بیمه ای که بار ورشکستگی آن را بودجه جاری کشور و جیب مردم بر دوش می کشد/ یک کارشناس بیمه:بیمه سلامت هزینه های عمرانی را جایگزین هزینه های جاری و بدهی های خود کرده است

دیده بان ایران - سپیده اجلالی: با توجه به نگاه ویژه رهبری به توسعه نظام بیمه سلامت کشور و تاکید ایشان در سیاست‌های کلی سلامت به موضوع سلامت و بیمه شهروندان و همچنین بر اساس ماده 38قانون برنامه پنجم توسعه، سازمان بیمه سلامت تشکیل شد.لازم به ذکر است که سیاست‌های کلی سلامت ابلاغی مقام معظم رهبری به همگانی کردن بیمه پایه درمان و پوشش کامل نیازهای پایه درمان توسط بیمه‌ها برای آحاد جامعه و کاهش سهم مردم از هزینه‌های درمان تاکید ویژه‌ای دارند و ایشان همواره براین موضوع اصرار داشته‌اند که بیمار جز رنجِ بیماری، دغدغه و رنج دیگری نداشته باشد. بر این اساس هدف از تشکیل سازمان بیمه سلامت نیز تحقق اهداف بلندی مانند عدالت محوری، ارتقای سطح کیفیت در ارائه خدمات سلامت، کاهش پرداخت از جیب بیمه‌شدگان، رفع همپوشانی بیمه‌ای و بسط و گسترش برنامه پزشک خانواده و نظام ارجاع در سراسر کشور بود. از این رو بر اساس ابلاغ اساسنامه تشکیل سازمان در تاریخ 22مرداد91 و بر اساس ماده 38 قانون برنامه پنجم توسعه، با تجمیع سازمان‌های بیمه‌گر کشور، سازمان بیمه سلامت ایران در تاریخ اول مهر سال 91 تشکیل شد تا به این ترتیب خدمات پایه سلامت به طور یکسان به تمامی مردم در قالب یک سازمان ارائه شود و همه جمعیت 75 میلیونی کشور از یک بیمه پایه‌ای درمان برخوردار شوند و دیگر فردی فاقد پوشش بیمه درمان در کشور نباشد.

 

برقراری عدالت اجتماعی در بخش سلامت، فعال‌سازی نظام ارجاع و پزشک خانواده و کاهش سهم مردم از هزینه های درمان به 30درصد را نیز می‌توان از مهم‌ترین اهداف بیمه سلامت برشمرد. اهدافی که طی چند سال از اجرایی شدن آن، در حال کم‌رنگ شدن بوده و حال قرار است بخش کمی از جامعه را نیز در برگیرد. با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید نیز با توجه به اهتمام، استراتژی و رویکرد سلامت محور دولت یازدهم فرصتی فراهم شد تا آحاد مردم از مزایای بیمه سلامت بهره‌مند شوند ؛ پس اجرای طرح بیمه همگانی سلامت رایگان از اردیبهشت سال 1393 آغاز شد که با اجرای این طرح تمامی افراد فاقد پوشش بیمه درمان ساکن در شهرهای بالای 20 هزار نفر جمعیت (روستاییان، عشایر و ساکنان شهرهای زیر 20 هزار نفر تحت پوشش بیمه درمان روستایی نسبت به ثبت نام برای اخذ دفترچه بیمه) با مراجعه به سامانه امید به سلامت نسبت به ثبت نام خود اقدام کردند و در این زمینه بسیاری از افرادی که تحت پوشش هیچ بیمه‌ای قرار نداشتند، امیدوار بودند تا هزینه کمتری برای بیماری خود و فرزندانشان بپردازند.

 

اما اینک بیمه سلامت در آستانه حذف شدن است؛ طرحی که قرار بود بیمه پایه‌ای برای جمعیت 75 میلیونی باشد و به دنبال آن نیز نظام ارجاع و پزشک خانواده بهتر اجرایی شود، اما جامعه هدف آن در حال کاهش و معطوف به اقشار کم درآمد و یارانه بگیران شده است و به نظر می‌رسد با اهداف بلند مدتی که قانونگذار برای تشکیل سازمان بیمه سلامت داشت، در حال فاصله گرفتن است، زیرا این روزها با اطلاعیه «بیمه سلامت در این مرکز پذیرش نمی‌شود» مراکز درمانی خصوصی مواجه هستیم.  

البته احتمال صحت داشتن این موضوع هنوز مشخص نشده است. در همین راستا و تشریح ابراهیم هاشمی، کارشناس بیمه، آن به خبرنگار دیده بان ایران گفت: طرح تحول سلامت که با آرمان ها و هدف های خاصیاز آن صحبت شد که در بر اساس آن مقرر شد بیماران در قبال درمان بیماری خود هزینه بسیار کمی را پرداخت کند. این طرح، بسیار طرح جامع و کاملی است اما در عمل این طرح به خوبی انجام نشد. دلیل آن همم می تواند یا به دلیل کم تجربگی و یا وارد نبودن بر اصول اداره نمودن آن، از اشکالات زیادی برخوردار است. 

 

وی ادامه داد: از زمانی که بیمه سلامت از وزارت رفاه جدا شد و به وزارت بهداشت منتقل شد و به اصطلاح بیمه سلامت شکل گرفت.. بدین ترتیب کسانی که هیچگونه بیمه ای نداشتند، بیمه سلامت آنها را پوشش دهد خدمات آن را در حوزه خصوصی به طور کامل از بین بردند. در واقع بیش از 90 درصد خدمات سرپایی کشور در بخش خصوصی است و تنها 10 درصد خدمات سرپایی در بخش و حوزه دولتی انجام می شود و این مسئله کاهش سرویس، خدمت و هزینه بسیاری را برای بیمه سلامت به دنبال دارد.

 

این کارشناس بیمه در رابطه با مشکل اصلی بیمه سلامت خاطرنشان کرد: هزینه اخذ شده از بیماران به بیمه سلامت بر می گردد و از آنجا یا به سمت بخش های خصوصی و یا به بخش های دولتی باید منتقل گردد. البته هزینه های منتقل شده به بخش های خصوصی به دانشگاه های علوم پزشکی سوق داذده می شود و مشکل اساسی از آنجایی نشات می گیرد که دانشگاه های علوم پزشکی به صورت هیئت امنایی درآمده اند و زمانی که این پول به دانشگاه منتقل می شود دیگر هیچ نظارتی بر روی آن وجود ندارد. به همین دلیل است که سهم دارو و تجهیزات، حقوق پرسنل داده نمی شود و به جای آن صرف هزینه های عمرانی و ساخت و ساز بیمارستان ها و علنی کردن آن است و همین موضوع باعث درهم ریختگی هدف اصلی بیمه سلامت می شود. 

هاشمی در پایان در خصوص به حداقل رساندن ضرر و زیان بیمه سلامت گفت: مهم ترین کاری که لازم است انجام گیرد این است که مجددا افراد ذی الحساب بازگردد، ضریب بودجه بیمه سلامت به صورت واضح روشن شود به طوری که معلوم شود چه میزان هزینه جهت دارو، پرسنل و تجهیزات لازم است که بودجه آن در نظر گرفته شود.