خطر تقابل نظامی در بحران میان قطر و عربستان وجود دارد/ برنامه ای برای حضور نظامی در خاورمیانه نداریم.
برنامه ای برای حضور نظامی در خاورمیانه نداریم./ در سوریه تا زمان رسیدن به اهدافمان می مانیم./ توافق مسکو – واشنگتن تهدیدی برای استقلال و تمامیت ارضی سوریه نیست./ جدول زمانی معینی برای خروج از سوریه نداریم.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی دیده بان ایران؛ سرگئی ریابکوف در گفت و گویی به نقش رسیه در بحران های سوریه پرداخت. تاکید میکند که نباید در مورد تاثیر و نقش اسراییل در این توافق غلونمایی شود.
متن گفت و گوی اعتماد با معاون وزیر خاجه روسیه در ذیل آمده است:
در مورد رابطه ایران و روسیه، عبارات متفاوتی به کار برده میشود. برخی آن را رابطهای راهبردی و عدهای رابطه استراتژیک و تعدادی هم رابطهای مقطعی که به دلایل تطبیق منافع اوج گرفته است، میدانند. تفسیر شما از این رابطه چیست؟
رابطه تهران- مسکو رابطه آسانی نیست چرا که قدمتی چند قرنی دارد. طبیعی است که در چندقرن گذشته روسیه در رابطه با همسایگانش فراز و فرودهای بسیاری داشته است اما من اعتقاد راسخ نه تنها به آینده روشن روابط دارم - که در این مساله شکی نیست - بلکه به توانایی هر دو کشور در مقطع فعلی برای اقدامهای مشترک بیشتر، تحریک بیشتر و حرکت بیشتر در مسیر مثبت نیز اعتقاد دارم. ایران و روسیه در برخی موارد بسیار روشن و اهداف مشخص با هم متحد هستند. یکی از این اهداف ثبات و آرامش در منطقه است. این منطقه هم میتواند آسیا باشد، هم منطقه خلیج (فارس) باشد، هم سوریه، خاورمیانه و فراتر از آن شمال ایران و منطقه وسیع اوراسیا. ایران و روسیه همسایگان خوبی هستند و باید فرصتهای (همکاری) را پیدا کرد و از این فرصتها برای کشف اینکه چگونه میتوان از نزدیکی رابطه در توسعه تجاری، سرمایهگذاری، کشف و شناسایی منابع طبیعی، حفاظت از محیط زیست و محیط دریایی و کانالهای نقل و انتقال استفاده کرد، بهره برد. من به آینده رابطه ایران و روسیه بسیار امیدوار هستم و البته اعتقاد دارم که این رابطه یکی از امیدوارکنندهترین روابط در سطح بینالمللی است.
حضور نظامی روسیه در سوریه این تحلیل را به ذهن متبادر میکند که شاید روسیه برنامهای برای حضور بلندمدت در خاورمیانه دارد. آیا مسکو برنامهای برای گسترش این نفوذ دارد؟
ما برنامهای برای حضور نظامی در خاورمیانه نداریم و فکر نمیکنم که در حال حاضر نیز چنین برنامهای را پیاده کرده باشیم. ما تا زمانی که به اهدافمان در سوریه برسیم در این کشور میمانیم. اهداف ما نیز شکست دادن تروریستها و حصول اطمینان از این است که شرایط برای پیشبرد پروسه سیاسی مهیا است. هنوز نیروهایی هستند که تلاش میکنند روند سیاسی برای حل مشکل را تخریب کنند. من اینکه ایران، روسیه و ترکیه نقش مهمی را در تضمین توافقهایی که در پروسه آستانه به دست آمد بر عهده گرفتهاند را امیدوارکننده میدانم. باید تاکید کنم اینکه اکنون امریکا روی مناطق کاهش تنش در نواحی مختلف سوریه کار میکند جایگزینی برای استقلال و تمامیت ارضی سوریه نیست. بلکه این اقدام در تعیین مناطق کاهش تنش بیشتر، ابزاری است برای حصول اطمینان از اینکه استقلال و تمامیت ارضی سوریه حفظ میشود و پس از آن این مردم سوریه هستند که باید در مورد دولت خود تصمیمگیری کنند. ما برای شکست دادن تروریستها و حصول اطمینان از اینکه نیروهای مخرب بر نیروهای منطقی و به دنبال صلح غلبه پیدا نمیکنند در سوریه هستیم. اینکه این حضور ما در سوریه چقدر طول بکشد پاسخ مشخصی ندارد بنابراین ما یک جدول زمانی معین برای خروج از سوریه نداریم.
چرا مساله آتش بس در بخشهایی از جنوب سوریه از مذاکرات آستانه خارج و در مذاکرات مستقیم دوجانبه امریکا و روسیه مطرح شد؟ آیا نگرانی اسراییل از حضور ایران در این منطقه در این تصمیمگیری تاثیری داشت؟
من تمایلی ندارم که تاثیر و نفوذ اسراییل در این مساله را بیش از اندازه نشان دهم. برخی میتوانند بگویند که نفوذ اردنیها نیز در این ماجرا پررنگ بوده است. نظر من این است که این توافق صحنه آزمایش مناسبی است که در آن تمام طرفها و بازیگران دخیل که درصد اطمینانشان به هم منفی است به راهکاری جدید و مثبت و سازنده فکر میکنند و در راه رسیدن به آن تلاش میکنند. پس از آن میتوانند از این امتحان و تجربه در مناطق دیگری که شرایط بسیار بدتر و پیچیدهتر است، استفاده کنند. بنابراین من تمایلی به نقش بیشتر از واقعیت دادن به اسراییل در این مورد ندارم.
