توسلی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس: تصمیمات ترامپ بر اقتصاد ایران اثر پروانه‌ای می‌گذارد/ حتی اقتصاددان‌ها هم نمی‌توانند قیمت دلار در آینده را پیش‌بینی کنند

دیده‌بان ایران؛ محمدحسین خودکار – در هفته‌های اخیر، بازار ارز نوسانات شدیدی به خود گرفته است و شاهد افزایش چشمگیر قیمت دلار در بازار آزاد و همچنین در سامانه‌های دولتی اعلام قیمت ارز بوده‌ایم؛ به نحوی که در حدود ۴۰ روز گذشته، یعنی از ۱۰ آذر تا ۲۰ دی، قیمت دلار در بازار آزاد از حدود ۷۰ هزار تومان به بیش از ۸۰ هزار تومان رسیده است و البته در این بازه زمانی، در برخی روزها نرخ دلار آزاد حتی به مرز ۸۲ هزار تومان نیز نزدیک شد. همچنین در این مقطع ۴۰ روزه، نرخ دلار در سامانه نیما نیز از حدود ۵۲ هزار تومان به بیش از ۶۶ هزار تومان افزایش یافته و قیمت دلار در صرافی ملی (تحت نظارت بانک مرکزی) هم از حدود ۵۳ هزار تومان تا نزدیک ۶۸ هزار تومان بالا رفته است. 

کارشناسان عوامل گوناگونی را برای افزایش قیمت دلار در هفته‌های اخیر ذکر کرده‌اند که از جمله آن‌ها می‌توان به تاثیر روانی سقوط حکومت سابق سوریه بر بازارهای ایران، افزایش تهدیدات رژیم اسرائیل به حمله نظامی علیه تاسیسات هسته‌ای ایران، تداوم تنش‌های منطقه خاورمیانه، پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات آمریکا و چشم‌انداز نه‌چندان روشن مذاکرات آینده ایران و کشورهای غربی، اشاره کرد. اما علاوه بر عوامل خارجی، برخی اتفاقات داخلی نظیر اعلام حذف ارز نیمایی و انتقال تدریجی معاملات ارزی صادرکنندگان و واردکنندگان به سامانه مرکز مبادله طلا و ارز، افزایش نرخ ارز ترجیحی در بودجه ۱۴۰۴، کاهش منابع ارزی دولت، چالش‌های فراوان پیشِ روی صادرکنندگان برای بازگرداندن ارز حاصل از صادرات و اظهارات وزیر اقتصاد درباره تعیین کف قیمت دلار، نیز بر نوسانات ارزی هفته‌های اخیر تاثیر گذاشته است. 

در چنین شرایطی از فتح‌الله توسلی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس پرسیدیم که آیا با شروع به کار دولت جدید ترامپ در تاریخ یکم بهمن ۱۴۰۳، آیا شاهد شوک جدیدی به بازار ارز ایران خواهیم بود یا خیر، که او نیز در گفت‌وگو با خبرنگار دیده‌بان ایران توضیح داد: هیچ‌کس نمی‌تواند این مساله را به صورت دقیق پیش‌بینی کند، یعنی حتی اقتصاددان‌ها هم نمی‌توانند این پرسش را پاسخ دهند که وقتی آقای ترامپ پشت میز خود می‌نشیند، چنان تاثیری در اقتصاد ایران خواهد گذاشت که قیمت دلار تا ۹۰ هزار تومان بالا می‌رود، یا این که چشم‌اندازی از مذاکره و توافق شکل می‌گیرد و قیمت دلار به حدود ۷۰ هزار تومان بازمی‌گردد. 

نماینده شهرستان‌های بهار و کبودآهنگ در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر این که معادلات پیچیده‌ای روی قیمت دلار در بازار ایران تاثیر می‌گذارد، گفت: از مسائل سیاسی و اقتصادی داخلی تا مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی، همگی می‌تواند روی نرخ ارز تاثیر بگذارد. البته نقش اثرات پروانه‌ای تصمیمات ترامپ در اقتصاد ایران قطعی است و شکی نیست همان‌طور که سیاست‌های دولت آینده آمریکا می‌تواند روی اقتصاد کشورهای گوناگون اثر بگذارد، اقتصاد کشورمان نیز تحت تاثیر این تصمیمات قرار می‌گیرد؛ همان‌طور که وقتی ترامپ تصمیم بگیرد که تعرفه ورود کالاها از چین به آمریکا را افزایش دهد، حتما اقتصاد چین دچار چالش می‌شود.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس ادامه داد: رقم سالانه تولید ناخالص داخلی (GDP) چین حدود ۱۸ تریلیون دلار برآورد می‌شود که حتما تحت تاثیر سیاست‌گذاری‌های دولت آینده آمریکا قرار می‌گیرد. البته اقتصاد ایران به بزرگی اقتصاد چین نیست و رقم GDP ما، سالانه حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلیارد دلار است، ولی بازهم اقتصاد ایران جزو اقتصادهای متوسط دنیا به حساب می‌آید که حتما تحت تاثیر وقایع سیاسی بین‌المللی قرار می‌گیرد. البته شدت تصمیمات دولت آمریکا روی اقتصاد ایران، نه به آن شدتی است که بخواهیم سرنوشت اقتصاد کشورمان را به آن گره بزنیم و نه به آن قِلّتی است که برخی افراد می‌خواهند آن را کوچک‌نمایی کنند. 

توسلی در پاسخ به این سوال که آیا نگرانی از افزایش قیمت دلار، می‌تواند مسئولان ایران را به مذاکره با دولت‌های غربی سوق دهد، به دیده بان ایران گفت: مذاکرات بین ایران و کشورهای غربی همواره در جریان بوده و هست و خواهد بود و این‌طور نیست که دولتمردان ما بخواهند به صرف نگرانی از افزایش قیمت ارز، با غربی‌ها مذاکره کنند. همین حالا نیز مذاکرات دولت جدید ایران با کشورهای اروپایی آغاز شده است و کشورها در سطح معاونان وزیر خارجه با یکدیگر گفت‌وگو می‌کنند. البته هر مذاکراتی که ایران به آن وارد شود، مذاکره‌کنندگان ما سه اصل عزت، حکمت و مصلحت که شالوده سیاست خارجی جمهوری اسلامی است را سرلوحه کار خود قرار می‌دهند. 

وی در پایان تصریح کرد: در طول سال‌های اخیر هر کجا که عزت ایران و نظام جمهوری اسلامی آسیب دیده، مذاکرات متوقف شده است، اما هر کجا که حکمت حکم کرده، مذاکرات انجام شده است و هر کجا هم که مصلحت ایجاب کرده، توافقی انجام شده است؛ مهم این است که در طول مذاکرات و توافقی که در نتیجه آن به دست می‌آید، منافع ملی و آرمان‌ها و ارزش‌های جمهوری اسلامی حفظ شود. 

منبع: دیده‌بان ایران