نوذر شفیعی: طالبان معتقد است که قدرت از لوله تفنگ خارج می‌شود
یک کارشناس مسائل شبه قاره هند گفت: واقعیت این است که ایران یک بازیگر تاثیرگذار در افغانستان است اما تعیین کننده نیست. در نتیجه نه تنها ایران بلکه بسیاری از کشورهای همسایه نیز نمی‌توانند در این مسیر پادرمیانی کنند به خصوص اینکه طالبان خود را در آستانه پیروزی می‌داند.
به گزارش دیده بان ایران؛ نوذر شفیعی در پاسخ به سوالی در خصوص پیشروی طالبان در افغانستان و نقش آمریکا و ایران در کاهش تنش در این کشور با توجه به رابطه با طالبان، گفت: به طور کلی طالبان معتقد است که قدرت از لوله تفنگ خارج می‌شود، بنابراین اساسا استراتژی این گروه، یک استراتژی نظامی است. نکته دوم این است که طالبان یک گروه تمامیت‌خواه است یعنی به تقسیم قدرت راضی نمی‌شوند، مگر اینکه مجبور شوند و حتی زیر بار مذاکره نمی‌روند مگر اینکه مجبور شوند؛ بنابراین این دیدگاه کلی طالبان است.
وی ادامه داد: امروز زمینه برای نقش‌آفرینی طالبان فراهم شده یعنی آمریکا از افغانستان رفت و شرایط برای این گروه فراهم شد تا بتواند به اهداف خود برسد؛ در نتیجه امروز طالبان به هدف نخست خود که خارج شدن نیروهای آمریکایی از افغانستان بود، رسیده و حالا به دنبال تحقق خواسته دوم خود یعنی ساقط کردن دولت دست نشانده به زعم خود است که با تهاجمات فعلی به این خواسته نیز نزدیک شده‌اند.
وی افزود: در حال حاضر ممکن است آمریکایی‌ها تدبیری بیاندیشند که به اشکالی از دولت کابل پشتیبانی کرده و مانع از سقوط آن شوند اما اگر روند فعلی به همین شکل ادامه پیدا کند، سقوط دولت قطعی به نظر می‌رسد.
این کارشناس مسائل افغانستان در خصوص نقش ایران در این معادله نیز گفت: واقعیت این است که ایران یک بازیگر تاثیرگذار در افغانستان است، اما تعیین‌کننده نیست و من بعید می‌دانم تلاش‌های تهران برای حل بحران در این کشور به نتیجه‌ای برسد. به هر صورت در افغانستان گروه‌های مختلفی وجود دارد که نظر برخی نسبت به ایران مساعد و برخی نیز نظری نامساعد است. در نتیجه نه تنها ایران بلکه بسیاری از کشورهای همسایه نیز نمی‌توانند در این مسیر پادرمیانی کنند به خصوص اینکه طالبان خود را در آستانه پیروزی می‌داند.
شفیعی گفت: در خصوص نقش آمریکا در این بحران نیز سه نکته مطرح است؛ نخست اینکه برخی در افغانستان معتقد بودند که آمریکا باید خاک این کشور را ترک کند و خروج آمریکا از افغانستان این پیامد را به همراه داشت و این مساله در محاسبات واشنگتن نیز مطرح شده بود. نکته دوم نظم خروج نیروهای نظامی از افغانستان بود؛ چراکه این خروج بسیار غیرمسئولانه صورت گرفت و باید دولت آمریکا پیش از این ارتش افغانستان را به تجهیزات و مهارت‌های جدید مجهز می‌کرد البته شیوه عملیات‌های طالبان نامتقارن است و آن‌ها به نحوی بازی روانی را به پیش برده‌اند که با ورود به هر شهر برای مردم آن‌جا مسجل شده که شهر سقوط خواهد کرد، در نتیجه مقاومت قابل توجهی شکل نمی‌گیرد.
وی افزود: همچنین به نظر می‌رسد آمریکا سیاست «آشوب هدایت شده» را در دستور کار دارد به نحوی که شما می‌توانید افغانستان را در ناآرامی ببینید و اهداف دیگری را در این ناآرامی دنبال کنید که آسیب رساندن به ایران، روسیه و چین می‌تواند بخشی از این هدف باشد؛ چراکه آمریکایی‌ها گاهی تولید بحران، گاهی حل بحران و گاهی مدیریت بحران می‌کنند.
این کارشناس مسائل سیاست خارجی در خصوص احتمال همکاری پاکستان و ایران برای ایجاد گفت‌وگوهای بین الافغانی و در دست گرفتن ابتکار عمل در این حوزه گفت: بعید می‌دانم پاکستان در این زمینه قدم بردارد و حاضر به همکاری نیست مگر اینکه در شرایط اجباری قرار بگیرد. البته در زمان انفعال طالبان، پاکستان حاضر به همکاری بود اما وقتی طالبان در موضع قدرت قرار می‌گیرد، هرگونه ورود به مساله از سوی اسلام آباد منتفی است. / ایلنا