پس از آغاز تنش میان قطر و برخی کشورهای عربی همسایه به خصوص عربستان سعودی، ما شاهد رفت و آمدهایی میان مقامهای این کشورها و روسیه بودیم. آیا نگرانی جدی در مورد این وضعیت در منطقه پربحران خاورمیانه دارید و آیا روسیه در این زمینه میتواند نقش میانجیگرانهای داشته باشد؟
البته که ما نگرانیهایی داریم. من فکر میکنم که هرچند خطر جدی تقابل نظامی فوری دیگر در این پرونده وجود ندارد اما این خطر هنوز هست و تهدید وقوع آن از بین نرفته است. همزمان مشکلات بنیادین و اساسی که منجر به شکلگیری این بحرانهای باز شدند نیز حل نشده و مورد بررسی به آنگونهای که باید و شاید قرار نگرفتهاند. ما در تماسهایمان با تمام بازیگران درگیر در این بحران، قطریها، اماراتیها، سعودیها و سایرین پیشنهاد کمک خود برای حل بحران را دادهایم. ما (روسیه) چیزی را تحمیل نمیکنیم بلکه رفتارهای دیگران را دنبال و رصد میکنیم. با دقت و توجه طرحها و اقدامهای امریکا در این مساله را دنبال میکنیم. اما نکتهای که میخواهیم در مورد آن هشدار بدهیم، خطر استفاده از این وضعیت خطرناک در راستای تلاش برای تغییر توازن منطقهای است. این اتفاق میتواند یک ضربه دیگر به وضعیت شکننده موجود باشد و آخرین چیزی که همه ما در منطقه خلیج فارس به آن نیاز داریم یک بحران بزرگ است. من از سیاست مسوولانه، موضعگیریها و رویکردهای دولت جمهوری اسلامی ایران در قبال این مسائل منطقهای و پیامهایی که از تهران به کشورهای مهم منطقهای در خلیج (فارس) ارسال شده استقبال میکنم و این رفتار را تایید میکنم. ما تمام این تحولات در منطقه را با دقت و توجه دنبال میکنیم و تلاش میکنیم تا حد امکان نه برای دخالت که برای ارایه کمکهای خوب و مثبت در صورت نیاز در این پروندهها آماده باشیم.
شما در سوریه برای مبارزه با داعش حضور دارید و این در حالی است که افغانستان نیز در چندماه اخیر به محل مناسبی برای فعالیت و رشد این گروه تروریستی بدل شده است. چه برنامهای برای مهار این تهدید در این سوی مرزهای خود دارید؟
ما برای مبارزه با داعش، النصره و سایر گروههای تروریستی مشابه به سوریه وارد شدیم. متاسفانه در سایه دولت قبلی امریکا نتوانستیم با واشنگتن در مورد جداسازی گروههای تروریستی از اپوزیسیون مخالف دولت سوریه که اسلحه به دست گرفتهاند، به توافق برسیم. مرز میان گروههای تروریستی و معارضه در سوریه بسیار باریک است و خط تمیز بسیار شکنندهای میان این دو وجود دارد و امریکا هم نتوانست این خط را به گونهای ترسیم کند که مشخص و قابل همراهی برای ما باشد. من فکر میکنم امریکاییها عمدا دست به چنین تفکیکی نزدند. آنها میخواستند با حفظ این منطقه خاکستری بازیهای ژئوپولتیک خود را پیش ببرند. آنها تروریستها را به تروریستهای بد و تروریستهای نه چندان بد تقسیم کردند. این بدترین کار ممکن بود و نتیجه آن هم در نهایت این شد که ما در میدان و در عمل بیشتر و بیشتر درگیر سوریه شدیم. برخی میگویند که روسیه فقط برای حمایت نظامی از بشار اسد در سوریه است. آنچه ما در سوریه در حال انجام دادن آن هستیم برای حمایت نظامی از اسد نیست اما ما از بشار اسد زمانی که وی با تروریستها میجنگد حمایت نظامی میکنیم و این در حالی است که برخی از رفتارهای امریکا در تضاد با این مساله است (مساله مبارزه با تروریست در سوریه). ما همین امسال علنا اعلام کردیم که امریکا با حمله به پایگاه الشعیرات در تاریخ ٧ آوریل که یک اقدام خصومتآمیز و در تناقض با منشور امنیتی سازمان ملل متحد بود، در زمین تروریستها بازی کرده است. ما به صراحت و در ملأعام گفتیم که امریکاییها با این اقدام به تروریستها کمک کردند. این رفتار یک ابرقدرت مسوول در سطح جهان نیست. ما قاطعانه میگوییم چرا در سوریه حضور داریم و در این کشور چه میکنیم و آنچه در سوریه انجام میدهیم درست است. آنچه آنها (امریکا) انجام میدهد اشتباه است. خوشبختانه مناطق کاهش تنش در جنوب غربی سوریه میتواند به اعتمادسازی و اجتناب از اشتباه، اشتباهات تراژیک، اشتباهات محاسباتی و سوءبرداشت از نیتهای یکدیگر کمک کند.