۲هزارنفر از حامیان قالیباف در انتخابات۹۲ استخدام مترو شدند؟/ سرخو: برخی بدون کار حقوقهای بالا میگیرند
چند روز پیش، کمیسیون حملونقل شورای شهر افزایش 20 درصدی قیمت بلیت مترو را اعلام کرد. افزایشی که بر پایه رقمی تعیین شد که شرکت بهرهبرداری مترو بهعنوان هزینه سفر هر مسافر اعلام کرده بود.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی دیده بان ایران؛ روز وقایع اتفاقیه نوشت: این شرکت گفته که هر سفر برای مترو دوهزار و 400 تومان هزینه دارد و مسافران باید حداقل یکسوم این مبلغ را بپردازند. همان موقع خیلیها اعلام کردند که چنین تصمیمی با تلاش برای ترویج استفاده از حملونقل عمومی و کاهش آلودگی و ترافیک در تضاد است اما دیروز در صحن شورای شهر حرفهای جدیدی درباره این رقم اعلام شد. رئیس کمیسیون سلامت و محیطزیست شورای شهر تهران در جلسه غیرعلنی شورای شهر از گزارش مهم سازمان بازرسی درباره تخلفات در شرکت بهرهبرداری متروی تهران و بیتوجهی رئیس شورای شهر نسبت به آن تذکر داد.
بخشی از این تذکر به نحوه محاسبه هزینه هر سفر اختصاص داشت. رحمتالله حافظی گفت: «مسئولان شهرداری چطور به عدد دو هزار و 400 تومان برای هر سفر رسیدهاند؟ آیا این هزینه با میزان استخدامهای بیرویه و بیحسابوکتابی که در مترو اتفاق افتاده، ارتباط ندارد؟ سازمان بازرسی کل کشور در گزارش 93 صفحهای خود در مورد شرکت بهرهبرداری متروی تهران نسبت به جذب چهار هزار و 200 نفر نیروی مازاد در سالهای 91 و 92 اعلام تخلف کرده است. پرسنلی که تعداد آنها 82 درصد افزایش داشته و میزان حقوق و اضافهکاری آنها از حدود چهار میلیارد تومان در سال 90 به حدود 15 میلیارد تومان در سال 92 رسیده؛ یعنی معادل 275درصد افزایش یافته است. چنانچه سرانه حقوق پرسنل این شرکت، بین 9 تا 11 میلیون تومان است.»
او ادامه داد: «400 نفر از پرسنل جذبشده این شرکت بالای 40 سال دارند که مدرک تحصیلی 50درصد این افراد زیردیپلم بوده، همچنین 30 درصد نیز زیر پنجم ابتدایی یا بیسواد هستند اما نکته مهم دیگر اینکه 300 نفر از نیروهای شرکت بهرهبرداری مترو منتسب به افراد خاص هستند که در گزارش سازمان بازرسی کل کشور با ذکر نام از آنها یاد شده است.» حافظی به استناد این همین گزارش، نسبت به افزایش قیمت بهای بلیت متروی تهران برای جبران کسری حقوق این کارمندان مازاد مترو اعتراض کرد اما رئیس شورای شهر با این اعتراض مخالفت کرد و کار به مجادله بین حافظی و چمران کشید.
