پس از ۱۱ روز بی خبری؛ گزارشگر ویژه سازمان ملل رویت شد/ آلنا دوهان: در طول سفرم با کنشگران حقوق بشر و نمایندگان نهادهای مدنی دیدار داشتم
گزارشگر ویزه سازمان ملل که طی 11 روز گذشته هیچ خبری از او در رسانه ها منتشر نشده بود در نشست خبری امروزش مدعی شد: در جریان این سفر 12 روزه با تعدادی از نمایندگان دولت و اعضای آن، نمایندگان بخش بهداشت و سلامت، خیرین، نمایندگان نهادهای مدنی، کنشگران حقوق بشر، کسب و کار و.. جلساتی داشتم.
به گزارش دیده بان ایران؛ «آلنا دوهان» در پایان سفر ۱۱ روزه خود به ایران با هدف بررسی اثر تحریمهای یکجانبه بر بهره مندی از حقوق بشر در چارچوب تحریمهای یکجانبه اعمال شده بر کشورمان، نشست خبری با حضور خبرنگاران و نمایندگان رسانه های مختلف داخلی و خارجی برگزار کرد.
«کاظم غریب آبادی»، معاون امور بین الملل قوه قضائیه و دبیر ستاد حقوق بشر پیشتر در تشریح برنامه‌های سفر «آلنا دوهان»، گزارشگر ویژه سازمان ملل به ایران، گفته بود «سفر گزارشگر ویژه فرصتی است برای آشنایی وی با تاثیر مخرب تحریم‌ها بر مردم ایران.»
وی اظهار داشت: «پیرو درخواست گزارشگر ویژه برای سفر به ایران و پذیرش این درخواست از سوی ما، خانم دوهان از تاریخ ۱۸ اردیبهشت، سفری ۱۱ روزه به جمهوری اسلامی ایران خواهد داشت.»
معاون امور بین الملل قوه قضائیه همچنین گفته بود «ماموریت اصلی خانم دوهان، بررسی آثار منفی اقدامات قهری یکجانبه بر بهره مندی مردم از حقوق بشر است و در این راستا، دیدارهای مختلفی را با نمایندگاه دستگاه های دولتی، بخش خصوصی و سازمان های غیردولتی انجام خواهد داد؛ گزارشگر ویژه همچنین از برخی مراکز نیز بازدید به عمل خواهد آورد.»
لازم به توضیح است شورای حقوق بشر سازمان ملل در سال ۲۰۱۴ سازوکار گزارشگر ویژه بررسی آثار منفی اقدامات قهری یکجانبه بر بهره مندی افراد از حقوق بشر را طی قطعنامه به تصویب رساند؛ کشورهای غربی هر سال به این قطعنامه رای مخالفت میدهند.
آغاز نشست مطبوعاتی «آلنا دوهان» گزارشگر ویژه سازمان ملل
«آلنا دوهان»، در آغاز سخنانش با اشاره به اینکه آمریکا تحریمهای یکجانبهای را علیه ایران اعمال کرده، افزود: تحریمهای یکجانبه باعث نقض حقوق بشر میشود.
اهداف سفر گزارشگر سازمان ملل به ایران
«دوهان»، افزود «سفر من به جمهوری اسلامی ایران از هشتم تا ۱۸ ماه می ۲۰۲۲ با هدف جمع آوری اطلاعات درباره تاثیر تحریمهای یکجانبه بر بهره مندی این کشور از حقوق بشر انجام شد.»
گزارشگر سازمان ملل در بخش دیگری اظهار داشت که ایران در بازه زمانی طولانی مدتی هدف تحریمهای یکجانبه بوده است و آمریکا به ویژه ایران را با هدف ایزوله کردن این کشور از عرصه های بین المللی، هدف تحریمهای اقتصادی و مالی قرار داده است.
او گفت : در جریان این سفر 12 روزه با تعدادی از نمایندگان دولت و اعضای آن، نمایندگان بخش بهداشت و سلامت، خیرین، نمایندگان نهادهای مدنی، کنشگران حقوق بشر، کسب و کار و.. جلساتی داشتم.
در همین رابطه بخوانید:
تاریخ انتشار گزارش درباره آثار تحریم‌ها بر ایران
وی ادامه داد «امروز گزارش اولیه خود را در این باره ارائه میدهم و گزارش نهایی به شورای حقوق بشر سازمان ملل در سپتامبر ۲۰۲۲ ارائه میشود.»
