دیپلمات باسابقه: روسیه به دلیل قرابتهایی که با مردم اوکراین دارد، نمیتواند از نیروی هوایی گسترده استفاده کند و کی اف را با خاک یکسان کند
استاد ژئوپلیتیک و کارشناس مسائل بینالمللی در مورد تجاوز روسیه و پوتین به اوکراین گفت: به نظر من پوتین آمادگی این را ندارد که مثل چچن، مثل افغانستان دوران مجاهدین، مثل سوریه و ... از نیروی هوایی گسترده استفاده کرده و شهرها را با خاک یکسان کند. روسیه به دلیل قرابتهایی که با مردم اوکراین دارد، نمیتواند دست به چنین کاری بزند. لذا تصور من این است که با توجه به مقاومت اوکراین الان پوتین به این نتیجه رسیده است، کییف را تصرف کند تا ارتش راضی شوند که دولت را در اوکراین تغییر دهند.
به گزارش دیده بان ایران؛ عبدالرضا فرجی راد، استاد ژئوپلیتیک و کارشناس مسائل بینالمللی در مورد دلایل به راه افتادن جنگ میان روسیه و اوکراین گفت: «زمینه رخداد جنگ میان روسیه و اوکراین توسط غرب فراهم شد. منظور از غرب صرفا آمریکا و انگلیس است. حتی اتحادیه اروپا نمیخواستند این جنگ رخ دهد که دلایل مختلف و متعددی دارد، از بحث انرژی تا کنترل توسعه روسیه در میان دلایل مطرح بوده و است. دولت اوکراین هم تمایل داشت برای توسعه به جناح غرب بپیوندد، این همراهی و همکاری را با غرب انجام داد. از سویی روسها مشکل جدی ژئوپولتیکی داشتند و آمریکا و انگلیس به دنبال این بودند که روسها را از لحاظ ژئوپولتیکی محاصره کنند و هر چه بیشتر به مرزهای روسیه نزدیک شده و در دراز مدت روسیه را از درون دچار بحرانهای ژئوپولتیکی، قومی و زبانی و ... کنند. بنابراین معتقدم که روسیه نمیخواست این جنگ اتفاق بیفتد. پوتین دنبال این بود که با تهدید بتواند کییف و زلنسکی را مجبور کند خواستههای روسیه را برآورده کند.»
او با اشاره به خواستههای روسیه توضیح داد: «خواسته روسیه هم این بود که اوکراین اعلام کند به ناتو نخواهد پیوست. درخواست دیگر پوتین این بود که دولتی در کییف سر کار بیاید که روابط نزدیک با روسیه داشتهباشد. همان طور که میدانید اوکراین یکی از جمهوریهای شوروی سابق است که از نظر فرهنگی، فکری، اقتصادی با روسیه نزدیک بود و با جمهوریهای دیگر به جا مانده از شوروی سابق متفاوت بود. در واقع جمهوریهای دیگر مثل ارمنستان، تاجیکستان، ازبکستان، آذربایجان و ... ملیتهای دست دوم بودند اما اوکراینیها که خیلی از آنها روسزبان هستند، مثل خود روسیه بودند. در واقع میتوان گفت که روسیه و اوکراین این جمهوریها را میچرخاندند. برای روسیه و سختتر برای پوتین که چنین سرزمینی که بزرگ است و منابع فراوان دارد، به اردوگاه غرب بپیوندد و امنیت روسیه را به خطر بیندازد.»
سفیر اسبق ایران در نروژ و مجارستان ادامه داد: «در چنین شرایطی پوتین نیروهایش را کنار مرزها نگه داشت که اوکراینیها بترسند و در واقع خواسته پوتین برآورده شود اما اتفاقا اروپاییها به ویژه آلمانیها در این زمینه تلاشهایی داشتند. اولاف شولتز، صدراعظم آلمان و امانوئل مکرون، رییسجمهوری فرانسه هم تلاش کردند که این اتفاقات رخ ندهد. تا حدودی هم زلنسکی، رییسجمهوری اوکراین راضی شد اما نهایتا با تماسهای تلفنی جو بایدن،رییسجمهوری آمریکا و بوریس جانسون، نخستوزیر انگلیس دوباره نظر رییسجمهوری اوکراین عوض شد و اعلام کرد که ما از خواسته خود که عضویت در ناتو است دست نمیکشیم. زلنسکی بعد از ابراز تمایل برای توافق با پوتین با این جمله زیر همه چیز زد و پوتین به این نتیجه رسید که حمله کند. البته نظر من این است که پوتین اشتباه کرد.»
فرجیراد در مورد راههای احتمالی تغییر وضعیت کنونی از جنگ به صلح نیز گفت: «هنوز هم راههایی وجود داشت که فشار بیاورد و با واسطههایی بتواند گفتوگویی با کییف را شروع کند. پوتین بدون تلاشهای کامل و جامع برای گفتوگو، جنگ را شروع کرد طبیعتا نه روسیه و نه اوکراین برنده این جنگ نیستند. اوکراین ویران میشود و بسیاری از زیرساختهایش را از دست میدهد. از طرفی اعتبار روسیه در داخل یک کشور برادر از بین رفته و معلوم هم نیست پای پوتین در این حمله در گل گیر نکند. علایمی ظاهر شدهاست که پوتین در اوکراین نمیتواند موفقیتی را که میخواهد به دست بیاورد. از طرفی هم فشارهای اقتصادی و تحریمی بینالمللی ممکن است کمر روسیه را بشکند.»
مدیرکل اسبق شورای راهبردی روابط خارجی در پاسخ به سوالی در مورد تداوم این جنگ و طولانی شدن آن نیز توضیح داد: «روسیه یکی دو بار درخواست داده که گفتوگو کند اما چون در داخل اوکراین کار با مقاومت پیش رفتهاست، اوکراینیها به روسیه جواب منفی دادند. آنها گفتند اگر مذاکرهای هم هست باید در راستای آتشبس باشد نه خواستههای پوتین. این نشان میدهد که غرب آنچه در اوکراین از نظر سیاسی در حال وقوع است را مدیریت میکند. به نظر من پوتین آمادگی این را ندارد که مثل چچن، مثل افغانستان دوران مجاهدین، مثل سوریه و ... از نیروی هوایی گسترده استفاده کرده و شهرها را با خاک یکسان کند. روسیه به دلیل قرابتهایی که با مردم اوکراین دارد، نمیتواند دست به چنین کاری بزند. لذا تصور من این است که با توجه به مقاومت اوکراین الان پوتین به این نتیجه رسیده است، کییف را تصرف کند و آنها به ویژه نظامیان راضی شوند که دولت را در اوکراین تغییر دهند و با پوتین به توافق برسند. تحلیل من از شرایط موجود و خواست پوتین این است اما به هر حال جنگ، جنگ است. اگر پوتین نتواند این خواسته را عملیاتی کند، طبیعتا جنگ خونینتری در پیش داشتهباشیم که مدتی ادامه پیدا کند و شرایط برای هر دو طرف سخت و سختتر میشود.»
منبع: مدارا