سردار دهقان: ما دشمن عربستان نیستیم/ حل مساله سوریه راه حل نظامی ندارد/ دستاوردهای بشری تنها برای روسیه، هند و یا چین نیست
نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: حل مساله سوریه راه حل نظامی ندارد. همانطور که گفتیم عراق، یمن و افغانستان هم راه حل نظامی ندارند. ما هیچ وقت راه حل نظامی را توصیه نمی‌کنیم. ما می‌گوییم احترام به خواست مردم همان چیزی است که منفعت و امنیت مردم را تامین می‌کند. مذاکرات باید سیاسی و البته سوری- سوری باشد. اینگونه نباشد که دیگران بیایند یک جریان مسلحی را نیابت کنند.
به گزارش دیده بان ایران؛ حسین دهقان، مشاور آیت الله خامنه‌ای، در صنایع دفاعی و وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح دولت یازدهم داوطلب کاندیداتوری سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری این کشور است.
این داوطلب نامزدی ریاست جمهوری معتقد است ایران و ترکیه شریک و رقیب یکدیگر هستند. وی گفت: «ما وجوه مشترک زیادی داریم. ولی حتما در عرصه منطقه‌ای و جهانی ترکیه رقیب ماست. این رقابت و همکاری باید متعادل شود.»
مشروح این مصاحبه را در ادامه می‌خوانید:
- یک نقل قولی از شما منتشر شد که گفته بودید «یک بار هم بگذارید نظامیان اداره کشور را در دست بگیرند؛ چه اشکالی دارد؟» اعلام کاندیداتوری شما بحث‌های زیادی داشت و بعد از آن هم دیدیم نظامیان دیگری مشتاق حضور در این عرصه شدند. نظرتان در این باره چیست؟
حالا اگر من خط شکنی کرده باشم و یک نوآوری در عرصه سیاست توانسته باشم به وجود بیاورم افتخار بزرگی برای من است. این بیان همان شخصیتی است که من دارم. یعنی هرجایی که دیگران فکر می‌کنند بن بست است و راه حلی وجود ندارد، نمی‌شود و یا می‌گویند نباید، بالاخره یک کسی باید ورود کند، فضا را در دست بگیرد و اوضاع را تغییر دهد.
من خودم را عنصر تحول گرایی می‌دانم که تحول خواهی‌ام صرفا ذهنی و روانی نیست، بلکه دارای عزم جدی برای اجرایی سازی است. لذا تصمیم گرفتم وارد این عرصه شوم، حالا اینکه دیگران تشویق و ترغیب شدند که بیایند، قاعدتا تصمیم خودشان است. من تصمیم را خودم گرفتم و به تصمیمم باور دارم.
- فکر می‌کنید مردم از یک رئیس جمهور نظامی استقبال می‌کنند؟
اگر مردم اقبال کنند، با مردم کاملا روراست و صادق و با تکیه بر خواست آنها کار خواهم کرد. عزم و اراده رئیس جمهور کافی نیست، رئیس جمهور به هر میزان هم که قوی باشد یک نفر است. این ملت است که رئیس جمهور را معنادار می‌کند. من به مردم محتاجم و به عنایت آنها نیاز دارم. چهره‌های تکراری، حرف‌های خیلی قلمبه و سلمبه و نشان دادن چهره‌هایی متفاوت از آدم‌های قبلی، فکر می‌کنم مشکلی از مردم حل نمی‌کند.
- شرایط کشور را جوری ارزیابی می‌کنید که به عنوان یک نظامی برای مدیریت آن ورود کنید؟
چرا من را فقط به عنوان یک فرد نظامی می‌بینید؟ یا چرا از جانب مردم می‌گویید که آیا به نظامی رای می‌دهند یا نه؟ من صرفا آدم نظامی نیستم، به صورت گسترده کار اجتماعی کردم. فعالیت جدی فرهنگی داشتم و بنگاه‌های بزرگ اقتصادی را مدیریت کردم.
- گفتید کشور به تغییر و تحول احتیاج دارد. مهمترین ایده‌ای که برای ایجاد تغییرات دارید در چه حوزه‌ای است؟
مشکلات کشور روشن است. دعوای داخلی، تنش‌های بی‌مورد بیرونی، عدم وجود عزم و اراده برای اداره کشور و نتیجه اینها می‌شود اینکه ما رشد اقتصادی نداریم، بیکاری داریم. تورم داریم و یک عدم آرامش روحی در فضای ذهنی جامعه ما حاکم است. ناامیدی که هر کسی با دیدن فرد کناری خودش به او القا می‌شود فضای مسمومی است که امکان کار را گرفته است.
