یک روان درمانگر: کودکان و نوجوانان با مشاهده اخبار مربوط به خشونت، دچار اضطراب و بیاعتمادی نسبت به دنیا میشوند/ رسانهها از انتشار جزئیات و پخش مستقیم تصاویر جنایات پرهیز کنند
اولین قدمی که فرد باید در مواجهه با چنین اخباری بردارد، این است که خود را در جستجو و واکاوی خبر و مسائل تبعی مربوط به آن، محدود کرده و بازه زمانی مشخصی روزانهای را برای آن در نظر بگیرد. قدم بعدی هم این است که وقتی خبر بد یا خشونتباری را میبینیم تا حدی از اخبار فاصله بگیریم تا آن داده اولیه در مغزتان پردازش شود. معاشرت با افرادی که احساس امنیت به شما میدهند را هم باید در چنین شرایطی افزایش دهید.
به گزارش سایت دیده بان ایران؛ به رغم گذشت چند روز از انتشار خبر و تصاویر مربوط به جنایت تلخ اهواز و قتل فجیع مونا حیدری ۱۷ ساله توسط همسرش، آثار و تبعات منفی وایرال شدن تصاویر مربوط به این جنایت شنیع، همچنان در میان افکار عمومی آشکار بوده و به نقل محافل عمومی و رسانهای بدل شده است.
عاطفه کماللو، روانپزشک متخصص و رواندرمانگر در گفتگویی، ضمن اشاره به آثار و پیامدهای این مسئله در جامعه و بخصوص در میان کودکان و افراد خردسال، اظهار داشت: پیشتر، نگرانی حول محور این بود که وقتی فردی به تماشای صحنههای حاوی خشونت بپردازد، انگیزه اقدام به خشونت برای او افزایش پیدا کند. در حال حاضر اما، تحقیقات کارشناسان نشان داده که وقتی شما اخبار و تصاویر اینچنینی را به تماشا بنشینید، این مسئله بر ذهنیتتان از دنیا و جهان پیرامون تاثیر منفی جدی خواهد گذاشت.
وی افزود: این تئوری میگوید؛ وقتی شما به تماشای تصاویر خشونتآمیز بپردازید، تصور خواهید کرد که دنیا از آنچه تصور میکنید، بدتر بوده و جای خطرناکی برای زندگی است. این مسئله، حتی میتواند باورهای منطقی افراد بزرگسال را هم تغییر دهد. به دنبال این مسئله، افسردگی، اضطراب، مصرف مواد مخدر و سایر تبعات سنگین اینچنینی دور از ذهن نخواهد بود.
کودکان و نوجوانان با مشاهده اخبار مربوط به خشونت، دچار اضطراب و بیاعتمادی نسبت به دنیا میشوند
این رواندرمانگر، تصریح کرد: در کنار این مسئله، کودکان و نوجوانان با آثار منفی به مراتب جدیتری در حین تماشای تصاویر خشونتبار روبرو میشوند. چرا که کودکان در حال شکل دادن باورهای خود از جهان به واسطه دادههای بیرونی هستند. در نتیجه، اضطراب و بیاعتمادی بیشتری درباره دنیا و اساس زندگی در میان کودکان در چنین شرایطی رخ میدهد.
کماللو، همچنین عنوان داشت: در میان نوجوانان که در حال شکل دادن جهانبینی و هویت خود هستند، کنجکاوی بیشتری نیز درباره این دست مسائل وجود دارد. در نتیجه وقتی چنین تصاویری منتشر میشود، نوجوانی که بیشتر با فضای رسانهای و مجازی به صورت کنجاوانه روبروست، طبعا مواجهه بیشتری هم با این سبک اخبار و تصاویر خواهد داشت.
وی، ادامه داد: بیشترین نگرانی که در این باره وجود دارد، تغییر ذهنیت افراد در این سنین، نسبت به دنیا است. اینکه فرد، تصور خواهد کرد که دنیا جای خطرناکی بوده و همه در تلاش هستند تا به من صدمه بزنند. این مسئله، تبعات جدی داشته و فرد با مخدوش شدن تصویرش از مردم در روابط خود از اعتماد لازم به افراد نیز ناتوان خواهد شد.
