رستم قاسمی: ایران امروز به یک رئیس جمهور نظامی نیاز دارد/ من متخصص تحریم‌ هستم/ برنامه ای برای کنارگیری به نفع یک نامزد ندارم

به گزارش دیده بان ایران؛ رستم قاسمی، وزیر سابق نفت و سپاه پاسداران است، در سیزدهمین انتخابات ریاست جمهوری این کشور داوطلب کاندیداتوری شده است، وی در مصاحبه اختصاصی با خبرگزاری «آناتولی ترکیه» درباره میزان مشارکت مردم در انتخابات می‌گوید: مردم ایران از شرایط موجود به ویژه شرایط اقتصادی گله‌مند هستند این یک واقعیتی است که نمی‌شود از آن فرار کرد.

مشروح این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید:

- سوال اولم را کاملاً انتخاباتی می‌پرسم، شما به چه دلیلی وارد عرصه انتخابات شدید و فکر می‌کنید چه کاری می‌توانید انجام دهید که دیگران نمی‌توانند؟
ما هر چهار سال یک بار انتخابات ریاست جمهوری داریم و برخی می‌آیند و خودشان را در معرض رای مردم قرار می‌دهند که این یک حسن هم هست. به هر حال هر کدام دارای یک توانمندی هستند. امروز کشور ما با یک مشکلاتی مواجه است که بیشتر آن مشکلات اقتصادی است. بر اساس نظرسنجی‌هایی که انجام دادیم بخش زیادی در پاسخ به این سوال که مشکلات شما چست یک بسته اقتصادی را نام بردند؛ اشتغال تورم و موضوعاتی که اقتصادی است. بالای 60 تا 70 درصد مردم در نظرسنجی‌ها این موضوع را گفتند. من کارنامه‌ای در دوران گذشته در حوزه اقتصادی دارم. می‌توانم به جرات بگویم که بعد از جنگ من در کارهای آبادانی و بازسازی مسئولیت داشتم، مثل صنعت، معدن، تجارت و یک مدتی هم وزیر بودم. حتی در حوزه دیپلماسی بین الملل به دلیل مسئولیتم در وزارت نفت روابط خوبی داشتم. در کل دو موضوع را خیلی جدی برای پاسخ به مشکلات ایران می‌دانم یک نگاه اقتصادی به لحاظ کارنامه‌ای، چرا که مردم برایشان باورپذیر نیست که بگویند انجام می‌دهم یا انجام می‌شود. من آنچه را که می‌شود به مردم بگویم این است که انجام داده‌ام. بنا براین اگر می‌گویم اشتغال را حل می‌کنم این بخش را تجربه کردم. در بخش صنعت کارنامه‌ای در دوره طولانی در دوران خدمتم وجود دارد همچنین یک دوره مسئولیت بزرگ‌ترین وزارتخانه اقتصادی ایران در دوره سخت تحریم‌های سازمان ملل، تحریم اروپا و تحریم‌های آمریکا را داشتم.

- آیا فکر می‌کنید مردم به نظامیان رای می‌دهند؟

نظامیان منع قانونی برای حضور در انتخابات ندارند. البته من که اصولاً خیلی ساختار نظامی در دوره خدمتی ندارم. البته که سردار سپاه هستم. حضور ما در ساختار نظامی برای دفاع از کشور و حضور در جنگ بود وگرنه در دانشگاه نظامی نبودیم. بلافاصله بعد از جنگ که کار بازسازی شروع شد کارهای عمران و آبادانی در قرارگاه خاتم که طولانی هم بود انجام دادم. اساساً نظامی‌ها آدم‌های منسجم و با ذهن منظم‌تری هستند. اقتصاد ایران امروز نیاز به اقتدار و ساز و کار دارد. تجربه‌اش هم در دنیا وجود دارد. آمریکا حدود 46 رئیس جمهور داشته 31 رئیس جمهور آمریکا نظامی بودند. جهش‌های بزرگ در دنیا در دوره نظامی‌ها آثار مشخصی دارد.
اعتقاد دارم امروز مردم ایران از حرف‌های سیاسی سیاسیون که چندین سال در این کشور حکومت داشتند و نتیجه عملکرد اقتصادی آنها وضعیت موجود است، خسته شدند. ما می‌توانیم تاثیرگذارتر باشیم.

