شوروی، عراق و سوریه نگران توسعه نهضت شیعه در ایران

به گزارش سایت دیده‌بان ایران؛ صفحه نخست روزنامه اطلاعات مورخه دوشنبه ۱۸ دی سال ۱۳۵۷ را مشاهده می کنید. تیتر اول روزنامه اختصاص دارد به سخنان امام خمینی درباره عواقب دخالت شوروی در حوادث ایران که منجر به جنگ جهانی سوم میشود. از سویی دیگر، شوروی به آمریکا درباره عواقب دخالت در حوادث ایران هشدار داده است. تعیین تاریخ خروج شاه از کشور، خبر خروج ارتشبد ازهاری از ایران، نامه ارتش به نخست وزیری درباره مطبوعات و تقاضای بازنشستگی اویسی از جمله تیترهای شاخص بعدی این جریده عصرگاهی هستند. در صفحه آخر روزنامه به دو تحلیل از دو خبرگزاری خارجی درباره رخدادهای ایران بر می خوریم که در ادامه ملاحظه می فرمایید:

۱- پاریس؛ خبرگزاری فرانسه ضمن تفسیری درباره حوادث ایران نوشته است که به نظر می رسد بی ثباتی اوضاع در ایران اقلیت هایی را که در برخی از کشورهای عربی مخصوصا عراق و سوریه هستند متوحش ساخته و آنها را وادار کرده است که بطور بی سابقه به استحکام رژیم های خود دست بزنند. دولت بغداد نسبت به حوادث ایران فوق العاده حساس است چرا که اکثریت ساکنان آن شیعه هستند در حالیکه گروهی که قدرت را در این کشور بدست دارد به یکی از بانفوذترین قبایل مسلمان سنی (تکریتی) تعلق دارد. باید توجه داشت که اماکن مقدس شیعه نیز در عراق قرار دارد. 

موضع سوریه با عراق فرق دارد‌‌. مقام های دمشق پس از آنکه در آغاز یک نوع روش بی طرفی نسبت به حوادث ایران پیش گرفتند سرانجام پشتیبانی خود را از مخالفان رژیم ایران بدون آنکه نام مخالفان مذهبی را به میان آورند اعلام کردند. اکثریت مردم سوریه از مسلمانان سنی تشکیل می شود اما علوی ها قدرت را در دست دارند و ارتش و حزب حاکم را کنترل می کنند. در حالی که سوریه در خط مقدم جبهه جنگ با اسرائیل قرار گرفته، نمی تواند خواستار سقوط رژیمی که تامین کننده اصلی نفت اسرائیل بود نباشد.

۲- مسکو - آسوشیتدپرس: با گسترش نا آرامی های ایران، مرزهای طولانی شوروی در آسیا در چند نقطه، حساس و بحرانی شده و توجه رهبران کرملین اینک بیش از هر وقت دیگر معطوف تحولاتی است که در ایران و ترکیه و حتی مرزهای پاکستان با افغانستان روی میدهد و به نظر کارشناسان مسائل سیاسی غرب، از جنگ جهانی دوم تاکنون چنین امری (گرفتاری سیاسی) در مسکو سابقه نداشته است. ترکیه و ایران و بعد از آنها مرزهای پاکستان و افغانستان مخصوصا که دولت اخیرالذکر با شوروی هم‌پیمان شده است قبلا هم نا آرامی هایی داشته بودند. مخصوصا که چین همسایه و رقیب بزرگ شوروی به تازگی با آمریکا رابطه سیاسی کامل برقرار کرده است و با این حساب شوروی در تمام مرزهای آسیایی خود با تحولات و دگرگونی هایی روبرو است که کمتر سابقه داشته و شاید برای شوروی قابل پیش بینی نبوده است. شوروی بیشتر از همه نگران ایران است. ایران که شوروی را از خلیج فارس یعنی آبهای گرم اقیانوس هند دور نگه داشته است دارای گروههای هم نژاد با ترکمن ها و آذربایجانی های شوروی است. ایران با آنکه هوادار غرب بوده اما به شوروی گاز طبیعی صادر می کند. و پیش بینی سیاست رژیم بعدی ایران با شوروی دشوار است. عاملی که کرملین باید در نظر داشته باشد نحوه رابطه مسلمانان آن کشور با تجدید حیات اسلامی در ایران و کشورهای همجوار است. باید توجه داشت که از هر ۷ نفر تبعه شوروی یکی مسلمان است و باید در نظر داشت که همواره تقویت اسلام باعث تضعیف کمونیسم می شود و نگرانی رهبران شوروی از همینجا باعث می شود.

تهیه و تنظیم: مصطفی رحیمی مشکله