هزینه استخدام از جیب مردم
مهدی چمران گفت: «درباره نیروی انسانی مترو ما بهطور کلی بحثی نداریم. آنچه را سازمان بازرسی رفته بازرسی کرده برای مدتی پیش، یعنی مدیریت قبلی مترو است. بله، مدیریت قبلی مدتی تعدادی آدمها را گرفت و این یک اشتباه بود.» حافظی هم در جواب گفت: «شهردار چه کسی بود؟ شهردار که عوض نشده است.» چمران جواب داد: «شما میخواهید بگویید شهردار اشتباه کرده؟ خب، اشتباه کرده است. این حرف چه مشکلی را حل میکند؟» این حرف باعث شد حافظی به موضوعی اشاره کند که مسئله را حادتر کرد. او گفت: «آقای مهندس، گزارش بازرسی اسم آورده؛ اسم مداحان، هیأتمدیره، افراد کشوری و لشکری را آورده است. در برخی از موارد، بیش از یک نفر از نزدیکان این افراد در مترو استخدام شدهاند، بدون اینکه نیازی به آنها بوده باشد و اصلا صلاحیت کار در مترو را داشته باشند. اینها هزینه داشته است. برای چه ما باید از جیب مردم هزینه کنیم؟»
استخدام انتخاباتی؟
گزارش سازمان بازرسی که حافظی به آن اشاره میکند، سال گذشته منتشر شد و همان موقع هم سروصداهایی به راه انداخت. اینکه دوهزار و ٧١٥ نیروی زن و مرد بدون اینکه از آزمونهای سخت استخدامی متروی تهران عبور کنند، خیلیها را متعجب کرد اما به این موضوع که استخدامشدهها از نزدیکان افراد خاص بودهاند و حقوقهای آنچنانی میگرفتهاند، کمتر اشاره شد. نزدیک به یک سال پیش، ابوالفضل قناعتی که جزء اصولگرایان است و در بسیاری از مسائل اخیر از طرفداران شهرداری محسوب میشد، درباره این گزارش گفت: «تا قبل از حسابرسی، اطلاع و ورودی به مسئله منابع انسانی در این شرکت نداشتیم اما در این مدت، بررسیهایی صورت گرفت و متوجه شدیم تعداد جذب بسیار زیاد بوده است. این تعداد جذب نیرو با هر دیدگاهی که بوده، اشتباه است و هنوز بعد از دو سال، محل استقرار آنها مشخص نیست. این اتفاق به دوره سوم شورا برمیگردد اما تا جایی که میدانم، این نیروها هنوز هم حضور دارند و بسیاری از آنها مشغول به کار نیستند اما حقوق میگیرند. شهرداری به ما گفته به محض اینکه مسیر جدیدی در مترو بازگشایی شود، آنها هم مستقر میشوند.»
این حرفها نشان میدهد اعضای شورای شهر قبل از جنجالهای اخیر در جریان این ماجرا بودهاند.
محسن سرخو که عضو کمیته حملونقل شورای شهر است درباره اینکه چرا با وجود آگاهی از چنین تخلفی، اعضای شورای شهر کاری نکردند، به «وقایعاتفاقیه» میگوید: «ما اقدامات زیادی کردیم. تذکرهای زیادی هم دادیم اما در شهرداری ارادهای برای توجه به تذکرات شورای شهر وجود ندارد. وقتی گزارش سازمان بازرسی آمد، فهمیدیم که خیلیها بدون اینکه از مراحل استخدام عبور کنند، وارد مترو شدهاند و بدتر از آن بدون اینکه کاری انجام بدهند و هنوز جایابی شده باشند، حقوقهای چندین میلیونی میگیرند. نکته دیگر اینکه خیلیها در همان بدو ورود، سمتهایی هم در حد مدیر فلان بخش در مترو گرفتند. به ما گفته شد که مترو در حال گسترش است و از تمام این افراد، در بخشهای جدید استفاده خواهد شد. تنها کاری که ما توانستیم بکنیم، این بود که از همان سال 92، دیگر اجازه استخدام جدید به مترو ندادیم و قرار شد که مترو هر قدر هم که گسترش پیدا کرد، از همان نیروهایی که قبلا جذب کرده، استفاده کند اما تعداد این نیروها، آنقدر زیاد است که در سه سال گذشته، هنوز بسیاری از آنها در جایی مشغول به کار نشدهاند اما حقوق دریافت میکنند.»