- خوب ما می‌دانیم که کشورداری و حکومت در ایران بر اساس یک چارچوب مشخص و براساس برنامه انجام می‌شود ولی می‌بینیم که داوطلبان کاندیداتوری ریاست جمهوری می‌گویند مردم در این دوره می‌خواهند افراد جدیدی وارد سیاست شوند و دیگر به افراد گذشته اعتمادی ندارند. سوال من این است آیا با یک روش جدید قرار است مدیریت کشور در دست گرفته شود؟

حتما همینطور است ما کشور بسیار ثروتمندی هستیم و منابع طبیعی زیادی را در کشور داریم. از طرفی ژئوپلیتیک ایران بسیار خاص است و ما 14 همسایه داریم که به لحاظ توسعه اقتصادی می‌تواند بازار ایران را متحول کند و مردم را تحت تأثیر قرار دهد. من اعتقادم این است که یک دولت اقتصادی می‌تواند مشکلات ایران را حل کند و حتی دیپلماسی سیاسی باید به دیپلماسی اقتصادی تبدیل شود. من دو برنامه برای نجات اقتصادی ایران دارم یکی برنامه‌ای‌ است که بتواند بخشی از مردم ایران که امروز مشکلات جدی در زندگی شان دارند را بتوانیم به سرعت و منطقی حل کنیم تا از این شرایط نجات پیدا کنم و دوم اینکه ریل گذاری اقتصاد ایران را تغییر دهیم. ما رسیدیم به یک ایستگاهی که فکر می‌کنم اقتصاد را با مشکل روبرو کرده است و باید تغییر ریل ایجاد کنیم.

- در حال حاضر مشکلات اقتصادی و معیشتی در اولویت کشور است اما بر اساس آمارها می‌توانیم ارزیابی کنیم که در دولت اول آقای روحانی دولت یازدهم مشکلات اقتصادی کمتر در ایران وجود داشت و این را هم می‌توان با رای دوباره مردم به دولت آقای روحانی اثبات کرد. در دولت دوم شرایط اقتصادی ایران کاملاً تغییر کرد. می‌خواهم ارزیابی شما را بدانم شرایط حال حاضر تا چه حد تحت تاثیر از تحریم‌های آمریکا علیه ایران و خروج این کشور از برجام است؟

معمولاً در حوزه اقتصاد و لوکوموتیوی که در ریل اقتصاد در حال حرکت هستند توقفش آنی نیست اگر این لوکوموتیو خوب رانندگی نکند یواش یواش سرعتش کم می‌شود. سال 92 به بعد آمارهای ایران نشان می‌دهد که رشد و توسعه ایران در یک سراشیبی وجود داشته است حتی در حوزه صنعت. با خروج آمریکا از برجام شرایط نزولی اقتصاد ایران سرعت پیدا کرد.
امروز اگر تحریم‌های کشور برداشته شود من حتماً استقبال می‌کنم. بسیار خوب و عالی است. اما مقابله با تحریم یک کار تاکتیکی است. کار سخت و پر ریسکی است ولی باید انجام دهیم. کار سوم و اساسی این است که ما اقتصادمان را پایدار کنیم و آنهم بی اثر کردن تحریم‌ها است.
‌در دو سالی که من در وزارت نفت بودم و اوج تحریم‌های سه گانه بر علیه ایران وجود داشت اما بیشترین پیشرفت را در صنعت نفت داشتیم. هم لحاظ سرمایه گذاری هم به لحاظ پیشرفت فیزیکی. این در حالی بود که همه شرکت‌های خارجی از ایران رفتند و ما کار را به ایرانیان واگذار کردیم. ما وابستگی‌مان در صنعت نفت به خارج بسیار زیاد بود و بسیاری از تجهیزاتمان از خارج می‌آمد و دیگر به ما نمی‌فروختند. پیمانکاران و سازندگان ایرانی اینها را ساختند و همه چیز داخلی شد.
من به عنوان متخصص تحریم‌ها می‌گویم تحریم بی اثر نیست و بر روی اقتصاد کشور اثر دارد و این ظلمی است که آمریکایی‌ها به مردم ایران می‌کنند. اما همه مشکلات کشور ما از تحریم ها نیست. نیاز داریم یک دولت کارآمد و عملگرا بیاید و چرخ اقتصاد ایران را به راه بیندازد.

-آیا دولت به تنهایی توانایی این را دارد که مشکلات حال حاضر را حل کند چرا که بسیار گفته می‌شود دولت اختیارات کافی ندارد؟

ببینید این حرف‌ها را سیاسیون می‌زنند. ما یک قانون اساسی داریم و وقتی رئیس‌جمهور می‌خواهد بیاید و پا به این عرصه بگذارد اساساً باید قانون اساسی را مطالعه کرده باشد. اگر نوشته رئیس‌جمهور 15 درصد اختیار دارد چرا باید به مردم قول بدهد صد درصد مشکلات شما را حل می‌کنم؟ اگر شما قانون اساسی را نخواندید دروغ می‌گویید. اگر قانون اساسی را خوانده‌اید می‌دانی که چه میزان اختیار دارد. به نظر من در قوه مجریه اساساً دولت اختیارات زیادی دارد به ویژه در حوزه اقتصادی.