قدردانی از دولت و ستاد حقوق بشر
گزارشگر سازمان ملل همچنین گفت «از دولت ایران و ستاد حقوق بشر برای تسهیل این سفر تشکر میکنم؛ همچنین از تمامی سازمانها، اعضای دانشگاهها و کسب و کارها که از این سفر حمایت کردند، تشکر میکنم.»
تشریح تاثیر تحریمهای یکجانبه آمریکا و غرب
«دوهان»، با بیان اینکه با تحریم‌ها موضوع تحصیل فرزندان پناهندگان و تامین سلامت آنها نیز تحت تاثیر قرار می گیرد، اظهار داشت «وقتی درآمد دولت بر اثر تحریم‌ها کم شده و نتواند صادرات انجام بدهد، موضوع های وابسته به این درآمدها متاسفانه آسیب می بینند.»
«آلنا دوهان»، افزود «تحریم‌ها باعث میشوند تا بخشی از خدمات نیز آسیب ببینند؛ مثلا در بحث صنایع دستی گفته میشود که ۹۰ درصد تولیدات صادر میشدند و اکنون این موضوع مورد آسیب قرار گرفته است.»
وی ادامه داد «برخی از خدماتی که به اتباع خارجی ارائه میشد بر اثر تحریم‌ها دچار مشکل شده، صنعت گردشگری دچار مشکل شده و فعالیت بانکها به مشکل خورده است.»
گزارشگر سازمان ملل در بخش دیگری با اشاره به اینکه تاثیر تحریم‌ها بر اقتصاد و همه مردم خواهد بود، گفت «من در گزارش کتبی، جزئیات را گفتهام و جزئیات بیشتر در گزارش نهایی به شورای حقوق بشر آمده است.»
واکنش به برخی فضاسازیها
«دوهان»، در بخش دیگری از این نشست خبری درباره برخی فضاسازیها درباره سفر وی به ایران، گفت «پیش از سفر من به ایران جریانی ایجاد شد که خواستار عدم سفر من به ایران بود؛ این جریان درصدد بود برای سفر من پیش شرط هایی تعیین کند؛ حتی دبیرکل سازمان ملل هم این موضوع را مطرح کردند که این موارد نباید بر سفر من تاثیری بگذارد.»
وی تاکید کرد «در واقع تجربه من نشان میدهد که کشورهای تحمیل کننده تحریم، مخالف اصلی سفرهای من هستند.»
تحریم‌ها ناقض حقوق بین الملل هستند
گزارشگر ویژه سازمان ملل در بخش دیگری افزود «تاثیر این تحریم‌ها وحشتناک بوده و آمار و ارقامی که من جمع کردم برای سفیر کشور اعمال کننده تحریم در کشور میزبان حیرت برانگیز بود؛ واقعیت این است که تاثیر این تحریم ها ناقض حقوق بین الملل است؛ من کارم را به مسائل سیاسی پیوند نمیدهم؛ من در جریان هستم که ایرانیانی که خارج از این کشور زندگی میکنند نیز تحت تاثیر این تحریم‌ها قرار گرفتهاند؛ تحریم اعمال شده علیه یک دو.لت نباید تا این حد گسترش پیدا کند؛ حتی اتباع دیگر کشورهای حاضر در کشور تحت تحریم به عنوان پناهنده تحت تاثیر قرار میگیرند.»
تاثیر تحریم‌ها بر بیماران خاص و داروها
«آلنا دوهان»، تاکید کرد «حتی بیماران خاص و داروهای خاص تحت تاثیر این تحریم‌ها قرار می گیرند؛ چرا باید بیماران نیازمند به داروهای خاص هدف تحریم‌ها قرار بگیرند؟»
تهیه گزارش درباره وضعیت کشورهای تحت تحریم
وی در بخش دیگری گفت «میتوان گزارشهایی را که درباره آثار تحریم‌ها تهیه کردهام، منتشر کنم و توجه جهانی را به این موضوع های حقوق بشری جلب کنم؛ متاسفانه هنوز چارچوب مشخصی برای اعمال تحریم های سازمان ملل و شورای امنیت وجود ندارد؛ بنابراین تهیه گزارش از وضعیت کشورهای تحت تحریم در این مسیر مفید است؛ هرچند اقدامهایی برای تهیه چارچوبهای مذکور انجام شده است.»
