نباید اعضای شورای شهر احساس کنند احزاب برایشان تصمیم می گیرند

محسن هاشمی رفسنجانی عضو منتخب شورای شهر تهران در دوره پنجم و مدیر عامل سابق متروی تهران است. او که ۱۳ سال ریاست هیئت‌مدیره و مدیرعامل شرکت متروی تهران را بر عهده داشته ‌است در پنجمین دوره انتخابات شورای اسلامی شهر تهران به عنوان نفر اول لیست امید از طرف اصلاح‌طلبان معرفی و با ۱،۷۵۶،۰۸۶ رای به عنوان نفر اول پیروز انتخابات شده همین بهانه گفت و گویی با او داشته ایم که در ادامه می خوانید:

-از نظر شما مهمترین چالش هایی که اعضای شورای پنجم با آن مواجه هستند چیست؟

از نظر بنده، معضلات اصلی شهر تهران مشخص است، فربه شدن و هزینه های سنگین اداره شهر، ترافیک، آلودگی هوا، ضعف سیستم حمل و نقل عمومی، بارگذاری نامناسب در نقاط شمالی ومرکزی، بافتهای فرسوده،آسیب دیدن محیط زیست ونابودی باغات، معضلات اجتماعی و شعاری وغیرمردمی بودن رویکرد فرهنگی مدیریت شهری اهم مشکلات امروز تهران است که شورای پنجم باید در جهت کاهش و حل آنها گام بردارد.

عمده انتقاداتی که امروزه به ساختار اجرایی مدیریت شهر می شود ناشی از ضعف در عملکرد شوراست، اگر شورای شهر به وظایف خود بدرستی عمل می کرد هیچ یک از معضلات فوق تا این حد حاد نمی شد، ابزار شهروندان برای نقش آفرینی در مدیریت شهری و تحول در رویکردها ، شورای شهر است، یعنی رای مردم به نمایندگانشان در شورا پشتوانه وتکیه گاه مدیریت شهری است واگر قرار باشد تحولی در شهرداری ایجاد شود گام نخست از شورا باید برداشته شود.

این گام نیز قطعا باید تدوین یک برنامه دقیق واقع بینانه وعلمی توسط شورای پنجم باشد که می تواند برنامه سوم یا به روایتی چهارم مدیریت شهری تهران تلقی شود. در این برنامه باید اولویت های توسعه شهر تهران و رویکرد جدید تحول خواه به خوبی روشن شود وحتی براساس همین برنامه و الویت های توسعه شهر باید شهردار آینده انتخاب شود.

-تحقیقات و بررسی های میدانی نشان می دهد که اغلب رای دهندگان به لیست اصلاح طلبان امید دارند شما شهردار شوید اما بعضی از دوستانتان می گویند که شهردار شدن شما قطعی نیست. تصور می کنید بالاخره بر این مسند تکیه خواهید زد؟

همانطور که در سخنرانی ها ومصاحبه ها گفته ام ، بحث انتخاب شهردار یکی از اقداماتی است که توسط شورای جدید باید صورت گیرد وزمان آن نیز احتمالا در اواسط مرداد بعد از رسمیت یافتن شورای جدید خواهد بود، اینکه چه کسی شهردار شود و چه گزینه های مطرح شوند در تصمیم اعضای شوراست و اگرچه همه شهروندان یا گروههای سیاسی حق اظهار نظر را دارند اما نباید اعضای شورا احساس کنند که از بیرون به آنها فشار وارد می شود یا برایشان توسط احزاب یا گروهها تصمیم گرفته می شود. مهمتر از انتخاب شهردار حفظ انسجام و پرهیز از تفرقه در شوراست و خوشبختانه تا اینجا فضای خوبی بین اعضای شورای جدید حاکم و مباحث بصورت کارشناسی در حال طرح و بررسی است.

همانگونه که عرض شد، رویکرد برنامه جامع توسعه شهری در انتخاب شهردار تاثیرگذار است، ما باید ببنیم اولویت هایمان برای مدیریت شهری چیست، حل کدام مساله اهمیت بیشتری دارد ومنابع باید به آن اختصاص یابد، حل معضل ترافیک وآلودگی هوا مهمتر است یا توسعه بزرگراهها و تونل ها؟، می خواهیم شهر را بصورت سیاسی اداره کنیم یا نیاز به رویکردی تکنوکراتانه و کارشناسی واجرایی داریم، زیست مردم در خطر است یا جنبه های روشنفکری وفرهنگی در اولویت قرار دارد ، اگر مساله شناسی و اولویت بندی دقیقی انجام دادیم می توانیم براساس آن برنامه توسعه شهر را تدوین و مطابق با رویکرد ونیازهای برنامه شهردار را انتخاب کنیم، طبیعتا چنین فرایندی در انتخاب شهردار هر خروجی ونتیجه ای داشته باشد مورد اجماع و تفاهم همه اعضا خواهد بود.

