در آیه 112 سوره هود است که رهبر انقلاب در بیانات اخیر خود به همین آیات اشاره داشتند.
سوره شوری، آیه 15: «فَلِذٰلِکَ فَادعُ ۖ وَاستَقِم کَما أُمِرتَ...»
ترجمه: پس به همین خاطر تو نیز آنان را به سوی این آیین واحد الهی دعوت کن و آنچنان که مأمور شده‌ای استقامت نما.
سوره هود، آیه 112: «فَاستَقِم کَما أُمِرتَ وَمَن تابَ مَعَکَ وَلا تَطغَوا ۚ إِنَّهُ بِما تَعمَلونَ بَصیرٌ»
ترجمه: پس همان‌گونه که فرمان یافته‌ای، استقامت کن؛ و همچنین کسانی که با تو بسوی خدا آمده‌اند (باید استقامت کنند) و طغیان نکنید، که خداوند آنچه را انجام می‌دهید می‌بیند.
استقامت در قرآن به معنای ایستادگی کردن، ادامه دادن، راه را دنبال کردن و متوقف نشدن است. معنای مقابل این استقامت، طغیان است، طغیان، یعنی سرکشی، منحرف شدن.
هنگامی که ملتی راهی را آغاز می کنند رسیدن به نتایج، احتیاج دارد به استقامت در آن راه، به پیشرفت در آن راه، به متوقف نشدن میان راه همچنین امور معنوی و فردی هم استقامت لازم دارد، بنابراین تداوم، یک عنصر جدیدی است غیر از خودِ اصلِ شروعِ عمل.
این آیات، ابتدا شخص پیامبر(ص) و سپس مؤمنان به او را به استقامت امر می کند. اولا نباید در راه رسیدن به هدف متوقف شد، ثانیا در مسیر رسیدن به هدف، مراقب انحراف و زاویه پیداکردن باید بود. عوامل این انحراف دو امر است:
1- عامل درونی 2- عامل بیرونی. عامل درونی همان تهاجم هواهای نفسانی... و محبت طلا و نقره، پول و شهوات جنسی است. عامل بیرونی دشمنان، توطئه‌گران، بدخواهان و قدرتهای مسلط» هستند.
** یادآوری به مخاطبین
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای این آیات استقامت در قرآن را به چند دسته افراد یادآوری کرده‌اند:
گروه اول مسئولین: استقامت، یعنی در همین خط مستقیم پایداری کردن و پافشاری کردن و زاویه‌ای ایجاد نکردن؛ علاج مشکلات کشور ایران است.
گروه دوم مردم: راهی را که شناختید، با دقت پیش بروید، قدمها را محکم و استوار بردارید و استقامت به‌خرج بدهید. اگر استقامت به‌خرج دادیم، آن وقت به اهداف عالی اسلامی خواهیم رسید.
گروه سوم امت اسلامی: بعضی نگاه می کنند به صحنه، قدرت آمریکا را نگاه می کنند... به نظرشان می‌آید که برگرداندن فلسطین به فلسطینی‌ها یک امر ناممکنی است. من می گویم نه، این امر ناممکن، ممکن خواهد شد؛ به شرط ایستادگی و استقامت.
** دریافت کمک الهی
البته استقامت در اهداف مدنظر است: ما در زمینه اهداف، می‌گوییم استقامت؛ باید جای 'هدف' را با 'روش' اشتباه نکنیم. استقامت در روش‌ها لازم نیست، استقامت در اهداف لازم است. در کار روش‌ها آزمون و خطا جاری است. البته باید از تجربه‌ها استفاده کنیم که آزمون ما آزمون موفقی باشد و نخواهیم که دائم تجربه کنیم و پشت‌سر هم اشتباه؛ اما در زمینه اهداف، بایستی قرص و محکم بایستیم و یک قدم پایین نیاییم و نتیجه استقامت، هدایت و کمک الهی است: می فرماید: 'ثمّ استقاموا'؛ پایداری و استقامت کنند و در این راه باقی بمانند. این است که موجب می شود 'تتنزّل علیهم الملائکة'، والا با یک لحظه و یک برهه خوب بودن، فرشتگان خدا بر انسان نازل نمی شوند، نور هدایت و دست کمک الهی به سوی انسان دراز نمی شود و انسان به مرتبه عباد صالحین نمی رسد. باید این را ادامه داد و در این راه باقی ماند و اینگونه است که پیروزی‌ها پیدرپی خواهند آمد: باید ایستاد، باید ثبات به‌خرج داد، باید راه را گم نکرد، هدف را همواره در مقابل چشم داشت و به‌طور مستمر باید پیش رفت. اگر این شد، پیروزی‌ها پیدرپی پیش خواهد آمد.
بنابراین باید در راه خدا استقامت داشت: هر روز اقلا 10 بار، خدمت پروردگار عرض می‌کنید: اهدناالصّراط المستقیم'. این‌که دائم صراط مستقیم را از خدا می‌خواهیم، همان استجابت 'استقم کما امرت است.
