لایحه بودجه سال 97 در چند قدمی مجلس/ از روند بررسی لایحه تا رویکرد جدید دولت
لایحه بودجه سال 1397 کل کشور در حالی در هفته جاری برای بررسی در دستور کار هیات دولت قرار می گیرد که به گفته محمدباقر نوبخت معاون رییس جمهوری و رییس سازمان برنامه و بودجه، این لایحه بر تخصیص بودجه به استان ها به جای دستگاه ها تاکید دارد.
ترتیب رسیدگی به لایحه بودجه سالانه به این شرح است که نمایندگان مجلس از زمان چاپ و توزیع لایحه بودجه سالانه کل کشور و پیوست ها و سوابق آن تا مدت 10 روز می توانند پیشنهادهای خود را به کمیسیون های تخصصی مجلس تقدیم کنند.
سپس کمیسیون‌های تخصصی موظفند حداکثر تا 15 روز پس از چاپ و توزیع لایحه، گزارش خود را به کمیسیون تلفیق تقدیم کنند و کمیسیون تلفیق نیز موظف است حداکثر ظرف 15 روز پس از پایان مهلت گزارش کمیسیون تخصصی، ضمن رسیدگی به گزارش کمیسیون های تخصصی، گزارش نهایی خود را تنظیم و به مجلس شورای اسلامی تقدیم کند البته مهلت رسیدگی کمیسیون تلفیق حداکثر تا پانزده روز با موافقت هیات رییسه قابل تمدید است.
سپس در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی بعد از رسیدگی به کلیات بودجه و تصویب آن، به پیشنهادهای مربوط به درآمدها و سایر منابع تأمین اعتبار بودجه عمومی دولت رسیدگی و سقف آن به تصویب خواهد رسید. پس از آن پیشنهادهای مربوط به تبصرهها و ردیف‌ها رسیدگی می شود.
همچنین در ماده 187 آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی تصریح شده است جلسات مجلس برای رسیدگی به بودجه سالانه باید بلاانقطاع در تمامی ایام هفته غیر از جمعه و تعطیلات رسمی، حداقل روزی چهار ساعت منعقد شود و تا موقعی که شور و مذاکره پایان نیافته و رای مجلس اخذ نشده است از دستورکار خارج نمی شود و هیچ لایحه یا طرح دیگر نمی تواند مطرح باشد مگر لایحه یک یا چند دوازدهم بودجه در صورت ضرورت مطرح شود.
در ماده 188 آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی نیز آمده است: چنانچه لایحه بودجه سالانه کشور تا تاریخ تعیین شده در این آیین به مجلس تسلیم نشود، دولت موظف است لایحه چند دوازدهم بودجه را نیز به مجلس تسلیم کند و حداکثر مدتی که مجلس می‌تواند برای بودجه چند دوازدهم تصویب نماید سه دوازدهم است.
لایحه بودجه مصوب مجلس در صورتی قانونی و لازم الاجرا خواهد بود که شورای نگهبان آن را بررسی و تصویب کند و از آنجایی که بررسی کل متن لایحه بودجه تصویبی مجلس زیاد است اعضای شورای نگهبان به صورت روزانه مصوبات مجلس درخصوص بودجه را بررسی و در جریان کار قرار می گیرند و به محض تقدیم لایحه تصویبی بودجه به شواری نگهبان این شورا بلافاصله نظر نهایی خود را اعلام و در صورت تایید نهایی به عنوان قانون لازم الاجرا، توسط رییس مجلس به رییس جمهور ابلاغ می شود.
به گفته محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت، هیات وزیران ار هفته جاری بررسی پیش نویس لایحه بودجه سال 1397 کل کشور را آغاز می کند و این لایحه تا 15 آذر ماه به مجلس تقدیم می شود.
سخنگوی دولت در عین حال بیان می کند که امسال 15 آذرماه تعطیل رسمی است اما دولت آمادگی دارد هر روزی که مجلس شورای اسلامی تعیین کند لایحه تقدیم شود.
بهروز نعمتی سخنگوی هیات رییسه مجلس شورای اسلامی نیز در خصوص زمان ارایه لایحه بودجه سال 1397 کل کشور به مجلس گفت: طبق مذاکرات انجام شده با دولت، لایحه بودجه سال آینده در جلسه علنی روز یکشنبه 19 آذر ماه توسط رییس جمهوری تقدیم مجلس شورای اسلامی می شود.
وی افزود: روز پانزدهم آذر ماه به مناسبت ولادت حضرت رسول(ص) و امام جعفرصادق(ع) تعطیل رسمی است، از این رو لایحه بودجه سال 1397 با چند روز تاخیر به مجلس ارایه می شود.
لایحه بودجه سال 1397 کل کشور در حالی از سوی سازمان برنامه و بودجه تدوین و برای هیات دولت ارسال شده است که این لایحه با رویکردی متفاوت نسبت به لوایح بودجه سال های گذشته تدوین شده و بر تخصیص بودجه به استان ها به جای دستگاه ها تاکید دارد.
نوبخت معاون رییس سازمان برنامه و بودجه و سخنگوی دولت درباره تغییر در ساختار لایحه بودجه سال 1397 گفت: سه ویژگی برای بودجه سال آینده می توان بیان کرد، ابتدا مبنا و مبانی تصویب بودجه هر دستگاه براساس قیمت تمام شده ای خواهد بود که دستگاه فعالیت می کند، این کار چند سال گذشته محاسبه شده و در پیوست چهار قانون بودجه امسال نیز آمده است.
وی با بیان این که برای بودجه سال 1396 براساس قانون برنامه، هدف کمی در نظر گرفته شده بود، ادامه داد: این مقدار هدف با قیمت واحدی که محاسبه کردیم ضرب و بودجه دستگاه ها و بخش ها مشخص می شود، ما به جای اینکه پول دستگاه ها را به مرکز یا وزارتخانه بدهیم به هر استان تخصیص داده می شود.
وی اضافه کرد: به عنوان مثال، اداره کل آموزش و پرورش اردبیل در این استان قرار دارد، بنابراین لازم نیست پول را به وزارتخانه بدهیم، بلکه بودجه به استان اختصاص داده می شود تا شورای برنامه استان با مدیریت استاندار و مدیر سازمان برنامه استان و نمایندگان تصمیم گیری کنند و صرفه جویی لازم را در نظر بگیرند.
سخنگوی دولت همچنین گفت: ویژگی دیگری که برای بودجه سال آینده در نظر گرفته ایم، تمرکززدایی بودجه دستگاه هاست، بنابراین دستگاه ها به صورت ملی بودجه دریافت نمی کنند بلکه براساس جغرافیا و منطقه برای آن ها تخصیص بودجه در نظر گرفته می شود.
نوبخت همچنین درباره تخصیص بودجه ها بیان کرد: تخصیص بودجه در سال آینده براساس عملکرد و اهدافی است که در نظر گرفته می شود، نه براساس وصول پول به خزانه، در روش سنتی هر مقدار پول وارد خزانه می شد، به درصد مشخص به دستگاه ها پرداخت می کردیم که این شکل در سال آینده تغییر می کند.
وی ادامه داد: بودجه ریزی سال آینده بر مبنای عملکرد است و تصویب بر پایه بودجه ریزی بر مبنای صفر و تخصیص بر پایه عملکرد خواهد بود.
نوبخت رییس سازمان برنامه و بودجه در نشستی که دو هفته پیش با اعضای فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی داشت نیز بر این نکته تاکید کرد که بودجه سال آینده کل کشور به جای تخصیص به دستگاه ها به استان ها تخصیص داده می شود.
