چرا ویروس کرونا در مردان علائم شدیدتری دارد؟

به گزارش سایت دیده بان ایران؛ ویروس کرونای چینی ترس و اضطراب شدیدی را در سراسر جهان به وجود آورده است. گرچه به نظر می‌رسد این ویروس جدید آسیب چندانی به یکی از گروه‌های آسیب‌پذیر، یعنی کودکان، وارد نمی‌کند ولی به نظر می‌رسد که مردان میان‌سال و سالخورده در معرض بیشترین خطر از جانب این ویروس هستند.

در همین هفته مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های چین، بزرگ‌ترین گزارش تحلیلی مشاهده شده تا امروز را درباره‌ی کروناویروس جدید ارائه داد. گرچه مردان و زنان به نسبت یکسانی به این ویروس آلوده شده‌اند، اما دانشمندان به این نتیجه رسیدند که نرخ مرگ و میر در مردان 2.8 درصد و در زنان 1.7 درصد است.

در دوران شیوع ویروس‌های سارس و مرس، که از خانواده‌ی کروناویروس‌ها هستند نیز مردان به نسبت بیشتری آسیب می‌دیدند. در سال 2003 در هنگ‌کنگ زنان بیشتری نسبت به مردان به ویروس مرس مبتلا شده بودند، ولی نرخ مرگ و میر در مردان 50 درصد بیشتر از زنان بود.

32 درصد از مردان مبتلا به “نشانگان تنفسی خاورمیانه” (مرس) جان باختند و در مقایسه نرخ مرگ و میر زنان 25.8 درصد بود. در طول شیوع آنفولانزای سال 1918 نیز مردان جوان بیشتری نسبت به زنان جوان جان باختند.

دانشمندان می‌گویند عوامل متعددی می‌تواند در این آمار نقش داشته باشد، برخی از آن‌ها بیولوژیکی و برخی دیگر مرتبط با سبک زندگی مردان است. در واقع، می‌توان گفت مردان از نظر پاسخ ایمنی به عفونت‌ها، از زنان ضعیف‌ترند.

سابرا کلین در دانشکده بهداشت بلومبرگ جان هاپکینز مشغول مطالعه‌ی تفاوت‌های جنسیتی در پاسخ به عفونت‌های ویروسی و همچنین در پاسخ به واکسینه شدن است. او در این باره می‌گوید:

ما این الگو را در بسیاری از عفونت‌های ویروسی راه تنفسی دیده‌ایم که مردان می‌توانند علائم شدیدتری داشته باشند. در ویروس‌های دیگر نیز چنین الگویی را دیده‌ایم و زنان در چنین شرایطی بهتر مقابله می‌کنند.

زنان همچنین پس از واکسینه شدن نیز پاسخ‌های ایمنی قدرتمندتری داشته و حافظه ایمنی بهتری نیز دارند که باعث می‌شود در برابر عوامل بیماری‌زایی که در کودکی با آن‌ها برخورد داشته‌اند مقاوم‌تر باشند.

دکتر جین کلیتن، مدیر بخش تحقیقات سلامت زنان در انستیتوی ملی سلامت آمریکا می‌گوید:

چیزی در سیستم ایمنی زنان وجود دارد که آن‌ها را قدرتمندتر می‌کند. البته این مسئله هزینه‌هایی هم دارد. زنان بسیار بیشتر در معرض بیماری‌های خودایمنی مانند روماتیسم مفصلی یا لوپوس قرار دارند، بیماری‌هایی که در آن‌ها سیستم ایمنی بیش از اندازه فعال است و به خود بدن حمله می‌کند.

دکتر کلیتن به این نکته اشاره می‌کند که 80 درصد مبتلایان به بیماری‌های خودایمنی را زنان تشکیل می‌دهند. دلایل اینکه زنان پاسخ ایمنی قدرتمندتری دارند به‌طور کامل مشخص نیست و تحقیقات در این زمینه در مراحل بسیار ابتدایی قرار دارد. یکی از فرضیه‌ها این است که سیستم ایمنی قوی‌تر زنان باعث احتمال بیشتر بقای فرزندشان می‌شود، فرزندان این آنتی‌با‌دی‌ها را از طریق شیر مادر دریافت می‌کنند و می‌توانند در سال‌های ابتدایی که سیستم ایمنی‌شان در حال رشد است بهتر با عوامل بیماری‌زا مقابله کنند.

عوامل بیولوژیکی دیگری نیز می‌توانند در این موضوع دخیل باشند، از جمله هورمون زنانه‌ی استروژن که به نظر می‌رسد در ایمنی بدن نقش دارد و این حقیقت که زنان دو کروموزوم X دارند در حالی که مردان یک کروموزوم X دارند.