در هر خانواده‌ای جوان تحصیلکرده بیکار است. پدر شرمنده تامین زندگی آنهاست، نظام هم باید شرمنده بیکاری آنها باشد چون دارند فقر را تجربه می‌کنند به جای اینکه آسایش داشته باشند، به اعتقاد من این شرمندگی برای کسانی است که در حوزه تصمیم گیری کشور هستند.
من می‌خواهم بگویم این شرمندگی را من می‌پذیرم. من شرمنده‌ام که می‌بینم جوان تحصیلکرده دارای استعداد مورد طلب بیگانگان، اینجا بیکار است و قادر نیست استعداد و توانایی‌اش را در خدمت جامعه بگذارد. این برای من شرمندگی دارد.
می‌خواهم بگویم ما در 32 سال بعد از جنگ همواره در حال تکرار راه‌های غلط رفته هستیم. فکر می‌کنیم اگر چهره‌ها را تکرار کردیم می‌توانیم وضعیت را درست کنیم. ما در حال خراب کردن دیگری و کاری که انجام داده است هستیم. هیچ وقت دنبال ساختن نیستیم. اگر به دنبال ساختن برویم به راه حل می‌رسیم.
- نکاتی که شما می‌گویید درست است، مسئولین هم اینها را می‌گویند اما وقتی پای کار می‌رسد می‌گویند؛ نشد، نگذاشتند کار کنیم، تحریم‌‌ها اجازه کار نمی‌دهند، کار شکنی می‌کنند و دولت آنقدر اختیارات ندارد. شما فکر می‌کنید کم کاری مسئولان بوده و از زیر بار مسئولیت شانه خالی می‌کنند؟
اتفاقا می‌خواهم بگویم انتخابات ریاست جمهوری 1400 باید نه به همه این حرف‌ها باشد. یعنی کسانی که تا به حال بودند و نکردند. بودند و می‌گویند نگذاشتند. در همه اجزا و تصمیمات کلان نظام حضور داشتند، قانون گذاشتند، سیاست تدوین کردند، می‌خواهیم بگوییم نه به همین است.
- یعنی شما منشاء بیشتر مشکلات داخلی را از درون کشور می‌دانید؟
من مبنای مشکلات را در داخل می‌بینم. اثر بیرونی را نفی نمی‌کنم. اگر جامعه را به عنوان یک موجود زنده فرض کنید، بدون ارتباط با بیرون قادر به ادامه زندگی نیست. هیچ موجود زنده‌ای بدون دیدن کسی که رقیبش است، دنبال توانمند شدن می‌رود؟ در همین انتخابات خودمان هستند کسانی که از 8 سال پیش مسابقه را شروع کردند. یک عده همه سیستم‌های تبلیغی و رسانه‌ای را در اختیار گرفته‌اند تا شخص مورد نظر را بنشانند.
- علاوه بر مسائل داخلی، اگر بخواهیم مشکلات سیاست خارجی ایران را بررسی کنیم، شما بزرگترین مساله را در چه حوزه‌ای می‌بینید؟
بزرگترین مشکل ما دشمنی آمریکا و برخی کشورهای همراهش در منطقه است. ما باید به گونه‌ای رفتار کنیم که اگر سطح منازعه ما در حد درگیری‌های آنچنانی است به تنش کاهش دهیم، اگر تنش وجود دارد به اختلاف برسانیم. اختلافات را هم برویم بنشینیم و حل کنیم. می‌شود دور کشور دیوار کشید و ارتباطی هم با هیچ گوشه دنیا نداشت. در این کشور زندگی هم می‌شود کرد. ولی هیچ کشوری اگر خودش را با پیوندهای جهانی قطع کند نباید انتظار رشد و توسعه داشته باشد.
ما حق داریم خودمان را از دستاوردهای بشری محروم کنیم؟ دستاوردهای بشری تنها برای روسیه، هند و یا چین نیست. ما باید با اتفاقات در دنیا خودمان را همراه کنیم. حق نداریم اجازه دهیم شکاف فناوری و پیشرفت بین ما و دنیا به وجود بیاید، چون یک کشور فقیر و عقب افتاده می‌شویم.