سرخو در جواب به اینکه با وجود چنین تصمیمی، آیا ادامه کار افرادی که صلاحیت تحصیلی و مهارتی کار در مترو را ندارند، میتواند بدون ایراد باشد؟ میگوید: «ما این را قبول داریم اما تاکنون نتوانستهایم کاری بکنیم. وقتی گزارش سازمان بازرسی به دست ما رسید، واضح بود که این استخدامها با اهداف انتخاباتی انجام شده است و کسانی که بهصورت فلهای استخدام شدهاند، نزدیکان همان کسانی هستند که در انتخابات ریاستجمهوری از شهردار تهران حمایت کرده بودند اما اسمی به دست ما نرسید. حالا اسامی این افراد هم به دست اعضای شورای شهر رسیده و ما بیم این را داریم که این اتفاق باز هم تکرار شود زیرا مدیری که نقش مستقیم در استخدام بیرویه نزدیکان برخیها داشت، با وجود برکنارشدن از سمت مدیریت شرکت بهرهبرداری متروی تهران به بخش دیگری رفته و هیچ بعید نیست که کارش را تکرار کند.»
با توجه به این حرفها به نظر میرسد استخدام افراد با اهداف پیروزی در انتخابات، نه یک برنامه و خطای شخصی که یک اتفاق سیستماتیک بوده است. سرخو دراینباره میگوید: «ما حتی به اینکه بگویند این کار یک خطای فردی بوده و با خاطی برخورد کنند، راضی هستیم. حداقل خیالمان راحت میشود که این فرد نمیتواند در انتخابات 96 همان کار را تکرار کند و شورای بعدی باز بیاید و درباره تخلفات تذکر بدهد، درحالیکه در دوره بعد، شهرداری عوض شده و دست شورا باز هم کوتاهتر است اما متأسفانه، شهردار تهران از این کار هم خودداری میکند و فرد خاطی را به یک سمت بااهمیت دیگر انتقال داده است.»
از قرائنی که در حرفهای سرخو و نشانههای مختلفی که در گزارش سازمان بازرسی وجود دارد، به نظر میرسد فردی که از آن صحبت میشود، همان کسی است که در خرداد سال 90، بدون داشتن سابقه در مترو از «سایپا پرس» به شرکت بهرهبرداری متروی تهران آمد و جایگزین جعفر ربیعی، مدیرعامل این شرکت شد؛ یعنی محمد قلیها که تا سال 92 یعنی بعد از انتخابات ریاستجمهوری در این سمت باقی ماند. همان زمان، حضور او در این مجموعه، حواشی زیادی داشت که یکی از آنها نسبت خانوادگی و رفاقت نزدیک او و دوستانش با جمعی از مداحان معروف در رسانهها و بازشدن پای تعدادی از آنها در مترو بود. این رفاقت و تعامل، چندان هم بدون حاشیه نبود و بارها درباره کمکهای این شرکت به مراسم، تجمعات و برنامههای مختلف مذهبی و مناسبتی بهویژه نزدیکی انتخابات ٩٢خبرهایی درز میکرد. قلیها از همان ابتدا، تغییراتی در مجموعه مدیریتی شرکت بهرهبرداری ایجاد کرد؛ مثلا فرد جوانی را بهعنوان معاون پشتیبانی به کار گرفت که در تمام این دو سال، بخش قابلتوجه اقدامات حوزه مدیرعامل را او انجام داد. همچنین مدیر روابطعمومی را بهعنوان مدیر منابع انسانی انتخاب کرد و در ادامه، فردی با تحصیلات حوزوی را مسئول بخشهای تجاری مترو کرد. همه این کارها تا پایان مأموریت قلیها یعنی انتخابات ریاستجمهوری ادامه پیدا کرد و بعد به او مسئولیت دیگری داده شد؛ یعنی ریاست شرکت «واگنسازی متروی تهران». حالا خیلیها که از تأثیرگذاری شورا برای جلوگیری از تخلفهای استخدامی در مترو ناامید شدهاند، به تأثیر جنجالی که حافظی به راه انداخته، بر قیمت بلیت مترو دل میبندند، مگر اینکه این حرفها هم راه به جایی نبرد.