اداره شهر تهران باید تخصصی شود
ترکیب شورای شهر باید متشکل از متخصصان باشد. به این معنا هم برداشت نشود که هنرمندان یا ورزشکارن نمیتوانند به شورای شهر ورود کنند. به این خاطر که ما حوزههای فرهنگی و حوزههای ورزشی نیز در شهرداری داریم و در قالب شورای شهر می توانند جایگاه داشته باشند. نظر بنده بر این است که عملکرد افراد بسیار مهمتر و با ارزشتر است.
دیده بان ایران: تهران پایتخت ایران و یکی از کلانشهرهای بزرگ ایران است که چند سالی ست از سو مدیریت رنج میبرد؛ مردمی که با مشکلات ترافیک و آلودگی محیطزیست و...دستوپنجه نرم میکنند. به همین دلیل و برای تحلیل درستی از شهر تهران و شورای شهر تهران با دکتر احمد دنیا مالی دکترای مدیریت شهری و از اعضا شورای شهر چهارم از لیست اصلاحطلبان بودند به گفتوگو نشستیم. او برای رفع مشکلات شهر تهران و رفع سومدیریتها معتقد است که «نیاز داریم نیروهایی در شورای شهرها باشند که نیمنگاهی به آینده نیز داشته باشند. بهعنوان نمونه باید ما نسخه و برنامهای برای 20 سال آینده درباره حملونقل شهری داشته باشیم و این نیاز به مطالعات عمیق و تحقیقات گسترده دارد.»
امروز خواست مردم بعد از حادثه پلاسکو نیاز به متخصصین است و با پافشاریهایی که صورت گرفته است قطعاً این موضوع عملی ست چه مقدار این نیاز به متخصصان را ناشی از عملکرد شورای شهر تهران در دوره چهارم میبینید؟
باید به این نکته توجه کنیم که اساس شوراهای شهر تهران یا دیگر شهرستانها مورد توجه و اقبال عمومی قرار گرفته است و مردم برای تعیین سرنوشت شهرهای خود حساسیت بیشتری به خرج میدهند. اعتقاد بنده بر این اساس که با تمام کم وکاستیهای شورای شهر تهران و دیگر شهرستانها در دوره چهارم این رویکرد را تبیین کرده است که شوراهای شهر میتوانند در تصمیات شهری بسیار تعیین کننده باشند. بنده ساختار شوراهای شهر را کاملا تخصصی میدانم. به نظر بنده سوابق مدیریتی و اجرایی افراد در شورای شهر باید با بحث مدیریت شهری در ارتباط باشد. این نکته قابل ارزیابی است که شوراهای شهر هنوز اختیارات کافی را ندارند. در قانون اساسی این نکته آمده است که شهرها باید به وسیله شوراهای شهر اداره شود ولی مکانیزم آن (مدیریت یکپارچه شهری) هنوز فراهم نشده است. بنابراین رویکرد عمده شوراهای شهر تصویب بودجه شوراهای شهر و شهرداریها و نظارت بر شورای شهر و شهرداریها است. ما الان نیاز به این داریم که نیروهایی در شورای شهرها باشند که نیم نگاهی به آینده نیز داشته باشند. به عنوان نمونه باید ما نسخه و برنامهای برای 20 سال آینده درباره حمل ونقل شهری داشته باشیم و این نیاز به مطالعات عمیق و تحقیقات گسترده دارد که ما در کمیسیون عمران و حمل و نقل در دوره چهارم این مسیر را با جدیت آغاز کردیم و در توسعه مترو در شورای چهارم یکی از آثار آن است. درمجموع در شورای چهارم حرکتهای خوبی را می توان چون برنامه 5 ساله شهرداری دید و حتما نواقصی هم وجود داشته است که یکی از دلایل آن کمبود نیروهای متخصص شهری است.