- مذاکرات وین در حال انجام است اگر فرض بگیریم مذاکرات به نتیجه برسد و برجام احیا شود و آمریکا به برجام بازگردد آیا امکان توسعه روابط ایران با آمریکا وجود دارد؟

مردم ما همواره یک بی اعتمادی نسبت به آمریکا دارند. متاسفانه آمریکایی‌ها می‌توانستند در این برجام اعتماد مردم ایران را جلب کنند. ولی مردم ایران شاهد بودند که امریکایی‌ها قابل اعتماد نیستند. برجام اتفاقی بود که آقای کری به عنوان وزیر امور خارجه آمریکا با پای شکسته حدود 20 روز در خارج از آمریکا و وقت گذاشت تا این توافق امضا شود و سازمان ملل هم تصویب کرد و توافق شد. منهای اینکه برجام در ایران منتقدین زیادی دارد ولی توافقی امضا شده، رئیس‌جمهوری آمد و گفت من از برجام بدون هیچ بهانه‌ای و هیچ تخلفی که آژانس از ایران گزارش نکرده بود خارج شد. آمریکایی‌ها به این سادگی برای مردم ایران مورد اعتماد هنیستند. آنها از یک قرارداد کاملاً بین المللی خارج شدند. به دنبال روابط با همه کشورهای دنیا به جز رژیم صهیونیستی هستیم. می‌خواهیم روابط متقابل و با عزت برای مردم ایران باشد. آمریکایی‌ها این بی اعتمادی را ثابت کردند ولی امروز هم می‌توانند برگردند. مسئولین گفته‌اند بدون قید و شرط همه تحریم‌ها را بردارند، ما برجام را ادامه خواهیم داد. وقتی آمریکایی‌ها به توافقات احترام بگذارند و روابط متقابل باشد فکر می کنم مشکلی برای روابط نباشد.

- اگر شما به عنوان سیزدهمین رئیس جمهور ایران انتخاب شوید چه برنامه ویژه‌ای برای ارتباط با ترکیه دارید؟ همچنین در سال‌های اخیر از هدف رسیدن به 30 میلیارد دلار در روابط تجاری دو کشور گفته می‌شد اما هرگز به این هدف نرسیدیم دلیل این مسئله را چه می‌دانید؟

ما با یک کشور بزرگ مثل ترکیه همسایه هستیم با تقریباً جمعیتی برابر و ژئوپلیتیکی به نوعی مشابه. ما ظرفیت‌های داریم که ترکیه ندارد و برعکس هم ترکیه ظرفیت‌ها و پتانسیل‌هایی دارد که ما نداریم. روابط ما با ترکیه می‌تواند روابطی بسیار منسجم در عین حال قوی و گسترده باشد. من هیچ مانعی برای روابط ایران و ترکیه نمی‌بینم و اعتقادی هم به آن ندارم که باید موانعی وجود داشته باشد. در دوره‌ای که خودم در وزارت نفت بودم، روابط بسیار خوبی با ترکیه برقرار شد. 30 میلیارد دلار حداقل میزان تجارتی است که می‌تواند بین دو کشور اتفاق بیفتد. ظرفیت‌های ایران نیازهای پتروشیمی، گاز، نفت و برق ترکیه و همچنین نیازهای ما از ترکیه می‌تواند تبادل تجاری تبدیل به یک عددی شود که حداقل 30 میلیارد دلار اتفاق بیفتد.

- اگر بخواهیم این مسئله را آسیب‌شناسی کنیم فکر می‌کنید چه دلیلی باعث شده دو کشور به این هدف نرسند؟

بخشی از این اتفاق به دلیل تحریم‌ها بود. اما ما چون مرزهای زمینی داریم اساساً تحریم بین دو کشور نمی‌تواند برقرار باشد و فکر می‌کنم نیازمند آن است نشست‌های مشترک برای آسیب‌شناسی و حل مسئله و ازسرگیری سطح تجارت دو کشور برگزار شود.

- در نگاه شما سیاست خارجی معطوف به غرب است یا به شرق؟

ما در ایران شعاری داریم با عنوان «نه غربی نه شرقی جمهوری اسلامی» البته بسیاری این برداشت اشتباه را دارند و فکر می‌کنند وقتی ما این را گفتیم یعنی با دنیا نمی‌خواهیم ارتباط داشته باشیم. اینطور نیست، این یعنی ما به بلوک شرق و بلوک غرب وابستگی‌ نداریم. جمهوری اسلامی ایران کاملاً یک کشور مستقل است ولی به ارتباط با همه دنیا نیاز داریم و دنیا به بازار ایران نیز احتیاج دارد. در گام اول اولویت با رابطه با همسایگان است در گام دوم با همه دنیا و کشور همسو و اسلامی است.