تماشای تلویزیون به مدت ۴ ساعت در روز، احتمال افسردگی فرد را بالا میبرد
این پزشک روانپزشک، همچنین در پاسخ به سوال “چه باید کرد؟” نیز، اظهار داشت: اولین قدم، همیشه اینچنین است که مواجهه افراد با این دست اخبار و کلا با فضای مجازی و رسانهای تا مدت مشخصی محدود شود. تحقیقات علمی معتبر نشان داده که اگر شما در روز به مدت ۴ ساعت، تنها به تماشای تلویزیون و نه لزوما اخبار، بپردازید، احتمال افسردگیتان تا حد قابل ملاحظهای بالا خواهد رفت.
رسانهها از انتشار جزئیات و پخش مستقیم تصاویر جنایات پرهیز کنند
وی، اضافه کرد: ضمن اینکه، بررسیهای جهانی نشان داده که خبرگزاریها، بیشتر به انتشار اخبار منفی تمایل دارند تا اخباری با بار روانی مثبت. در این میان، رسانهها میتوانند از انتشار جزئیات بیشتر ماجراهای خشونتآمیز صرفنظر کرده و از نشر تصاویر مربوط به آن نیز به صورت مستقیم پرهیز کنند. در کنار این، باید ضمن اخبار منفی رخ داده در جامعه، انتشار اخبار مثبت به مانند همدردی مردم جامعه با آسیب دیدگان آن مسئله خشونتآمیز و اتحاد عمومی درباره آن را در دستور کار خود قرار دهند.
پس از مشاهده نخستین اخبار یک ماجرای خشونتآمیز، دسترسی خود به اخبار بعدی را محدود کنید
این رواندرمانگر، همچنین ادامه داد: اولین قدمی که فرد باید در مواجهه با چنین اخباری بردارد، این است که خود را در جستجو و واکاوی خبر و مسائل تبعی مربوط به آن، محدود کرده و بازه زمانی مشخصی روزانهای را برای آن در نظر بگیرد. قدم بعدی هم این است که وقتی خبر بد یا خشونتباری را میبینیم تا حدی از اخبار فاصله بگیریم تا آن داده اولیه در مغزتان پردازش شود. معاشرت با افرادی که احساس امنیت به شما میدهند را هم باید در چنین شرایطی افزایش دهید.
کماللو، همچنین ضمن توصیه به خانوادهها در مورد مواجهه کودکان با این دست اخبار نیز، عنوان داشت: توصیه اکید به خانوادهها هم این است که در چنین رخدادهایی در ابتدا، اخبار را خودشان مرور کرده و آنچه که برای کودکان یا خردسالان قابل هضم یا متناسب با سن آنها بوده را در اختیار فرزند خود قرار دهند.
متاسفانه برخی مسئولین با موضعگیریها خود، خشونت را عادی جلوه داده و به احساس ناامنی در افراد دامن میزنند
وی در ادامه، اشارهای هم به لزوم مراقبت مسئولان در موضعگیریهای بعدی درباره فجایع خشونتآمیز و تاثیرات روحی آن در جامعه داشت و تصریح کرد: مسئولین برای مردم، نقش پدر و مادر برای فرزندان را داشته و به نوعی منبع قدرت و حمایت تلقی میشوند. وقتی جنایتی به مانند فاجعه اخیر در اهواز رخ میدهد، افراد با احساس اضطراب، ناامنی، همانندسازی مسئله با افراد پیرامون خود و احساسات اینچنینی دست به گریبان میشوند. حال در چنین شرایطی، شهروندان با دنبال کردن اخبار بعدی به دنبال نقطه و کورسوی امیدی گشته و سعی دارند تا فضا را تحت کنترل و امن تلقی کنند.
این رواندرمانگر در پایان نیز، اضافه کرد: اکنون، تصور کنید که در چنین شرایطی، مسئولینی که باید منبع قدرت و حمایت مردم در ماجرا باشند به جای آرامش دادن به جامعه و سعی در تاکید بر عدم تکرار آن، مواضعی میگیرند که گویی، اتفاق خاصی هم رخ نداده و به این شکل به احساس ناامنی افراد دامن میزنند. به هر حال، خشونت، خشونت بوده و اینکه فردی سر فرد دیگر را ببُرد در هیچ قانونی پذیرفته شده نیست. اما متاسفانه، بعضا با برخی موضعگیریها از سوی مسئولین، این دست مسائل، انگار عادی سازی شده و افراد با این حس ناامنی به حال خود رها میشوند.