ترکیب اعضای شورای شهر تهران را چگونه ارزیابی می کنید؟
ترکیب شورای شهر باید متشکل از متخصصان باشد. به این معنا هم برداشت نشود که هنرمندان یا ورزشکارن نمیتوانند به شورای شهر ورود کنند. به این خاطر که ما حوزههای فرهنگی و حوزههای ورزشی نیز در شهرداری داریم و در قالب شورای شهر می توانند جایگاه داشته باشند. نظر بنده بر این است که عملکرد افراد بسیار مهمتر و با ارزشتر است. در ضمن باید به آرای مردم احترام گذاشت و مردم تشخیص می دهند که چه افرادی برای شورای شهر کارآمدتر هست. به نظر بنده اگر هنرمندان یا ورزشکاران در زمینه حرفه خود فعال باشند قطعا تاثیرگذارتر و بهتر عمل میکنند تا حضور در شورای شهر و مناصب دولتی و مدیریتی وارد شوند. در مجموع این سوال درست است که متخصصان باید حضوری بیشتری داشته باشند. اما در جهان نسبی گرایی قطعیت معنا نمیشود.
شهردار همسو با دولت می تواند بازوی رییس جمهور و دولت باشد؟
مکانیزم انتخاب اعضای شورای شهر و شهردار اگر در آن تغییرات جدی حاصل شود قطعا این حرف سریعتر اتفاق خواهد افتاد. اگر شهردار و دولت رابطه نزدیک و همگراتر داشته باشند قطعا هر دو میتوانند موثرتر واقع شوند. تجربه به ما نشان داده است مواقعی نیز همگرایی دولت و شهرداری به وقوع پیوسته است ولی نتیجه موثر حاصل نشده است. مهمترین عامل این عدم هماهنگی نیز نبود یک مکانیزم مشخص است ولی به طور کلی زبان مشترک بین شهردار و دولت نیز بیشتر خواهد شد.
تعریف شما از مکانیزم چیست؟
بسیاری از کشورهای پیشرفته و بخصوص در کلان شهرها شهردار با رای مستقیم مردم انتخاب میشود. در برخی از کشورها نیز شهردار از درون اعضای شورای شهر انتخاب میشود و همچنین ما مشاهده میکنیم برخی از دولتها که به صورت پارلمانی هستند نخست وزیر از درون مجلس انتخاب میشود که برای نمونه انگلستان که کشوری پیشرفته است شهردار با رای مستقیم مردم و نخست وزیر با رای مجلس انتخاب میشود. نظر بنده بر این است که در کشور ما باید شهردار حداقل در کلان شهرها با انتخاب مستقیم مردم انتخاب شود. توجه شود که به طور طبیعی اگر مردم رییس جمهور مدنظر خود را از هر طیفی و سلیقهای انتخاب کنند به احتمال زیاد شهردار پایتخت نیز از همین طیف انتخاب خواهد شد و شورا نیز کابینه شهرداری را انتخاب خواهد کرد. به نظر من باید به جای رفتارهای فردی به روشها و سیستمهای منطقی توجه کنیم.
شورای شهر باید چه برنامه و رویکردی در آینده داشته باشد؟
برنامه باید در راستای همگرایی با دولت و برنامه های کلان کشور داشته باشد.شورا باید برنامه محور حرکت کند و شهردار را مجاب کرد که در قالب برنامه ای که تدوین شده است حرکت کند.اجتهادات شخصی در شورای شهر و شهرداری مخاطرات و خسارات جبران ناپذیری را به بار خواهد آورد.مهمترین تصمیم به نظر بنده این است که کابینه شهردار و شهرداری ها باید از شورای شهر رای اعتماد بگیرند.
شورای شهر تهران در دوره چهارم تعداد قابل توجه ای از جریان اصلاحات حضور داشتند چرا با این وجود شهردار دکتر قالیباف شد؟
خیر؛ ترکیب شورای شهر تهران به این شکل بود که 14 نفر منتسب به جریان اصلاحات حضور داشتند و 2 نفر ورزشکار به طور مستقل حضور داشتند و 15 نفر نیز از جریان اصول¬گرایی وارد شورای شهر تهران شدند.
شورای شهر پنجم نیاز به چهره های سرشناس سیاسی نیز دارد؟
باید دید که آیا تخصص مدیریتی شهری و مدیریت اجرایی و سوابق درخشانی دارد یا خیر؟ از نظر کارکرد شورای شهر نباید سیاسی باشد زیرا کارکرد شورا در حوزههای شهری و محیط¬زیست و... تعریف می شود.
شما فرم شورای عالی سیاست گذاری اصلاحات را تکمیل کرده اید؟
بله
شما از رای نهایی شورای سیاست گذاری اصلاحات تمکین می کنید؟
زمانی که بنده چهارچوب را پذیرفتهام و در چهارچوب جریان اصلاحات حرکت میکنم. به نظر شورای عالی اصلاحات احترام خواهم گذاشت و نظر شورای عالی اصلاحات را تمکین خواهم کرد.