- در این 8 سال رابطه با همسایگان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

رابطه ما خوب نبوده است.

- در منطقه چالش‌هایی در کشورهای افغانستان، یمن و سوریه وجود دارد. ایده شما برای حل مشکل این کشور ها چیست؟ آیا فکر می‌کنید راه حل مشکل منطقه‌ دیپلماسی است یا میدان؟

روابط خوبی در کشورهای سوریه، افغانستان و یمن دارم. اما فرصت کالبدشکافی این مسئله نیست که بخواهم توضیح بدهم کجا اشراف وجود دارد و کجا مشکلاتی است. قاعدتاً درست‌ترین راه و کم هزینه‌ترین راه از طریق دیپلماسی است. البته این حرف‌ها را شاید هر کسی بزند ولی من اعتقاد دارم از طریق دیپلماسی قابل حل است. ما به دنبال این هستیم که کشورهای همسایه مانند مثل سوریه، عراق و افغانستان به جایی برسند که در صلح و امنیت زندگی کنند.

- جدای از مسائل اقتصادی، در حال حاضر کشور در شرایط خاص اجتماعی نیز قرار دارد. سوال من از شما اختصاصا این است آیا شما از این فضای اجتماعی که وجود دارد راضی هستید و یا قائل به محدود کردن و یا بازتر کردن فضا در اجتماع هستید؟

شما که با نظامیان و سیاسیون مصاحبه کردید نظر شما چیست؟

- به هر حال این مسئله وجود دارد که حرف‌های قبل از انتخابات و بعد از انتخاب شدن کمی با همدیگر متفاوت است.

اما ما نظامی‌ها که تا به حال بر سر کار نیامده‌ایم که مشخص شود حرف‌های ما تغییر می‌کند. اصولاً نظامیان آدم‌های تصمیم‌گیری هستند و در این حوزه شجاعانه تصمیم می‌گیرند و فکر منظم تری دارند. بسیاری از اتفاقات در دوره یک تفکر منسجم ممکن است بیفتد. می‌توانید یک تحقیقی داشته باشید در زمانی که من به عنوان یک سردار سپاه در وزارت نفت حضور داشتم آنجا کارمندان با تفکرات مختلف و با گرایش‌های سیاسی وجود دارد. اقلیت‌های دینی ارمنی و مسیحی نیز در وزارت نفت بودند و در سالروز تولد حضرت مسیح به صورت خانوادگی جشن برگزار و من را به عنوان وزیر دعوت می‌کردند. به هر حال آنها در جشن هایشان شرایط خاصی دارند فکر نمی‌کردند من به عنوان یک سردار سپاه به جشن آنها بروم و باهم شاد باشیم و برای آن سخنرانی کنم. ما اعتقاد داریم مردم ایران همه شهروند این کشور هستند و به موضوعات اجتماعی نباید به صورت سلبی نگاه کنیم.

- اگر بخواهم خیلی صریح بپرسم نظرتان درباره حجاب اجباری چیست؟

ما یک نقص‌هایی داریم که در سال‌های گذشته کار فرهنگی نکردیم. بارها در جاهای مختلف گفته‌ام ما باید کار فرهنگی می‌کردیم. خیلی از اتفاقات با زور نمی‌شود. اتفاق خوبی نمی‌افتد اما به هر حال یک قوانینی هم در کشور ما وجود دارد که باید به آن احترام گذاشت.

- کمتر از یک ماه تا انتخابات باقی مانده، مشارکت مردم را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

مردم ایران از شرایط موجود به ویژه شرایط اقتصادی گله‌مند هستند این یک واقعیتی است که نمی‌شود از آن فرار کرد. یک مقدار هم فضای کشور دیر انتخاباتی شد ولی امیدوارم مردم همانطور که قبلا در بزنگاهها حضور پیدا می‌کردند در انتخابات 1400 حضور داشته باشند. در گام اول حضور آنها مهم است همه مردم با همه تفکرات در پای صندوق‌های رای بیایند و مشارکت داشته باشند و اینکه چه کسی را می‌خواهند انتخاب کنند دست خودشان است.

- آیا رستم قاسمی در صورت تایید صلاحیت به نفع کاندیدای دیگری انصراف خواهد داد؟

فعلاً برنامه‌ای ندارم.

منبع: آناتولی