یکی از اتفاقات جالب در این جلسه، تعداد آرای دکتر محمدعلی نجفی بود؛ چراکه تمامی اعضای منتخب شورای شهر پنجم، یکی از گزینههای مدنظر خویش را برای منصب شهرداری، وزیر خوشنام سابق آموزشوپرورش قرار داده بودند.
البته این موضوع که در رأیگیری نهایی نیز همین اتفاق بیفتد و رأی تمامی اعضا برای دکتر نجفی ثبت شود نزدیک به بعید است چراکه در همین رأیگیری اولیه نیز وی گزینه اول تمامی اعضا نبوده است بلکه بهعنوان یکی از گزینههای مناسب پیشنهادشده است.
بااینحال، اتفاقنظر تمامی اعضا بر شایستگی دکتر نجفی، حکایت از آن دارد که وی میتواند با ارائه یک برنامه قوی و مدون، بار دیگر آرای آنان را به خود اختصاص دهد و مسئولیت شهرداری تهران را بر عهده بگیرد.
طبیعتاً پذیرش مسئولیت شهرداری تهران توسط دکتر نجفی، همراه با فرصتها و چالشهای متعددی خواهد بود که توجه به آنها و بررسی وضعیت منصب مورداشاره و توانمندیهای شخصی نجفی، میتواند یاریرسان اعضای شورای شهر در انتخاب مناسبترین گزینه باشد.
آنچه بر همگان مشهود است توانمندیهای مدیریتی محمدعلی نجفی و عملیاتی بودن یا «تکنوکرات» بودن وی است. اولین موضوعی که از مدیریت مناسب او در اذهان باقی است سابقه درخشان وی وزارت آموزشوپرورش در دوران سازندگی است. سابقه خوبی که پس از دو دهه، همچنان فرهنگیان را وامیدارد که بهصورت یکپارچه، او را بهعنوان گزینه مناسب برای وزارت آموزشوپرورش به رئیسجمهور پیشنهاد کنند.
علاوه بر این، فعالیتهای مختلف او در مناصب گوناگون از قبیل ریاست سازمان مدیریت و برنامهریزی نیز مثالزدنی بوده است و نوید این موضوع را میدهد که مدیری توانمند در نظام جمهوری اسلامی، کاندیدای پذیرش مسئولیت سنگین شهرداری تهران شده است.
همچنین اجماع اعضای شورای شهر، میتواند فرصت بزرگی برای نجفی باشد که با یک پشتیبانی قوی و یک نظارت شایسته، تیم مناسبی را برای اداره شهرداری تهران در نظر بگیرد و به رتقوفتق امور بپردازد.
از طرف دیگر، اصلاحطلبی، ضدیت با فساد و جدیت نجفی در پیگیری امور نیز فرصت مناسبی برای شهر تهران و سیستم مدیریتی آن ایجاد میکند که در مسیر اصلاح رویههای موجود، اقداماتی صورت گیرد.
اما از دیگر سو، پذیرش مسئولیت شهرداری تهران توسط دکتر نجفی، در معیت چالشهایی نیز خواهد بود. اولین چالش، توانایی جسمی وی است. مدتهاست که دکتر نجفی از ناراحتی قلبی رنج میبرد و این بیماری، امکان فعالیت طولانیمدت را از وی گرفته است.
وی حتی در هنگام ذکر دلیل استعفای خود از سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در سال 1392 نیز به این بیماری اشارهکرده بود و در مصاحبهای گفته بود: حجت ازنظر جسمی بر من تمامشده بود.
همگان میدانند شهرداری تهران، مسئولیت سنگینی است و از جنس مدیریتهای تماماً فیزیکی است که در شبانهروز، نیازمند حداقل دوازده ساعت فعالیت مداوم است؛ اگرچه این موضوع شاید در مورد قالیباف صدق نکند چراکه وی این میزان زمان را برای انتخابات ریاست جمهوری بعدی تلاش میکرد و فرصت چندانی برای اداره شهر نداشت. به نظر نمیرسد دوازده ساعت فعالیت در کمترین میزان آن، برای شخصی که ناراحتی قلبی دارد و در دو ماه پایانی مسئولیت خود در سازمان میراث فرهنگی، به دلیل فعالیتهای زیاد، دچار فشارخون بالا بوده است امکان وقوع داشته باشد.
علاوه بر این، مواجهه با حجم انبوه نابسامانیها در تهران و بدهیهای کلان شهرداری، هر قلب سالمی را نیز در معرض بیماری قرار میدهد؛ چه برسد به قلبی که دارای ناراحتی و بیماری است. دکتر نجفی باید برآورد صحیحی از وضعیت خویش داشته باشد چراکه مدیریت شهری پس از 14 سال در اختیار اصلاحطلبان قرارگرفته است و تمام توجهات، معطوف به مدیران اصلاحطلب شهرداری خواهد بود. اینگونه نمیشود شهر را اداره کرد که دکتر نجفی پس از چند ماه، بخواهد از بار سنگین این مسئولیت شانه خالی کند تا شهردار جدیدی با برنامههای تازه بر مسند امر، سوار شود.
آقای نجفی باید تضمین سلامتی خود را اعلام نماید و سپس با ارائه برنامههای چهارساله خود، مسئولیت شهرداری را بر عهده بگیرد. چهار سال برای تغییر رویههای نامناسب باقیمانده از دوران مدیریت اصولگرایان، ناکافی است، چه برسد که در این حین، استعفایی هم به وقوع پیوندد و شهردار تغییر کند.
چالش دیگری که در صورت پذیرش مسئولیت شهرداری توسط نجفی بروز خواهد کرد ناهماهنگی و کارشکنی برخی نهادهای خاص در شهر است که مانع از انجام فعالیتهای برنامهریزیشده خواهند شد. نهادهایی که در دوران مدیریت اصولگرایان در شهر، هرچه خواستند انجام دادند و طرف قرارداد پروژههای عظیم شدند قطعاً بهواسطه سوابق سیاسی نجفی و نوع مدیریت وی، به کارشکنی اقدام خواهند کرد.
این کارشکنیها درنهایت میتواند منجر به دو اتفاق شود. یا باید وارد دعواهای سیاسی شد و از مدیریت شهر، غفلت ورزید و یا اینکه کوتاه آمد و از اصلاح رویههای غلط گذشته، صرفنظر کرد. در هر دو صورت، مدیریت شهر با چالش مواجه میشود و رتقوفتق امور، در مجرای صحیحی قرار نمیگیرد.
لذا منتخبین تهران در شورای شهر و دکتر نجفی باید فرصتها و چالشهای پیش روی خویش را بهدقت بسنجند و آنگاه پای در وادی مدیریت شهری نهند.