شما در چهار دوره به احمد مسجد جامعی برای ریاست شورای شهر تهران رای داده اید؟
بله؛اعتقاد قطعی من این بوده است که باید توازن بین شورا و شهرداری ایجاد شود و ایشان به عنوان سرلیست اصلاحات باید هدایت شورا را داشته باشد.
انصراف احمد مسجد جامعی چه پیامدهایی در پی داشت؟
سابقه حضور احمد مسجد جامعی به دوره سوم شورای شهر تهران بازمی گردد. دوره سوم شورای شهر تهران 6 ساله بود زیرا میخواستند با انتخابات ریاست جمهوری همزمان انتخابات شوراهای شهر نیز برگزار گردد؛ زمانی که احمد مسجد جامعی برای ریاست کتابخانه ملی مطرح شد؛ نزدیک به 10 سال از حضور وی در شورای شهر تهران می گذشت و روحیه احمد مسجد جامعی در واقع در حوزه فرهنگی و اجتماعی هست. نکته بسیار مهم در رابطه با احمد مسجد جامعی این است که در دوره وزارت ایشان در دولت اصلاحات واگذاری مدیریت کتابخانه به شهرداریها بود. به نظر من نبود ایشان با توجه به تجربه خوبی که دارند در شورا کاملا محسوس است و ثبت نام مجدد ایشان نیز قابل تقدیر است.
سال گذشته حادثه پلاسکو نشان داد که تهران در مدیریت بحران با یک ضعف جدی و نگران کننده و تا حدود زیادی بحرانی مواجه است؛در وجود این ضعف بحرانی شورای شهر تهران چه نقشی داشت؟
گزارشی که دولت در رابطه با حادثه پلاسکو ارائه کرد نشان از عدم مدیریت در دستگاههای ذی ربط را نشان میداد و گسست نظارتی و مدیریتی مشهود است. بنظر بنده باید دستگاهها و ارگان هایی که در مدیریت شهری نقش دارند باید یک مدیریت واحد داشته باشند. گزارش منصفانه دولت نشان داد تقریبا چندین نهاد دولتی و عمومی و شهرداری در این حادثه مقصر بوده اند و بدیهی است ضمن عذرخواهی همه این دستگاهها از مردم عزیز باید به روش مناسبی برای جلوگیری از تکرار موضوع اقدامات جدی انجام شود.
مشی اصلاح طلبی را در اداره شهر تهران و شورای شهر تهران در چه معیارها و مشخصاتی می بینید؟
اعتقاد بنده بر این است که مشی اصلاح طلبی قبل از هر چیز در صداقت با مردم و نگاه شایسته سالاری و برخورد منصفانه و کارشناسی است و نباید صرفا نگاه سیاسی و جناحی را در تصمیماتی که مستقیم به مردم برمیگردد وارد کنیم. به نظرم نگاه غالب در شورای شهر تهران در دوره چهارم کارشناسی بود بیشتر و نه جناح سیاسی.
شما در دوره اصلاحات سابقه مدیریتی نیز داشتید؛ آیا خدمترسانی به مردم در دوره اصلاحات را چگونه ارزیابی میکنید؟
تشکیل شوراهای شهر یکی از ویژگی های دوره اصلاحات بود. نگاه دولت اصلاحات به نوع حکومت نگاه مردمی بود و به همین علت پروژه شوراهای شهرکلید خورد و دولت اصلاحات شروع به کوچکسازی دولت کرد. نسبت بودجه جاری و سرمایه ای در دوره اصلاحات به سمت 30 درصد میل کرد و از نگاه دیگر تورم در دولت اصلاحات کمتر از 10 درصد بود؛ در حالی که با تورم حدود 45 درصد از دولت قبل تحویل گرفته بود و نکته مهم این است که قیمت نفت 10 الی 12 دلار بود. این نگاه دولت اصلاحات نگاهی مترقی بود. در دوره اصلاحات در حوزه توسعه ریلی، بندری و بزرگراهی اقدامات بسیار خوبی انجام شد. تداوم ان تلاش ها در سالهای بعد ایرانی مترقی تر و ابادتر را برای مردم متصور میکرد.
منبع رویداد 24