مراکز عرضه سیگار الکترونیک پلمب می شوند

معاون بهداشت وزارت بهداشت با اعلام مخالفت این وزارتخانه با تولید و فروش سیگار الکترونیک، گفت: وزارت بهداشت با مراکز عرضه سیگار الکترونیک برخورد می‌کند و در جهت پلمب این اماکن گام برداشته است.

 دکتر حسین فرشیدی در نشست خبری «هفته ملی بدون دخانیات» که صبح شنبه، ۵ خرداد در وزارت بهداشت برگزار شد، اظهار کرد: حادثه غمباری در هفته گذشته رخ داد، من به عنوان معاون بهداشتی وزارت بهداشت مفتخرم در دولتی خدمت می‌کنم که رییس‌جمهور در راه خدمت به خلق جان خود را فدا کرد. شهادت در راه خدمت به خلق با هیچ موردی که جنبه‌ مادی داشته باشد، قابل توصیف نیست. در عین حال هم به فرمایش رهبر معظم انقلاب، کشور همچنان به راه خود ادامه می‌دهد

وی درباره اقدامات دولت در حوزه دخانیات گفت: گزارش سازمان بهداشت جهانی درباره عملکرد جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۲۲ منتشر شد. این شاخصه‌ها یا رنگ‌های مختلف معرفی می‌شود و رنگ حوزه دخانیات ایران در سال ۲۰۲۲ قرمز بود، اما این شاخص در سال ۲۰۲۳ به رنگ نارنجی درآمد. این وضعیت با عملکرد دولت مانند افزایش مالیات بر دخانیات حاصل شده است.»

سالانه ۵۰هزار مرگ در کشور به دلیل دخانیات

معاون بهداشت وزارت بهداشت با بیان اینکه مضرات مصرف دخانیات بر هیچ‌کس پوشیده نیست، اظهار کرد: حتی افرادی که هدایت صنعت دخانیات را در دست دارند از مضرات مصرف محصولات دخانی آگاه هستند. بررسی‌ها بیانگر این است سالانه ۵۰هزار مرگ کشور ریشه در مصرف دخانیات دارد.

وی با بیان اینکه مصرف دخانیات سبب ضررهای مالی می‌شود، افزود: نه تنها مصرف‌کنندگان محصولات دخانی بلکه برای خرید محصولات دخانی هزینه پرداخت می‌کنند بلکه سیستم درمانی کشور نیز متحمل هزینه‌های مصرف دخانیات می‌شود. هزینه‌های درمانی مصرف دخانیات زیاد است؛ چرا که تمام سرطان‌ها ریشه در مصرف دخانیات دارند.

زمین‌های کشاورزی که به کشت توتون اختصاص داده شده است

فرشیدی با ببان اینکه هر نفر که به جمعیت سیگاری کشور اضافه می‌شود سبب بروز هزینه برای کشور می‌شود، افزود: متاسفانه بخشی از اراضی کشاورزی کشور به کشت توتون اختصاص داده می‌شود. در حالی که می‌توان از این زمین‌ها برای کشت محصولات کشاورزی و امنیت غذایی مردم استفاده کرد.

منافع برخی‌ها در گرو افزایش مصرف دخانیات

وی درباره دلایل افزایش مصرف دخانیات گفت: پرسش‌های متعددی درباره چرایی افزایش مصرف دخانیات مطرح می‌شود. بررسی‌ها بیانگر این است که منافع عده‌ای در گرو افزایش مصرف دخانیات است و به همین دلیل در جهت افزایش مصرف دخانیات گام برمی‌دارند.

قیمت پایین مصرف سیگار در ایران

معاون بهداشت وزارت بهداشت درباره مضرات مصرف سیگار اظهار کرد: نه تنها افرادی که سیگار مصرف می‌کنند بلکه افرادی که در مجاورت سیگاری‌ها قرار می‌گیرند نیز تحت تاثیر مضرات آن قرار می‌گیرند. مجمع جهانی سازمان بهداشت جهانی با موضوع مصرف دخانیات طی چند روز آینده برگزار می‌شود. متاسفانه قیمت محصولات دخانی در کشور پایین است. بررسی‌ها بیانگر این است قیمت یک پاکت سیگار در کشور سوئیس حدود ۱۳ یورو است اما گران‌ترین سیگار که در کشور ما عرضه می‌شود ۲۵۰ هزار تومان قیمت دارد.