بررسی تحریمهای یکجانبه و ثانویه
گزارشگر سازمان ملل همچنین در بخش دیگری اظهار داشت «در مورد تاثیر احتمالی گزارش، باید بگویم که متاسفانه نمیتوانم تاثیری مستقیم در موضوع تحریمهای یکجانبه داشته باشم؛ من وظیفه دارم با ارائه مستندات و صحبت درباره این موضوع، آن را روشن کنم؛ اگر بتوانیم تحریم‌ها را وارد چارچوب قوانین بین الملل کنیم، کار مهمی انجام دادهایم؛ ما باید چارچوبی برای رسیدگی به تحریم های ثانویه ایجاد کنیم؛ به خاطر تحریم های ثانویه شرکت ها از تجارت با کشورهای هدف منصرف میشوند؛ در واقع مسئولیت من این است که این موضوع ها را مطرح و آگاهی ایجاد کنم.»
میزان خسارات ناشی از تحریم‌ها
«دوهان»، در بخش دیگری از این نشست خبری گفت «تعیین میزان خسارات وارد شده از تحریم‌ها یک کار فنی است؛ خود دولتها بهترین منبع برای چنین برآوردی هستند؛ رویکرد من این است که دولتها این آمار را جمع آوری و به جامعه بین المللی ارائه کنند.»
تاثیر تحریم‌ها بر کودکان
«آلنا دوهان»، همچنین با اشاره به اینکه مشاهده کودکان بیماری که رنج میبرند یا والدینی که امکان تامین داروی آنها را نداشتند برای من بسیار ناراحت کننده و تاثیر گذار بود، افزود «این قسمت از سفر من را بیشتر تحت تاثیر قرار داد.»
واکنش به خط خبری بنگاه خبرپراکنی بی بی سی و رویترز
وی تاکید کرد «وظیفه من این است که غیرقانونی بودن تحریمهای یکجانبه را بررسی کنم و ماموریت من محدود به همین امر است؛ نگاه به تحریمهای یکجانبه سیاسی است؛ رسانه هایی مانند بی بی سی و رویترز میگویند که این تحریم‌ها آسیبی به حقوق بشر نمیزنند اما متاسفانه آسیب های مذکور مورد چشم پوشی قرار می گیرند.»
تاثیر تحریم‌ها بر بیماران پروانهای
گزارشگر ویژه سازمان ملل در بخش دیگری ضمن اشاره به پیامدهای تحریمهای یکجانبه مانند تاثیر آن بر بیماران پروانهای، ابراز امیدواری کرد که گزارشهای وی و همکارانش و تلاش کشورهای هدف تحریمهای یکجانبه به تغییر شرایط در این باره منجر شود.
انتقاد از تاثیر تحریم‌ها بر موضوعات دانشگاهی
«آلنا دوهان»، در بخش دیگری با بیان اینکه در مورد تاثیر تحریم‌ها بر دانشگاهیان گزارشهایی به دستم رسیده، گفت «ژورنالهای بین المللی به دلیل تحریم‌ها مقالات ایران را رد میکنند.»
وی همچنین درباره تحریمهای ثانویه باید به جامعیت و اجرای آنها اشاره کرد.
«آلنا دوهان»، گزارشگر ویژه سازمان ملل در امر بررسی آثار منفی اقدامات قهری یکجانبه در پاسخ به سوال خبرگزاری میزان مبنی بر اینکه چه سازوکار بین المللی میتوان یافت تا وضع کنندگان تحریم ها را مورد تعقیب قضایی قرار داد و به نظر شما این گونه تحریم‌ها چه تاثیری بر صلح بین المللی دارند، گفت: در مورد مکانیسم بین المللی علیه وضع کنندگان تحریم های بین المللی می توان به نهادهای حقوقی اشاره کرد؛ به عنوان مثال ایران پروندهای در دیوان بین المللی دادگستری مطرح کرده است؛ در مورد تاثیر تحریم ها بر صلح بین المللی نیز باید بگویم که تحریم های یکجانبه تاثیر زیادی بر بحث صلح بین المللی داشتند؛ من از ایران نمونه نمی آورم بلکه به صورت کلی تر میگویم به دلیل مسائل اقتصادی مهاجرت افزایش می یابد، فقر در میان افراد گسترش می یابد و تهدیدهای امنیتی افزایش می یابند؛ در برخی موارد سازمان های تروریستی نیز از این شرایط استفاده می کنند؛ ابزارهای اصلی برای پیشگیری از تروریسم بین المللی به دلیل تحریم های یکجانبه در دسترس نخواهند بود.»
