امام ‌جمعه عذرخواهی کند/ بهمن کشاورز: زنان حق شکایت دارند

به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی دیده بان ایران؛ سخنان امام جمعه ساوه دردسرآفرین شده است. او در نماز جمعه هفته پیش ساوه به  نکاتی اشاره کرد که به سرعت در فضای مجازی پیچید و موجی از اعتراض را برانگیخت. فایل صوتی او صدها هزار بار از جانب کاربران اینترنت شنیده شد و متن پیاده‌شده سخنانش در کانال‌های تلگرامی و سایت‌های خبری پیچید.  

جمله حساسیت‌برانگیزی که حجت‌الاسلام سیدابراهیم حسینی، امام جمعه ساوه بر زبان آورد، این بود « نماد شال سفید مانند نماد سبز و بنفش جریان فتنه و مانند پرچم روسپی‌گری بر در خانه‌های روسپی‌های دوران جاهلیت است».

ساعاتی بعد عبدالله رمضان‌زاده، فعال سیاسی اصلاح‌طلب در توییت‌اش پرسشی را خطاب به حقوقدانان مطرح کرد؛ آیا امکان شکایت حقوقی زنان از گفته‌های اخیر امام جمعه ساوه وجود دارد یا نه؟ پرسشی که حالا از جانب بهمن کشاورز، وکیل دادگستری پاسخ داده شده و او به جد تأکید دارد که امکان شکایت مهیا بوده و بندهای حقوقی مختلف این حق را برای زنان در نظر می‌گیرد.

سخنان امام جمعه مستحق حد قذف است

حجت‌الاسلام احمد مازنی، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس نیز در کانال تلگرامی‌اش خطاب به امام جمعه نوشت «کسانی که از دست‌بند سبز و بنفش استفاده کرده‌اند حدود ٢٤ میلیون ایرانی هستند که به آقای روحانی رأی داده‌اند. بسیاری از این افراد خانواده شهدا، جانبازان و آزادگان و رزمندگان دفاع مقدس هستند. خطبه‌های نماز جمعه بخشی از نماز است.

 در هر دو خطبه توصیه شده تا امام جمعه مردم را به تقوا دعوت کند. اما آیا حق دارد از تریبون نماز جمعه تبلیغات جناحی کند؟ مطالبی که با تصویر و صدای امام جمعه ساوه در فضای مجازی پخش شد را دیدم و شنیدم! امیدوارم انتساب این سخنان به ایشان صحت نداشته باشد، اما اگر صحت داشته باشد گوینده چنین سخنانی از نظر فقهی و قانون مجازات اسلامی مستحق حد قذف است».

او همچنین خطاب به حجت‌الاسلام حسینی تأکید کرده «شما اگر نگران پوشش زنان و دختران هستید می‌توانید با رعایت اخلاق و ادب اسلامی و شرایط امربه‌معروف و نهی‌از‌منکر به وظیفه دینی خود قیام کنید. اگر نگران گرایش‌های سیاسی انحرافی هستید می‌توانید با ادب و نزاکت ابراز نگرانی کنید. اما شما براساس کدام حق شرعی، اخلاقی و قانونی خود را مجاز به تهمت بی‌عفتی نسبت به میلیون‌ها ایرانی از تریبون مقدس نماز جمعه می‌دانید؟ شما از کدام غیرت سخن می‌گویید؟»

شأن جایگاه امام جمعه را نگه دارید

بهرام پارسایی، سخنگوی فراکسیون امید نیز سخنان امام جمعه ساوه و استفاده برخی لفظ‌های نادرست را محکوم کرده و می‌گوید: «روا نیست به زنان ایرانی که اتفاقا مشارکت بی‌نظیری در انتخابات اخیر از خود نشان داده‌اند، به دلیل استفاده از دست‌بندی که جریان سیاسی خاصی را حمایت کرده به چنین لفظ‌هایی منتسب کرد».
پروانه سلحشوری نیز منتقد سخنان اخیر امام جمعه ساوه است. او می‌گوید: «نمی‌دانم چرا مشارکت سیاسی زنان تا این اندازه برخی را نگران کرده؛ نگرانی به کنار، چرا توهین می‌کنند؟ چرا الفاظی را به کار می‌برند که حتی بر زبان ما نمی‌چرخد؟ چرا به زنان کوشای ایرانی برچسب‌هایی می‌زنند که در خور لباس روحانیت نیست؟».

رئیس فراکسیون زنان مجلس دهم همچنین معتقد است «جایگاه امامان جمعه به گونه‌ای است که باید ادب و احترام و سخنان مقبول از تریبون‌های رسمی بر زبان آورند و طوری شود که نسل جوان ما به مسائل اعتقادی و دینی متوجه‌تر شود. این‌گونه عبارات و این خط مشی‌ها نه تنها احترام نسل جوان را به این جایگاه ویژه دستخوش تغییر کرده که می‌تواند سوءتفاهم‌های زیادی در میان زنان جامعه ما به وجود آورد».

تذکر شفاهی در نقد اهانت امام جمعه ساوه به زنان

طیبه سیاوشی، نایب رئیس فراکسیون زنان مجلس نیز در حال تدوین متن تذکرش برای ارائه آن در صحن علنی امروز است و تأکید دارد که زنان ایرانی سزوار نیستند از تریبون‌های نماز جمعه با چنین ادبیاتی مورد خطاب قرار بگیرند.