چرا اجازه گران شدن سیگار را نمی‌دهند؟

فرشیدی با انتقاد از قیمت سیگار و مالیات محصولات دخانی گفت: قیمت پایه و مالیات بر سیگار در کشور پایین است؛ در حالی که نرخ مالیات بر محصولات دخانی باید ۴ برابر قیمت مصرف کننده باشد. چرا اجازه گران شدن سیگار را صادر نمی‌کنند؟ متاسفانه مصرف دخانیات می‌تواند منجر به سرطان ریه شود و این سرطان از منظر درمانی بسیار هزینه‌بر است. اگر یک فرد مبتلا به سرطان شود شاید حتی مجبور شود خانه خود را برای هزینه‌های درمانی بفروشد؛ سیاست وزارت بهداشت پیشگری از بیماری‌ها است.

زنان و جوانان؛ هدف تبلیغات فریبنده صنایع دخانی

وی با بیان اینکه صاحبان صنایع دخانی نوک پیکان تبلیغاتی خود را به سمت جوانان و زنان نشانه گرفته‌اند، اظهار کرد: شکل و شمایل مصرف محصولات دخانی طی ۱۰ سال گذشته تغییر کرده، به نحوی که صاحبان صنایع نوک پیکان تبلیغاتی خود را به سمت زنان و جوانان نشانه گرفتند و از هر روشی برای افزایش مصرف دخانیات در میان این گروه‌ها استفاده می‌کنند.

تبلیغ سیگار در شبکه نمایش خانگی

فرشیدی با بیان اینکه مصرف سیگار در شبکه نمایش خانگی تبلیغ می‌شود، افزود: سریال‌هایی که در صدا و سیما و شبکه نمایش خانگی پخش می‌شوند در جهت ترویج محصولات دخانی گام برمی‌دارند. به طور قطع، مصرف محصولات دخانی در سریال‌ها سبب افزایش مصرف محصولات دخانی می‌شود. اگرچه ما باید در مسیر کاهش مصرف محصولات دخانی گام برداریم، اما محصولات نمایشی در جهت مصرف سیگار گام برداشته‌اند.

وی با بیان اینکه سازمان بهداشت جهانی «حفاظت از کودکان درباره مداخلات صنعت دخانیات» را به عنوان شعار سال ۲۰۲۴ معرفی کرده است، اظهار کرد: ۱۱ خرداد به عنوان روز جهانی بدون دخانیات معرفی شده است. همچنین وزارت بهداشت در کنار سازمان جهانی بهداشت، شعار «حفاظت از کودکان و نوجوانان در برابر دخانیات؛ حق و مسئولیت همگانی» را به عنوان شعار هفته ملی بدون دخانیات ر نظر گرفته‌ است.

افزایش قیمت؛ راهکاری برای کنترل مصرف دخانیات

معاون بهداشت وزارت بهداشت با بیان اینکه پیشگیری از مصرف دخانیات باید به هر روشی انجام شود، افزود: میزان مرگ و میر سالانه ناشی از مصرف دخانیات در کشور معادل ۵۰ هزار نفر است. هنگامی که میزان مرگ و میر ناشی از مصرف دخانیات و بیماری‌های ناشی از مصرف دخانیات را در کانون توجه قرار می‌دهیم باید به اهمیت موضوع کنترل مصرف دخانیات توجه کنیم. باز هم تاکید می‌کنم پیشگیری از افزایش مصرف دخانیات باید به هر روشی انجام شود؛ افزایش قیمت سیگار می‌تواند راهکاری برای کنترل مصرف محصولات دخانی باشد چنانچه در کشورهای دیگر نیز تاثیر گذاشته است. هنگامی که یک شخص بداند حدود نیمی از حقوق ماهانه خود را برای مصرف سیگار بپردازد از مصرف آن خودداری می‌کند.