- گفته می شود اصلاح طلبان شورای شهر پنجم دچار اختلاف شده اند. به همین علت عده‌ای نگران این هستند که در آینده مشکلاتی بین اصلاح طلبان ایجاد شود، پیش بینی شما چیست؟

شاید این فضایی است که از بیرون شورا وتوسط محافل سیاسی یا رسانه ای به آن دامن زده می شود. تلاش ما در شورا حفظ صمیمت وانسجام اعضای شورا و جلوگیری از تکرار تجربه های تلخی نظیر شورای اول است که این رویکرد نیازمند همراهی رسانه ها ، افکارعمومی و جریانات سیاسی است که اجازه دهند نمایندگان منتخب براساس بحثهای کارشناسی ونه فشارهای سیاسی تصمیم بگیرند که در اینصورت برنده اصلی مردم و شهر خواهند بود.

- نکات مثبت و منفی مدیریت شهردار فعلی تهران را چگونه می بینید و به نظر شما شهردار بعدی با چه چالش هایی روبه رو خواهد بود؟

بنده اعتقادی به سیاه بینی وسیاه نمایی نسبت به گذشته ندارم، آقای قالیباف 12 سال عهده دار مسئولیت شهرداری بوده ورکورددار این موضوع است و طبعا در کارنامه ایشان نقاط مثبت ومنفی زیادی می توان پیدا کرد و نباید فقط نقاط مثبت را بعنوان تبلیغ یا نقاط منفی را بعنوان تخریب مطرح کرد. البته شرایط امروز تهران فضای مناسبی برای زندگی آرام و با دغدغه های پایین برای شهروندان ندارد، وضعیت مدیریت شهری از نظر مالی نیز مثبت نیست و حجم بدهی ها و پروژه های نیمه تمام و پیش فروش تراکم محدودیتهای جدی را برای مدیریت شهری آینده ایجاد کرده است اما این فضا به گونه ای نیست که نتوان بهبود را در فرایند اداره شهر ایجاد کرد و نباید بگونه ای سخن گفت که شهروندان تهرانی که در انتخابات حماسه آفریدند ناامید وسرخورده شوند.

شورای پنجم مسیر دشوار وسختی را پیش رو دارد، بدهی های انباشته و پروژه های نیمه تمام ، پیش فروش تراکم و حاد شدن معضلات اجتماعی از جمله موانع جدی در مسیر شورای آینده هستند ، البته برخی از دوستان تعبیر آوار برداری 12 ساله را بکار می برند که من به این اندازه بدبین نیستم ومعتقدم کارهای مثبتی نیز در مدیریت شهری انجام شده است که باید مورد قدردانی قرار گیرد اما مسیر آینده مدیریت شهر بسیار مشکل وحساس است.

-بعنوان یکی از چهره های شاخص در لیست اصلاح طلبان چه برنامه ای برای چهارسال آینده دارید؟

توسعه پرشتاب حمل ونقل عمومی و مدیریت ترافیک، نوسازی اصولی بافتهای فرسوده، توجه به معضلات اجتماعی وفرهنگی شهر در کنار در الویت قرار دادن مسایل محیط زیستی از محورهای برنامه مدیریت شهری در دوره آینده خواهد بود.

- انتقاداتی به ساخت و سازهای بی ضابطه و بلندمرتبه سازی ها در پایتخت وجود دارد چه برنامه ای برای این بخش دارید؟

بلند مرتبه سازی یکی از مظاهر مدرنیته در شهر است و نمی توان با آن بطور کلی مخالفت کرد اما اکثر شهرهای توسعه یافته جهان ، بلند مرتبه سازی را در پهنه های مشخصی از شهر که خط آسمان و معماری سنتی شهری را مختل نمی کند متمرکز می کنند، در تهران هم سند طرح تفصیلی با وجود نواقصی که دارد بستر نوسازی وساخت وساز شهری باید باشد و نباید در جهت ایجاد درامد ناپایدار وتراکم فروشی در مناطقی خارج از طرح تفصیلی مجوز بلند مرتبه سازی را صادر کرد.

- با توجه به اینکه معضلات زیست محیطی و ترافیک سال به سال بیشتر از قبل تهرانی ها را تهدید می کند، برنامه شما برای حل این دو معضل چیست؟

توسعه حمل ونقل عمومی، بهترین راه کاهش تقاضای سفر با وسیله نقلیه شخصی وبالطبع کاهش ترافیک وآلودگی هواست، تراکم زدایی از بافت مرکزی شهر وتوزیع بارگذاری اقتصادی، فرهنگی وتفریحی در مناطق شهر، تاسیس شهرکهای صنفی و خدماتی در حومه شهر و هوشمند کردن هزینه سفر با خودروهای شخصی و هدایت به حمل ونقل عمومی از جمله روشهایی است که در شهرهای توسعه یافته دنیا بکار می رود و در کنار آن برای صیانت از محیط زیست وتوسعه فضای سبر نیز باید رویکردهای بنیادین سازگاری توسعه شهری با محیط زیست و اصطلاحا شهر سبز در دستور کار قرار بگیرد.

شهر فردا