در آزمایش‌هایی که بر روی موش‌ها انجام شده است، موش‌های نری که به ویروس سارس مبتلا شده بودند در معرض خطر عفونت بیشتری نسبت به موش‌های ماده بودند، این اختلاف با افزایش سن بیشتر می‌شد. موش‌های نر با اینکه در معرض خطر کمی برای ابتلا به سارس بودند به این ویروس مبتلا شدند، پاسخ ایمنی ضعیف‌تری داشتند و با سرعت کمتری توانستند این ویروس را از بدن‌شان دفع کنند. دکتر استنلی پرلمن، پروفسور میکروبیولوژی در دانشگاه آیووا که نویسنده‌ی اصلی این تحقیق است می‌گوید موش‌های نر آسیب ریوی بیشتری دیدند و نرخ مرگ و میر بالاتری داشتند.

دانشمندان با مسدود کردن هورمون استروژن در موش‌های ماده و همچنین حذف تخم‌دان‌شان متوجه شدند که نرخ مرگ و میر این موش‌ها بیشتر می‌شود در حالی که مسدود کردن هورمون مردانه‌ی تستوسترون در موش‌های نر هیچ تفاوتی ایجاد نکرد. این موضوع می‌تواند نشانگر این باشد که هورمون استروژن در حفظ ایمنی بدن نقش دارد.

دکتر پرلمن می‌گوید: این حالت اغراق‌شده‌ای از اتفاقی است که برای انسان‌ها می‌افتد. تفاوت بین مردان و زنان بسیار جزئی است، در موش‌ها این تفاوت شدیدتر است.

افراد در حال سیگار کشیدن در ورودی مرکز خریدی در پکن. برخلاف چیزی که تصویر نشان می‌دهد، نرخ کشیدن سیگار در مردان چینی بسیار بیشتر از زنان است.

عادت‌های مرتبط با سلامتی نیز می‌تواند نقش بزرگی در پاسخ‌های مختلف مردان و زنان به عفونت‌های ویروسی داشته باشد. چین بزرگ‌ترین جمعیت سیگاریان جهان را دارد و 316 میلیون چینی سیگاری هستند، که یک سوم جمعیت سیگاری‌های جهان  و 40 درصد مصرف تنباکوی جهان را شامل می‌شود. جالب اینکه فقط 2 درصد از زنان چینی سیگار می‌کشند در حالی که بیش از نصف مردان چینی سیگاری هستند.

همچنین مردان چینی درصد ابتلای بیشتری به دیابت نوع دوم و همچنین فشار خون بالا دارند، بیماری‌هایی که پس از ابتلا به کروناویروس به پیچیدگی‌های بیماری می‌افزاید. نرخ ابتلا به بیماری مزمن انسدادی ریه نیز در مردان چینی دو برابر زنان چینی است.

در ایالات متحده زنان فعالانه‌تر دنبال مراقبت‌های سلامتی می‌روند و برخی از مطالعات نشان داده‌اند این موضوع برای دانشجویان چینی ایالات متحده نیز صادق است.

دانشمندان چینی در مطالعات منتشرنشده‌ای تأکید کرده‌اند بیمارانی که بیماری‌شان دیرتر تشخیص داده شده است یا هنگام مراجعه به پزشک سینه‌پهلوی شدید داشته‌اند، در معرض خطر مرگ بالاتری قرار گرفته‌اند.

مطالعه‌ای درباره‌ی 4021 بیمار مبتلا به کروناویروس به تأثیر تشخیص زودهنگام این بیماری، به خصوص در مردان مسن تأکید می‌کند. مسئله‌ای که اغلب رعایت نمی‌شود و مردان با مرحله‌ پیشرفته‌تری از این بیماری به بیمارستان‌ها مراجعه می‌کنند.

ولی خارج از استان هوبئی چین که مرکز این بیماری است، الگوهای متفاوتی مشاهده شده است: این بیماری نرخ مرگ و میر بسیار کمتری دارد و مردان بسیار بیشتر از زنان به این بیماری مبتلا می‌شوند.

آکیکو ایواساکی، پروفسور ایمنی‌شناسی در دانشگاه ییل، می‌گوید مردان می‌توانند «حس اشتباهی درباره‌ مقاومت به این ویروس داشته باشند». او درباره‌ی دلیل تأثیرگذاری شدیدتر برخی از ویروس‌ها بر زنان مطالعه می‌کند.

متخصصان می‌گویند مطالعه‌ی درگیری زنان و مردان با این ویروس جدید برای دانشمندان و همچنین عموم مردم مهم است.

برای نمونه از ابتدای شیوع ویروس کرونای 2019، مقامات رسمی حوزه سلامت کشورها به اهمیت شستن دست‌ها برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری تأکید کرده‌اند. ولی بسیاری از مطالعات نشان داده‌اند که مردان، حتی مردانی که در بخش سلامت فعالیت می‌کنند، دست‌های خود را کمتر از زنان می‌شویند!

در انتها دکتر کلین می‌گوید: ما همواره این فرض را در نظر می‌گیریم که مردان و زنان از نظر بیولوژیکی و سیستم ایمنی پاسخ‌های یکسانی دارند، ولی در واقعیت می‌بینیم که این طور نیست.