وی با بیان اینکه دو مولفه «آموزش» و «فرهنگسازی» در پیشگیری از مصرف دخانیات اثر دارند، خاطرنشان کرد: مصرف سیگار در شبکه‌های مجازی به هر طریق ممکن اتفاق می‌افتد اما آموزش و فرهنگ‌سازی می‌تواند در پیشگیری از مصرف دخانیات نقش داشته باشد. علاوه بر فرهنگ سازی مناسب محصولات دخانی باید با قیمت زیاد به فروش برسد.

اقدام وزارت بهداشت برای پلمب مراکز عرضه سیگار الکترونیک

فرشیدی با بیان اینکه وزارت بهداشت با فروش، عرضه و تولید سیگار الکترونیک مخالف است، اظهار کرد: مضرات سیگار الکترونیک از سیگارهای کلاسیک بیشتر است. سیگارهای الکترونیک که توسط مراکز عرضه کننده محصولات دخانی به فروش می‌رسند، قاچاق هستند. وزارت بهداشت با مراکز عرضه سیگار الکترونیک برخورد می‌کند و در جهت پلمب این اماکن گام برداشته است. وزارت بهداشت، برخی مراکز فروش سیگار الکترونیک را طی چند روز گذشته پلمب کرده است.

زیر بار صدور مجوز تولید سیگار الکترونیک نمی‌رویم

وی ادامه داد: وزارت بهداشت زیر بار صدور مجوز تولید محصولات سیگار الکترونیک و محصولات دخانی نوپدید نمی‌رود. برخی افرادی که خواهان تولید سیگار لکترونیک هستند اظهار می‌کنند وزارت بهداشت با شعار سال یعنی جهش تولید مخالف است اما ما در وزارت بهداشت با جهش تولید مخالف نیستیم بلکه با تولید محصولاتی که مضر سلامتی است مخالفت می‌کنیم.

فرشیدی درباره افزایش مالیات بر محصولات دخانی گفت: مخالفان افزایش مالیات محصولات دخانی بر این باور هستند که افزایش مالیات سبب قاچاق می‌شود اما باید گفت قاچاق هیچ ارتباطی با افزایش مالیات ندارد.

نتایج اولیه طرح مطالعاتی قلیان اکسیژن

معاون بهداشت وزارت بهداشت در پاسخ به پرسشی درباره طرح مطالعاتی قلیان اکسیژن گفت: دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، طرح تحقیقاتی قلیان اکسیژن را ارائه کرده است و این طرح با هدف کنترل مصرف دخانیات در حال اجرا است. طرح مطالعاتی قلیان اکسیژن در ۱۰ استان کشور در حال اجرا است. اگرچه نتایج نهایی این مطالعه مشخص نشده ما نتایج گزارش اولیه خوب است و این قلیان وابستگی ایجاد نمی‌کند. اگر نتایج این مطالعه مثبت قلمداد شود قلیان اکسیژن جایگزین قلیان دخانی می‌شود.

وی در پاسخ به پرسش ایسنا مبنی بر اینکه چه میزان بودجه مالیات بر دخانیات به وزارت بهداشت تخصیص یافته، اظهار کرد: سال گذشته، مبلغ ۱۰ همت از محل مالیات محصولات دخانی برای وزارت بهداشت در نظر گرفته شده بود اما این مبلغ پرداخت نشده است. پرداخت مالیات می‌تواند بخش زیادی از خدمات درمانی و نظام بهداشتی کشور را پوشش دهد.

فرشیدی در پاسخ به پرسشی درباره افزایش تعداد کارخانه‌های تولید کننده سیگار گفت: متاسفانه کارخانه‌های تولیدکننده محصولات دخانی از تولیدات خود گزارش دقیقی ارائه نمی‌دهند و به همین دلیل نرخ مالیات پرداختی آنها از واقعیت کمتر است. این شرکت‌ها با استفاده از روش‌های تبلیغاتی متفاوت توانستند در جهت افزایش مصرف دخانیات گام بردارند.