- در این میان به دنبال رابطه قوی با همسایگان هستید؟
بیش از قوی. قاعده همسایگی این است، همگان زمانی آرامش و امنیت دارند که این موضوع همگانی باشد. ما حتما باید اول با کشورهای همسایه خودمان، دوم با کشورهای اسلامی و بعد کشورهایی که می‌توانند در سطح جهانی با ما همکاری کنند، ارتباط داشته باشیم.
- بین روابط با همسایگان آیا نگاه ویژه‌ای به ترکیه دارید؟
ترکیه شریک و رقیب ماست. ما وجوه مشترک زیادی داریم. زمینه کاری بسیار فراوانی داریم. ولی حتما در عرصه منطقه‌ای و جهانی ترکیه رقیب ماست. این رقابت و همکاری باید متعادل شود.
- سوال دیگرم درباره عربستان است، پالس‌های مثبتی از این کشور در رابطه با ایران دیده می‌شود، شما به عنوان مشاور رهبر ایران در این باره چه نظری دارید؟
ما از این فضا به شدت استقبال می‌کنیم. ما اگر بتوانیم در منطقه مسائل‌مان را با عربستان حل کنیم، در کشورهای عربی و اهل تسنن می‌توانیم فضای متفاوتی را شکل دهیم. همیشه گلایه‌مان به مسئولان عربستان این بوده که نگاهشان به خارج از منطقه است. ما دشمن عربستان نیستیم. همسایه و هم دین هستیم. البته اتفاقاتی هم افتاد، آنطرف شیخ نمر را اعدام کردند، اینجا سفارت عربستان اشغال شد، اینها باید مدیریت می‌شد که این اتفاقات رخ ندهد.
- درباره مساله سوریه و روند مذاکرات آستانه، شما اساسا ادامه حضور ایران در سوریه را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
حل مساله سوریه راه حل نظامی ندارد. همانطور که گفتیم عراق، یمن و افغانستان هم راه حل نظامی ندارند. ما هیچ وقت راه حل نظامی را توصیه نمی‌کنیم. ما می‌گوییم احترام به خواست مردم همان چیزی است که منفعت و امنیت مردم را تامین می‌کند. مذاکرات باید سیاسی و البته سوری- سوری باشد. اینگونه نباشد که دیگران بیایند یک جریان مسلحی را نیابت کنند.
- اگر در نظر بگیریم حسین دهقان به عنوان سیزدهمین رئیس جمهوری ایران انتخاب شود، اولین چالشی که با آن روبرو هستید مساله مدیریت مقابله با کروناست. چه برنامه‌ای دارید و در حال حاضر مدیریت مقابله با این بیماری را در ایران چگونه ارزیابی می‌کنید؟
کرونا یک پدیده جهانی است و فقط راه حل جهانی می‌طلبد. اگر همه ملت‌ها و دولت‌ها یک عزم جدی برای مقابله با این ویروس گرفتند می‌شود کنترلش کرد. مساله دیگر مشکلی است که ما در بحران‌ها داریم. فرقی ندارد زلزله و سیل باشد یا بیماری. ما باید با تمرکز مدیریت کنیم. یک مرجع واحد باید مسئولیت قبول کند و همه کمک کنند. نکته دیگر بحث اطلاعات است، چند نوع واکسن در حال ساخت در کشور است اما هیچکدام نمی‌دانند دیگری در حال انجام چه کاری است.
همچنین مگر می‌شود ملت را رها کرد؟ بیاییم بگوییم ما که پول نداریم هر که می‌خواهد خودش واکسن بخرد. این وهن مردم است. کجای دنیا چنین حرفی زده شده است؟ حتی در آمریکا با آن اقتصاد آزاد، دولت از همه ظرفیتش برای تولید و تزریق واکسن رایگان استفاده کرد. اگر مدیریت در دست ما باشد تمام تمرکزمان را به کار خواهیم گرفت تا واکسن را از خارج تامین کنیم و ظرفیت همه مردم را برای مقابله به کار می‌گیریم. اگر قرار شد قرنطینه انجام شود هزینه‌اش را دولت باید بدهد. مگر می‌شود اصناف را تعطیل کرد و حمایت نکرد؟
- در این شرایط اقتصادی که دولت دارد آیا این امکان هست که به اصناف کمک کند؟
حتما وجود دارد. الان دارد پول چاپ می‌کند یا هر کاری می‌کند، به این افراد هم بدهد. حالا یک درصد تورم بیشتر شود. واکسن را تامین کنند من قول می‌دهم ظرف یک هفته همه ملت ایران را واکسن می‌زنم. کار سختی نیست.
