ارتورکسیا چیست؟ متخصص علائم و نکات مدیریت این اختلال تغذیه‌ای را توضیح می‌دهد
ارتورکسیا معمولاً با نیت‌های خوب شروع می‌شود، مانند بهبود سلامت کلی بدن، اما می‌تواند به یک وسواس مضر تبدیل شود. این وضعیت می‌تواند به افزایش اضطراب، افسردگی و احساس ناکافی بودن در صورت شکستن «قوانین» تغذیه منجر شود. در این مقاله به بررسی ارتورکسیا و روش‌های مدیریت آن پرداخته‌ایم.
به گزارش سایت دیده بان ایران و به نقل از انلی مای هلث؛ در دنیایی که به طور فزاینده‌ای بر سلامتی و تغذیه متمرکز است، خط بین سبک زندگی سالم و وسواس ناسالم در مصرف «غذاهای پاک» گاهی اوقات محو می‌شود. ارتورکسیا نوروووزا، اصطلاحی که در سال 1997 توسط دکتر استیون براتمن ابداع شد، الگوی تغذیه‌ای غیر طبیعی را توصیف می‌کند که با تمرکز شدید بر مصرف تنها «غذاهای خالص» یا «سالم» شناخته می‌شود. در حالی که هنوز به طور رسمی به عنوان یک اختلال تغذیه‌ای در DSM-5 شناخته نشده است، ارتورکسیا به دلیل شیوع رو به رشد و آسیب‌های احتمالی آن در جوامع سلامت روان و پزشکی در حال توجه است.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد ارتورکسیا، با زوبیا اسلام، استاد یار تغذیه و رژیم‌درمانی در دانشگاه شاردای نویدا گفتگو کردیم. او به ما توضیح داد که ارتورکسیا چیست، علائم رایج آن چیست و چگونه می‌توان این اختلال را مدیریت کرد. در اینجا آنچه که او با ما به اشتراک گذاشت آمده است.
ارتورکسیا چیست؟
ارتورکسیا با دیگر اختلالات تغذیه‌ای مانند آنورکسی یا بولیمیا در تمرکز خود متفاوت است. برخلاف تمایل به کاهش وزن یا تغییر شکل بدن، افراد مبتلا به ارتورکسیا عمدتاً نگران کیفیت و پاکیزگی غذای خود هستند. این وسواس می‌تواند به عادات غذایی محدودکننده‌ای منجر شود که بر زندگی روزمره، روابط و سلامت کلی تأثیر می‌گذارد.
علائم ارتورکسیا
علائم ارتورکسیا می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
• صرف زمان و انرژی زیاد برای برنامه‌ریزی و آماده‌سازی وعده‌های غذایی مطابق با قوانین سختگیرانه غذایی.
• اجتناب از غذاهای «ناسالم» به حدی که گروه‌های غذایی کامل مانند لبنیات، غلات یا چربی‌ها را حذف کند.
• احساس گناه یا اضطراب پس از مصرف غذاهایی که «ناپاک» محسوب می‌شوند.
• انزوا اجتماعی به دلیل عدم توانایی در خوردن وعده‌های غذایی تهیه شده توسط دیگران یا بیرون رفتن برای غذا خوردن.
• علائم فیزیکی سوءتغذیه، مانند خستگی، مشکلات گوارشی یا کاهش وزن غیر عمدی، به دلیل رژیم‌های غذایی بسیار محدود.
تأثیر روانی ارتورکسیا
در حالی که ارتورکسیا معمولاً با نیت‌های خوب مانند بهبود سلامت کلی آغاز می‌شود، می‌تواند به یک وسواس مضر تبدیل شود. این وضعیت می‌تواند به اضطراب، افسردگی و احساس ناکافی بودن منجر شود زمانی که «قوانین» غذایی شکسته شوند. در موارد شدید، ارتورکسیا می‌تواند به کمبودهای تغذیه‌ای و عواقب جدی جسمانی منجر شود.
نکات مدیریت ارتورکسیا
شناسایی ارتورکسیا اولین گام به سوی بهبودی است. اگر شما یا کسی که می‌شناسید با این اختلال دست و پنجه نرم می‌کنید، در اینجا چند استراتژی برای کمک به مدیریت آن آورده شده است:
1. کمک حرفه‌ای جستجو کنید
یک متخصص سلامت روان یا تغذیه که در اختلالات تغذیه‌ای تخصص دارد می‌تواند حمایت شخصی‌شده ارائه دهد. روش‌های درمانی مانند درمان شناختی-رفتاری (CBT) می‌توانند به حل الگوهای فکری که موجب ارتورکسیا می‌شوند، کمک کنند.
2. چالش کشیدن قوانین غذایی
شروع به شناسایی و سوال پرسیدن از باورهای غذایی سختگیرانه کنید. از خود بپرسید که آیا این قوانین مبتنی بر شواهد هستند یا ناشی از ترس. به تدریج غذاهایی که قبلاً از آنها اجتناب می‌کردید را دوباره وارد رژیم غذایی خود کنید، و تمرکز خود را به جای کمال‌گرایی بر تعادل قرار دهید.
3. تمرین خوردن آگاهانه
تمرکز خود را از «پاکیزگی» غذا به تجربه خوردن معطوف کنید. به طعم‌ها، بافت‌ها و علائم گرسنگی توجه کنید. خوردن آگاهانه می‌تواند به بازسازی رابطه مثبت شما با غذا کمک کند.
4. تنظیم اهداف سلامتی واقع‌بینانه
تلاش کنید که اهداف تغذیه‌ای قابل دستیابی و انعطاف‌پذیر تنظیم کنید که به سلامت کلی بدن اولویت دهند تا استانداردهای سختگیرانه.
5. بازسازی ارتباطات اجتماعی
خوردن معمولاً یک فعالیت جمعی است. با به اشتراک گذاشتن وعده‌های غذایی و شرکت در رویدادهای اجتماعی بدون محدودیت‌های شدید غذایی، ارتباط مجددی با دوستان و خانواده برقرار کنید.
6. آموزش درباره تغذیه
اطلاعات نادرست درباره غذا و سلامت می‌تواند موجب تشدید ارتورکسیا شود. به منابع مبتنی بر شواهد تکیه کنید یا با یک متخصص تغذیه مشورت کنید تا درک متعادلی از تغذیه پیدا کنید.
جمع‌بندی
بهبودی از ارتورکسیا شامل کنار گذاشتن عادات مضر و بازکشف لذت و انعطاف در خوردن است. این فرآیند به زمان، صبر و حمایت از عزیزان و حرفه‌ای‌ها نیاز دارد. با پرداختن به جنبه‌های روانی و جسمانی ارتورکسیا، می‌توانید رابطه سالم‌تری با غذا پیدا کرده و به رویکردی متعادل‌تر در سلامت جسمی و روانی دست یابید