وی با بیان اینکه قانون جامع دخانیات تصویب شده، افزود: اگرچه در زمینه کنترل دخانیات دارای قانون خوبی هستیم اما این قانون به درستی اجرا نمی‌شود. وزارت بهداشت با سازمان‌ها و ارگان‌های متفاوتی در زمینه کنترل دخانیات همکاری می‌کند اما نرخ پایین محصولات دخانی در افزایش مصرف نقش دارد. به طور مثال، وزارت بهداشت با همکاری نیروی انتظامی در جهت جمع‌آوری قلیان‌های اماکن تفریحی یکی از سواحل گام برمی‌دارد.

فرشیدی درباره پایین بودن نرخ محصولات دخانی گفت: اگرچه محصولات دخانی گران شده اما این افزایش قیمت با افزایش قیمت برخی از کالاها مانند گوشت نیست. آمار و ارقامی که در صنعت دخانیات وجود دارد بسیار وحشتناک است و با یک سیستم خطرناک مواجه هستیم. نرخ مالیات و قیمت سیگار باید به نحوی باشد که عامل بازدارنده به حساب آیند، اما نرخ کنونی محصولات دخانی و مالیات این محصولات بازدارندگی ایجاد نمی‌کند. سیگار و توتون نباید به عنوان محصولات سبد خانوار به حساب آیند.

استعمال دخانیات در سنین پایین

معاون بهداشت وزارت بهداشت با بیان اینکه مصرف محصولات دخانی در سنین پایین مشاهده می‌شود، اظهار کرد: صنایع دخانی به دنبال کاهش سن مصرف محصولات دخانی هستند؛ چرا که سود بیشتری از آن خود می‌کنند. محصولات دخانی به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر سلامتی اثر می‌گذارد. به طور مثال، ۲.۵ زوج نابارور در کشور حضور دارند؛ ناباروری یکی از عوارض مصرف دخانیات محسوب می‌شود.

فرشیدی با بیان اینکه خانواده‌ها باید از مضرات مصرف سیگار آگاه باشند، افزود: مصرف سیگار در محیط خانه سبب می‌شود که دود محصولات دخانی در خانه بماند و موجب بروز عوارض ناشی از مصرف محصولات دخانی شود.

فروش محصولات دخانی در فروشگاه‌های زنجیره‌ای، ممنوع

معاون بهداشت وزارت بهداشت با بیان اینکه برخی خواهان فروش محصولات دخانی در فروشگاه‌های زنجیره‌ای هستند، اظهار کرد: وزارت بهداشت با فروش محصولات دخانی در فروشگاه‌های زنجیره‌ای مخالف است. ما در وزارت بهداشت با مسائلی مانند فروش و عرضه سیگارهای الکترونیکی، فروش سیگار در فروشگاه‌های زنجیره‌ای مخالف هستیم؛ اگر مخالفت‌های وزارت بهداشت صورت نمی‌گرفت شرایط بسیار بدتر می‌شد.

وی با بیان اینکه صنایع دخانی از روش‌های تبلیغاتی جدید برای افزایش مصرف دخانیات استفاده می‌کنند، اظهار کرد: ما باید از روش‌های جدید برای مبارزه با مصرف دخانیات استفاده کنیم و در این میان رسانه‌ها نقش بسزایی دارند. وزارت بهداشت در جهت کاهش مصرف دخانیات اقدامات متعددی انجام داده است اما با کارهای فرهنگی می‌توان میزان مصرف را به میزان بیشتری کاهش داد.

معاون بهداشت وزارت بهداشت با بیان اینکه آموزش در پیشگیری از مصرف دخانیات بسیار نقش دارد، خاطرنشان کرد: اقدامات متعددی در زمینه آموزش در چند استان انجام شده است. دبیرخانه کنترل دخانیات وزارت بهداشت نیز اقدامات خوبی را انجام داده است؛ به نحوی که ایران در میان کشورهای منطقه از منظر مصرف محصولات دخانی شرایط بهتری دارد. ما در وزارت بهداشت به فکر آینده هستیم و باید شرایطی ایجاد کنیم که شرایط مصرف محصولات دخانی در کشور بدتر نشود.