کارشناس ارشد سیاست خارجی: تا وقتی نماینده روسیه به جای ایران مذاکره کند ،ما هرگز نخواهیم فهمید در گفت و گوی روس ها با آمریکایی ها چه گذشته است

به گزارش سایت دیده بان ایران؛ دیاکو حسینی در اهمیت مذاکره مستقیم ایران و آمریکا گفت: ملاحظه ای که ایران داشت که مذاکره مستقیم انجام نمیدهد دو بعد داشت. اول اینکه این نوع گفتگو نوعی امتیاز دادن به طرف غربی محسوب می شد و هنوز هم این دیدگاه در محافلی وجود دارد. جنبه دیگر حقوقی بود که می گفت از آنجایی که امریکا از برجام خارج شده، مذاکرات ایران و امریکا تنها در قالب برجام انجام می شد و غیر از آن مذاکره معنایی ندارد و اگر ایران و امریکا به طور مستقیم مذاکراتی انجام دهند به معنای مشروعیت بخشیدن به حضور ایالات متحده در توافق هسته ای است. این دو استدلال علت اصلی مخالفتها بوده.نکته اینجاست که ما تصور می کردیم که اگر مذاکره مستقیمانجام بگیرد، هماهنگ کننده ای که اقای مورا باشد وظیفه انتقال پیام ها را برعهده دارد. این اتفاق نیافتاد و همانطور که انتظارش میرفت کشورها به صورت منفرد با امریکا وارد گفتگو شدند. در این نوع رایزنی مشکلاتی وجود دارد. از جمله اینکه میتواند مفاهیم و انتظارات ایران را تحریف کند و سوتفاهماتی ایجاد شود و یا مذاکرات بیش از اندازه طول بکشد. ما نمیدانیم در این مذاکراتی که ما در آن حضور نداریم چه حرف هایی زده می شود و چه داد و ستدهایی انجا میگیرد. به ویژه آنکه همه کشورهای درگیر در برجام، منافع مستقل از امریکا و تنش هایی با واشنگتن دارند. این ویژگی نباید از سوی ما مورد پذیرش قرار بگیرد چون منافع حیاتی ما و برداشته شدن تحریم ها را تحت نفوذ موضوعاتی قرار دهد که هیچ ارتباطی با ما ندارد.

وی افزود: آنچه رهبری به عنوان خط قرمز مشخص کردند عدم مذاکره مستقیم با امریکا خارج ازبرجام بود. شکل و شمایلی تعیین کردند. این ابتکار دیپلمات ها بود که باید راهی راپیدا می کردند که مذاکره مستقیم باشد و در عین حال به معنای مشروعیت بخشیدن به امریکا هم نباشد. برای مثال یکی از راه ها این است که شکل میز باشد که نمایندگان ۴+۱ و ایران در یک طرف میز به عنوان کشورهای عضو برجام بنشینند و امریکا به عنوان طرف بیرون ازبرجام درطرف دیگر میز. 

وی در پایان گفت: فرض کنیم که مذاکرات وین شکست بخورد، ما هرگز نخواهیم فهمید این شکست به خاطر ناسازگاری منافع ایران و امریکا بوده یا انتقال نادرست و ناقص مطالبات ایران و امریکا به یکدیگر یا رایزنی های پشت پرده. اگر قرار است مذاکرات شکست بخورد بهتر است ایران و امریکا شکست بخورند. اگر راه حلی برای دستیابی نبود حداقل اینکه می دانیم ما تلاش خود را کرده ایم و بعد شکست خورده ایم. مساله ای که روشن است اینکه به خاطر اختلاف شدید بین تهران و واشنگتن ایران مطالبات امریکا را نمی تواند بپذیرد. به طور متقابل امریکا هم نمی تواند تضمین های مورد نظر ایران را بدهد. حتی اگر برجام احیا شود در این شرایط از برجام ۲۰۱۵ ضعیف تر خواهد بود و دلیلی وجود ندارد که جمهوری خواهان وقتی به قدرت برسند آن را به هم نزنند. ما باید تلاش کنیم به توافق برسیم و وقت خود را صرف جزییاتی که میدانیم امکان پذیر نیست تلف نکنیم.مذاکره کنندگان در مخمصه تحقق شعارها از یک طرف و واقعیت های تلخ موجود از طرف دیگر گیر کنند. همین باعث می شود که آنها سراغ توافق نروند که منجر به زیر پا گذاشتن حرف های پیشین باشد. دولت دردوراهی قرار دارد. یک طرف طرفداران خودش است که از مسائل در زمین مذاکره اگاه نیستند و مساله دوم تامین منافع ملی که اقتضا می کند که ما به دنبال توافقی باشیم که به سرعت موفق شود و زمان لازم برای تنفس اقتصادی را برای ما ایجاد کند. بهتر از مذاکره کنندگان با این نگاه حلو بروند که برجام احتمالا عمر کوتاهی خواهد داشت و باید ایجاد شود تا مقداری فضا برای اقتصاد ایران باز کند تا مردم در داخل وضعیت بهتری را تجربه کنند.