جاده سنگفرش سیاه کوه ؛ قدیمی ترین جاده ایران در حال نابودی است +تصاویر

به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی دیده بان ایران ؛ جاده‌ی سنگفرش سیاه کوه که در شهرستان گرمسار در میان دشت کویر نمک واقع شده یکی از یادگارهای دوران صفویه است. این اثر که در سال 1380 جزو آثار ملی ایران ثبت شده، بخشی از جاده‌های ساخته شده به دستور شاه عباس دوم بوده است و حالا در میان دشت نمک، دوران پررونق صفویه را به رخ بازدیدکنندگان می‌کشد.

در دوره‌ی صفویه، راه سازی پیشرفت چشمگیری می‌کند، چراکه در این دوران، راه سازان با مسائل فنی و معماری ساخت جاده در اقلیم و سرزمین‌های مختلف آشنا بوده‌اند. این مورد را می‌توان در جاده‌ی سنگ فرش سیاه کوه به وضوح مشاهده کرد. جاده در میان کویر احداث شده و تمام مسایل برای حفظ جاده از مشکلات کویر، در نظر گرفته شده است. در بخش‌هایی که به آبراه‌های باریک ختم می‌شده، به منظور جلوگیری از نفوذ آب و تخریب؛ در دو طرف جاده سکوسازی شده است. در بخش شمالی جاده نیز به منظور هدایت آب باران، آب گذری ممتد ساخته شده است. آب گذر ممتد شمالی جاده، از گدارها و مسیل‌ها گذشته و سپس وارد رودخانه‌ی کویری می‌شده است. این جاده که در میان لجنزارها و شورابه‌های لغزنده‌ی کویری کشیده شده بود، با سنگ، زغال چوب و ساروج پی‌ریزی شده بود. در کتاب عالم آرای عباسی هزینه‌های نقدی این راه را ده‌هزار تومان برآورد کرده است که در زمان خود، مبلغ بسیار بالایی بوده.

آثاری از پل‌هایی نیز در این جاده مشاهده می‌شود که در حال حاضر، اثر دو پل به صورت واضح در آن مشخص است. یکی از پل‌ها بر روی رودخانه‌ی شور و دیگری بر روی رودخانه‌ی گلو احداث شده بود. پل رودخانه گلو به پل سفید مشهور است که دارای هفت دهنه بوده و بخش‌های باقی مانده از آن، نشانگر عظمت پل در زمان رونق جاده است.

این جاده برای مقاصد تجاری و نظامی و همچنین به منظور آسایش کاروانیان در این مسیر ساخته شده بود. در بخش‌هایی از این جاده، بقایای کاروانسراهای قدیمی به چشم می‌خورد که برای استراحت کاروانیان احداث شده بود. همچنین در بخش‌های دیگر جاده، آثاری از میل‌های سنگی مرتفعی وجود دارد که احتمالا به منظور هدایت و راهنمایی کاروانیان در آن محل‌ها نصب شده بوده است.

یکی از دلایل مهم تخریب جاده‌ی سنگ فرش، اثر نمک بر سطح جاده بوده است. نمک بر اثر رطوبت محیط و شبنم‌های شبانه، حل شده و در بین سنگ‌ها نفوذ کرده و با فعل و انفعالات شیمیایی حالت خوردگی در سنگ ها ایجاد می‌کند. این خوردگی‌ها شروع تخریب جاده بوده است. به اضافه‌ی اینکه عدم استفاده و متروکه شدن جاده و همچین حفاری‌های غیر مجاز در جاده به منظور کشف آثار باستانی نیز از دلایل مهم دیگر نابودی جاده سنگ فرش به حساب می‌آید. به نظرتان چرا یکی از قدیمی‌ترین جاده‌های ایران تا این حد مهجور مانده است؟