سخنان امام جمعه ساوه همچنین با واکنش‌هایی از سوی فعالان حوزه زنان مواجه شده است. مینو مرتاضی‌لنگرودی نیز در همین زمینه از ادبیات به کار گرفته‌شده از سوی حجت‌الاسلام حسینی انتقاد کرده «ایشان باید بدانند در چه جایگاهی قرار گرفته‌اند و حد و شأن جایگاه امام جمعه را نگه دارند. از مسئولان مرتبط و به‌ویژه مرکز امور زنان ریاست‌جمهوری و نمایندگان مجلس خواستاریم تا در این زمینه ورود کرده و اجازه ندهند چنین توهین‌هایی از تریبون نماز جمعه تکرار شود».
او همچنین تأکید دارد «گویا مشارکت سیاسی زنان و حضورشان پای صندوق‌های رأی و رأی آنها به رقیب -حسن روحانی- موجب برافروختگی برخی شده است».
واکنش به سخنان حجت‌الاسلام حسینی کماکان ادامه دارد. فراکسیون زنان مجلس احتمالا در این موضوع تشکیل جلسه خواهد داد. پیشنهاد پروانه سلحشوری به امام جمعه ساوه این است که «تا دیر نشده از زنان عذرخواهی کرده و احترام و شأن جایگاه امام جمعه را حفظ کنند».

زنان حق شکایت دارند

 بهمن کشاورز- حقوق‌دان

در قانون مجازات اسلامی کلمه‌ای داریم به شکل «قذف» که قانون‌گذار در ماده ٢٤٥ قانون آن را به «قذف: عبارت است از نسبت‌دادن زنا یا لواط به شخص دیگر هرچند مرده باشد»، معنا کرده است.

مفهوم کلمه «روسپی» عرفا نزد همگان روشن است و کسی که آن را می‌شنود، می‌فهمد و می‌داند منظور گوینده چیست. ماده ٢٤٦ قانون مجازات اسلامی گوید «قذف باید روشن و بدون ابهام بوده، نسبت‌دهنده به معنای لفظ آگاه و قصد انتساب داشته باشد. گرچه مقذوف یا مخاطب در حین قذف از مفاد آن آگاه نباشد. تبصره: قذف علاوه بر لفظ با نوشتن، هرچند به شیوه الکترونیکی نیز محقق می‌شود».

تردیدی نیست آقای محترمی که از تریبون عمومی کلمه روسپی را با اوصاف خاصی به کار برده‌اند، با توجه به سمت و تحصیلاتشان معنای لفظی را که به کار برده‌اند دقیقا می‌دانستند. قسمت اخیر ماده ٢٥٢ قانون مجازات اسلامی می‌گوید «کسی که به قصد نسبت‌دادن زنا یا لواط به دیگری الفاظی غیر از زنا یا لواط به کار ببرد که صریح در انتساب زنا یا لواط... باشد، نسبت به کسی که زنا یا لواط را به او نسبت داده محکوم به حد قذف درباره مخاطب اگر به علت این انتساب اذیت شده باشد به مجازات توهین محکوم می‌شود».

در ماده ٢٥٧ قانون مجازات اسلامی نیز می‌خوانیم «کسی که چند نفر را به یک لفظ قذف نماید، هر کدام از قدف‌شوندگان می‌توانند جداگانه شکایت کرده و در صورت صدور حکم محکومیت اجرای آن را مطالبه کند. چنانچه قدف‌شوندگان یکجا شکایت کنند بیش از یک حد جاری نمی‌شود».

آنچه مطرح شده ظاهرا اشاره به خانم‌هایی دارد که به دلیلی رشته‌هایی به رنگ خاص به دست خود ببندند و یا روسری و پوششی به رنگ خاص بر سربگذارند. مصادیق این افراد ممکن است بسیار باشد و کسانی که گفته‌های این فرد محترم را شنیده‌اند با دیدن این افراد – که ممکن است اقدام آنان نه به عنوان موضع‌گیری خاص اجتماعی یا سیاسی، بلکه صرفا ناشی از سلیقه شخصی باشد- قضاوتی منفی و توأم با بدبینی پیدا کند.

با این مقدمات می‌توان نتیجه گرفت که آنچه انجام‌شده در حد اعلا قذف و در حد ادنا توهین است و ناچار کسانی که به این علت خود را مقذوف و یا طرف توهین می‌دانند حق شکایت دارند. بدیهی است جنبه‌های موضوعی و اثباتی قضیه می‌تواند متنوع و گوناگون باشد.

آنچه گفته شد، تأثیری است که در ذهن مخاطبان عادی ایجاد می‌شود. اما مخاطبانی که با تاریخ اسلام آشنا باشند و بدانند که به چه زنانی «ذات الرایات» گفته می‌شد، ناچار معنایی زشت‌تر و قبیح‌تر در ذهنشان مجسم خواهد شد. باعث تأسف است که از تریبون‌های عمومی که باید منادی حسن اخلاق و رعایت ادب باشند، این‌گونه مطالب گفته می‌شود. والله اعلم