آیا اردوغان میتواند آتش جنگ اوکراین را خاموش کند؟
یک تحلیلگر مسائل بینالملل با اشاره به صحبتهای مطرح شده از سمت اردوغان مبنی بر تلاشهای ترکیه برای اجرای طرح صلح بین اوکراین و روسیه، گفت: ترکیه در موقعیتی قرار دارد که میتواند هم به روسیه و هم به اوکراین کمک کند، لذا مورد اعتماد هر دو طرف است.
به گزارش سایت دیده بان ایران ؛
داریوش پایسته در گفتوگو با ایسنا با اشاره به دست رد ناتو به عضویت اوکراین در این ائتلاف نظامی، اظهار کرد: ناتو یک پیمان دفاعی است که در سال ۱۹۴۹ میلادی و در برابر شوروی سابق تشکیل شد و بر این اصل استوار است که هر گاه هر کدام از اعضا مورد تهدید قرار گیرد، سایر اعضا موظف به دفاع از آن اند.
وی با بیان اینکه ناتو همواره میل به گسترش داشته است، عنوان کرد: اما یکی از بندهای این پیمان این است که کشورهایی که درگیر جنگ اند، نمیتوانند عضو ناتو شوند، چراکه هدف اصلی این پیمان، ایجاد "بازدارندگی" در برابر کشورهایی است که قصد حمله به یکی از اعضای ناتو را دارند. در حال حاضر که اوکراین درگیر جنگ با روسیه است، عضویت این کشور در ناتو به معنای ورود ۳۱ کشور عضو به جنگ با روسیه است که یک جنگ بینالمللی خواهد بود که همه چیز در آن ممکن است، یعنی امکان استفاده از سلاح هستهای، نابودی بخشی از جهان و... وجود دارد. لذا چون اکنون عضویت اوکراین در ناتو برای دیگر اعضا هزینههای زیادی دارد، این کشورها ضمن ادامه حمایتهای نظامی خود از اوکراین، حاضر به پذیرش عضویت این کشور نیستند.
این تحلیلگر مسائل بینالملل با اشاره به برخی اخبار مبنی بر رو به اتمام بودن بودجهای که برخی کشورهای غربی برای کمک به اوکراین در سال ۲۰۲۳ در نظر گرفتهاند، افزود: ممکن است از حدود دو ماه دیگر که این بودجه تمام میشود تا آغاز سال ۲۰۲۴ که بودجه جدید اختصاص مییابد، شاهد کاهش حمایتهای غرب و به ویژه آمریکا از اوکراین باشیم. البته باید توجه داشت تمام سلاحهایی که تا کنون اعضای ناتو به اوکراین دادهاند، مازاد بر نیازشان بوده است و این کشورها سلاحهای بسیار سنگین به اوکراین ارسال نکردهاند.
غرب به دنبال فرسایشی کردن جنگ برای روسیه است
پایسته با اشاره به تصمیمات آمریکا برای ارسال بمبهای خوشهای به اوکراین، بیان کرد: اگر این اتفاق بیفتد و بمبهای خوشهای و هواپیماهای F۱۶ به اوکراین ارسال شود، جنگ وارد مرحله جدیدی خواهد شد. البته به طور کلی به غیر از این مورد، یعنی تصمیم برای ارسال سلاحهای خوشهای، مدتی است شاهد کاهش ارسال سلاح به اوکراین هستیم. شاید اکنون سیاست غرب این است که جنگ را در یک حد مشخصی نگه دارد و آن را فرسایشی کند تا هزینه جنگ برای روسیه به شدت افزایش یابد و از ادامه نبرد دست بکشد. کما اینکه تا کنون روسیه تنها موفق به تصرف چند استان اوکراین شده است. در جنگ فرسایشی، ضد حملهها کاهش مییابد و با افزایش مقاومت، حریف وارد یک جنگ ناشناخته میگردد تا زمینگیر شود.
اردوغان به دنبال بده بستانهایی با پوتین است
وی با اشاره به سفر اخیر زلنسکی به ترکیه و حمایت اردوغان از عضویت اوکراین در ناتو، ادامه داد: اردوغان میداند عضویت اوکراین در ناتو ناممکن است، اما با توجه به سفر ماه آینده پوتین به آنکارا و دیدار با اردوغان، هدف رئیس جمهور ترکیه از حمایت از عضویت اوکراین در ناتو، بهرهبرداری سیاسی و بده بستانهایی با پوتین میباشد و در مورد جنگ اوکراین، یک بازی رندانه را در پیش گرفته است.
