رمزگشایی از مغز «مرد یخی»، انسانی که یخ نمی‌زند
بررسی فعالیت‌های مغزی مرد یخی نشان می‌دهد که تنفس خاص و غیرمعمول و همچنین وضعیت ذهنی او، مراکز کنترل اولیه فعال در نوسان حسی درد را که در ساقه مغز فوقانی قرار دارد، درگیر می‌کند.
دیده بان ایران: «ویم هوف» (Wim Hof) ورزشکار هلندی مشهوری با قدرتی فوق‌انسانی است که به «مرد یخی» شهرت پیداکرده است. او برای نمایش توانایی‌های مقاومت بدنش در برابر سرمای شدید، تکنیکی خاص را در تنفس به کار می‌برد که به تکنیک تنفس ویم هوف مشهور شده است. این تکنیک بر پایه اندیشه و مراقبه تومو (Tummo) از مکاتب بودائی، بدون هرگونه رفتار یا مراسم مذهبی آن استوار است.
هوف در حال حاضر در اواخر دهه ششم زندگی خود قرار دارد و سرگرم انواع شیطنت‌ها و بازی‌های بچگانه با یخ است. یکی از فعالیت‌های هوف که شهرت بسیار دارد، شرکت کردن بدون لباس در ماراتن‌های قطب شمال است.
قدرت فوق انسانی هوف تاکنون موردتوجه چندین مقاله علمی واقع شده و دانشمندان و پژوهشگران بسیاری روی بدن، روش تنفس و مغز او مطالعه و تحقیق کرده‌اند. در آخرین تحقیقات انجام‌شده، پژوهشگران به این نتیجه رسیده‌اند که شاید قدرت و کاری که بدن هوف انجام می‌دهد، به‌واسطه فعالیتی است که در مغز او صورت می‌گیرد.
هوف در وب‌سایت شخصی‌اش، توانایی‌های خود را به استفاده از یک روش و تکنیک خاص تنفسی غیرمعمول مرتبط می‌داند. البته در حال حاضر پژوهشگران علاقه‌مندند که این مسئله را از نظر فیزیولوژیکی موردبررسی قرار دهند؛ درحالی‌که مطالعات تاکنون روی نوع و قدرت دم و بازدم و به‌طورکلی تنفس هوف متمرکز بوده است.
به تازگی یک گروه تحقیقاتی از دانشگاه ایالتی وین (ایالات‌متحده آمریکا) تصمیم گرفت نقش مغز را در این قدرت فوق‌انسانی موردبررسی قرار دهد. آن‌ها در بررسی‌های خود به این نتیجه رسیدند که توانایی بدن هوف برای مقاومت در برابر چالش‌های حرارتی محیطی با سیستم عصبی خودکار (ANS) اداره می‌شود. همان‌گونه که از عنوان سیستم عصبی خودکار برمی‌آید، این ویژگی بسیاری از ویژگی‌های بدن را بدون خودآگاهی شخص تنظیم می‌کند.
به نظر می‌رسد که هوف، این بخش از سیستم عصبی بدن خود را هک کرده باشد؛ اما او چگونه این کار را کرده است؟ گروه پژوهشی برای به دست آوردن پاسخ این پرسش، از ام‌آر‌آی عملکردی (fMRI) برای نظارت بر فعالیت‌های مغزی و توموگرافی گسیل پوزیترون (PET) برای دنبال کردن روند فرایندهای متابولیکی بدن وی استفاده کردند.
در این آزمایش، ابتدا از هوف خواسته شد تا لباسی بپوشد که سرتاسر بدنش را بپوشاند؛ سپس گروه تحقیقاتی آب را در دمایی مشخص و تنظیم‌شده به بدنش تزریق کردند. در تمام این مدت روش تنفسی او با گروهی از افراد سالم شرکت‌کننده، مورد مقایسه قرار گرفت.
نتایج نشان داد که احتمالا هوف می‌تواند به‌طور آگاهانه، دمای پوست بدن خود را تنظیم کند و به‌طور بالقوه، دمای هسته درونی بدن خود را زمانی‌که در معرض سرمای شدید قرار می‌گیرد، افزایش دهد. محققان همچنین دریافتند تنفس غیرمعمول هوف، افزایش فعالیت سیستم عصبی و مصرف گلوکز را در عضلات بینابینی قفسه سینه او به همراه دارد و باعث می‌شود تا گرمای ایجادشده به بافت ریه‌ها برسد و درنهایت گرما از طریق خون در سراسر بدن پخش شود.
داده‌های پژوهشگران نشان می‌دهند که در این فعالیت‌ها، مغز نقش کلیدی ایفا می‌کند. درواقع تنفس خاص و غیرمعمول هوف و همچنین وضعیت داخلی ذهنی او، مراکز کنترل اولیه فعال در نوسان حسی درد را درگیر می‌سازد. آن‌ها دریافتند که این کنترل در ساقه مغز فوقانی صورت می‌گیرد.
در این پژوهش‌ها از مطالعاتی که سال ۲۰۱۴ (۱۳۹۳) بر تنفس هوف و تکنیک خاص او و مقایسه آن با دیگر افراد انجام شده بود نیز استفاده شده است؛ اما برای پی بردن به واقعیت کامل توانایی فوق‌انسانی هوف، به بررسی‌ها و مطالعات بیشتری نیاز است.
شرح کامل پژوهش اخیر و نتایج حاصل از آن در آخرین شماره مجله NeuroImage به چاپ رسیده و قابل‌دسترس است.