- اگر شما انتخاب شوید، آیا در دولت شما شاهد فضای بازتر اجتماعی خواهیم بود؟ آیا آزادی‌های اجتماعی به وجود خواهد آمد؟
محدوده آزادی را قانون تعیین می‌کند. اگر قانون نقص دارد باید اصلاح کرد. قانون تنظیم‌گر محاسبات است. ما در مسائل اجتماعی و فرهنگ یک غایب بزرگ داریم که اعتماد به مردم است. مردم خودشان صلاح خودشان را بهتر می‌دانند. می‌خواهند اختیار داشته باشند سبک رفتاری و زندگی خودشان را انتخاب کنند. اگر مردم بدانند قانون برای عده کمی و به ضرر عده کثیری نیست از آن پیروی می‌کنند، اما مشکل آنجایی به وجود می‌آید که قانون برای یک افراد خاصی تنظیم شده است. مردم باید انتفاع خودشان را در قانون ببینند.
- این نگاه خیلی کلی است، اگر بخواهیم وارد مصداق‌ها بشویم خیلی از قوانین است که در دولت‌های مختلف به صورت سلیقه‌ای اجرا شده است، به عنوان مثال آزادی بیان مطبوعات، در یک دولت مطبوعات تا حدودی آزادی عمل داشتند اما در دولتی دیگر اینگونه نبوده است. در دولت شما مردم و مطبوعات چقدر امکان نقد خواهند داشت؟ نگاه شما چگونه است؟
نقد یک حق است. در دولت من بزرگترین مسئولیتی که از مطبوعات می‌خواهم این است که تمامی کنش‌های دولت را زیر ذره بین قرار دهند. اگر مردم را ناظر بر رفتار مسئولان بگذاریم فسادی در کار نخواهد بود. همه مشکلات اقتصادی ما ناشی از فساد است. ابزاری که می‌تواند اجازه ندهد این فساد مخفی بماند، رسانه‌ها هستند. امروز با فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی اتاق شیشه‌ای درست شده است. ما کافی است در دولتمان خودمان را از نگاه مردم مخفی نکنیم.
- درباره فضای مجازی گفتید که اتاق شیشه‌ای ایجاد کرده است، اما می‌دانیم شبکه‌های اجتماعی با محدودیت روبرو هستند. نظر شما درباره فیلترینگ چیست؟
ما اگر به مردم اعتماد داشته باشیم، خود مردم بهترین کسانی هستند که می‌فهمند زیان می‌بینند. مردم خواهند بود که از نظام خواهند خواست که جنبه‌های آسیب‌زای این فضاها را کنترل کند. ما به جای اینکه برای مقابله هزینه کنیم، باید برای توانمند سازی مردم هزینه کنیم.
- یعنی با تعیین تکلیف برای مردم مخالفید؟
کمک به مردم در انتخاب درست را حتما موافق هستم.
- مساله مهم دیگر درباره حضور زنان و اهل تسنن در کابینه است. می‌بینیم که این دو گروه را در جایگاه‌های بالا نمی‌بینیم یا کمتر هستند. چرا این اتفاق افتاده است؟
در قانون اساسی گفته نشده گروه، قوم یا مذهب خاصی حق ورود به جایی ندارند؟
- درست است. اما در عمل می‌بینیم این اتفاق نمی‌افتد.
ما می‌گوییم هر چه قانون اساسی حکم می‌کند همان است.
- اینکه تا به حال این اتفاق نیفتاده سوال است. آیا فرد شایسته‌ای نبوده است؟
چون در یک چرخه قرار داریم و می‌گوییم اگر کسی بخواهد به مسئولیتی برسد باید این تجربیات را داشته باشد. کسی که اساسا در این مسیر قرار نگرفته کی صاحب تجربه می‌شود؟ ما باید زنان را توانمند کنیم. اجازه حضور در همه عرصه‌ها بدون توجه به جنسیت بدهیم. نابرابری جنسیتی را برداریم.
منبع: آناتولی