این تحلیلگر مسائل بینالملل همچنین در خصوص تاثیر شورش گروه واگنر بر سرنوشت جنگ در اوکراین، اظهار کرد: واگنر یک پیمانکار نظامی است. ابرقدرتها معمولا هنگامی که نمیخواهند رد پایی از ارتش رسمیشان در عمیلیاتهای برونمرزی وجود داشته باشد، از پیمانکاران نظامی استفاده میکنند؛ مانند بلکواتر در آمریکا و واگنر در روسیه. گروه واگنر وابستگی شدیدی به گروههای الیگارشی در روسیه دارد. من فکر میکنم طی دو، سه ماه آینده، ظرفیت نظامی و نیروهای واگنر در اختیار ارتش روسیه قرار گیرد.
پایسته اضافه کرد: پوتین نگران رخ دادن یک کودتا علیه خودش بود و به همین خاطر میخواست واگنر را به ارتش ملحق کند تا کنترل بیشتری بر این گروه داشته باشد. لذا رئیس گروه واگنر از این درخواست عصبانی شد و دست به شورش زد. برخی معتقد اند این شورش در همدستی با پوتین و به دنبال ایجاد یک پاکسازی در ارتش و امنیتی کردن فضا بوده است. برخی دیگر هم معتقد اند پوتین به دنبال حذف واگنر بود.
وی ادامه داد: هر کدام از این احتمالات هم که درست باشد، اکنون چیزی که اهمیت دارد، این است که آیا گروه واگنر با ۲۵ هزار نیرو در برابر ارتش ۸۰۰ هزار نفری روسیه با ذخایر غنی تسلیحات و اتمی، حرفی برای گفتن داشت؟ شورش این گروه باعث تضعیف روسیه نشده و تنها موجب پاکسازی ارتش این کشور شده است و تاثیری بر جنگ اوکراین نداشته و نخواهد داشت.
این تحلیلگر مسائل بینالملل با بیان اینکه روسیه هنگامی دست از جنگ خواهد برداشت که دیگر با توجه به شرایط اقتصادی و تولید سلاح، امکان دوام آوردن در اوکراین را نداشته باشد، گفت: البته اکنون دیگر برای روسیه جنگ از حالت هزینه و فایده خارج و وارد مرحله حیثیتی و پرستیژی شده است و این جنگ فرسایشی تا جایی که پرستیژ پوتین حفظ شود، میتواند ادامه یابد. ممکن ماه آینده و در جریان سفر پوتین به ترکیه و با توجه به طرح صلحی که اردوغان گفته قصد ارائه آن را دارد، راهکارهایی ارائه شود که ضمن حفظ پرستیژ روسیه، جنگ پایان یابد. در غیر این صورت هر اتفاقی ممکن است رخ دهد، از جمله اینکه جنگ اوکراین به یک جنگ چندجانبه تبدیل شود.
اعتماد هر دو طرف به ترکیه میتواند به جنگ پایان دهد
پایسته با اشاره به صحبتهای مطرح شده از سمت اردوغان مبنی بر تلاشهای ترکیه برای اجرای طرح صلح بین اوکراین و روسیه، بیان کرد: ترکیه در دهانه دریای سیاه واقع است و هر دو کشور اوکراین و روسیه باید کشتیهای خود از دریای مدیترانه به دریای سیاه را از طریق تنگه داردانل در ترکیه منتقل کنند. در حقیقت ترکیه در موقعیتی قرار دارد که میتواند هم به روسیه و هم به اوکراین کمک کند، لذا مورد اعتماد هر دو طرف است.
وی افزود: البته ما دیدیم که چین نیز یک طرح صلح را برای پایان یافتن جنگ بین اوکراین و روسیه ارائه داد که مورد قبول اوکراین واقع نشد، زیرا اولا چین بر خلاف ترکیه نه عضو ناتوست و نه جایگاه جغرافیایی خاصی دارد. در جهان چین صرفا به چشم یک بازیگر اقتصادی دیده میشود، ضمن اینکه اساسا اوکراین اعتقاد دارد که چین در کنار روسیه ایستاده و در حال فروش سلاح به این کشور است. لذا چین نتوانست در ایجاد صلح بین روسیه و اوکراین نقشی داشته باشد. اما با توجه به مسائلی که گفته شد، ترکیه میتواند هر دو طرف را مجاب به پذیرش صلح کند.